Bị cận thị nhưng không đeo kính có bị hại mắt không?

Bài viết được thẩm định bởi Khúc xạ Nhãn khoa Đỗ Thị Lan Anh

vào ngày 31/07/2024

Cận thị nhẹ là tình trạng nhìn gần vẫn còn rõ, nhìn xa hơi mờ. Vì vậy, rất nhiều người thắc mắc cận không đeo kính đối với mức cận nhẹ thì có nguy hiểm không, có nhanh tăng độ không? Các thông tin dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp vấn đề này.

Cận thị không đeo kính có bị mù không?

Cận thị là tật khúc xạ khiến hình ảnh hội tụ không đúng tại võng mạc mà lại hội tụ phía trước võng mạc, dẫn tới nhìn xa bị mờ, tùy độ cận mà nhìn gần còn rõ hay không. Độ cận càng cao thì mức độ nhìn xa bị mờ càng nặng. Bị cận thị có bắt buộc phải đeo kính hay không và có phải đeo cả ngày không, nên đeo vào thời điểm nào phụ thuộc vào độ tuổi và độ cận, cụ thể như sau:

Với người dưới 18 tuổi

Độ tuổi này mắt vẫn tiếp tục phát triển, chưa trưởng thành hoàn toàn và độ cận có thể tăng từ 0.5 Diop đến 1 Diop mỗi năm. Do đó, những người dưới 18 tuổi được các bác sĩ Nhãn khoa khuyến khích nên đeo kính nhằm hạn chế cận thị tiến triển nặng, tăng độ cận một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, khuyến cáo này còn phụ thuộc vào độ cận, cụ thể là:

  • Cận 0.25 Diop: Độ cận này thường nhìn xa vẫn tương đối rõ, không làm ảnh hưởng đến học tập, sinh hoạt nên thường không cần đeo kính.
  • Cận 0.5 Diop: Nếu mắt nhìn hơi mờ thì nên đeo kính khi cần nhìn xa ví dụ như khi tham gia giao thông, nếu nhìn vẫn rõ thì có thể không cần đeo kính.
  • Cận từ 0.75 Diop trở lên: Từ độ cận này trở lên khi nhìn xa sẽ bị mờ, vì vậy được các bác sĩ khuyên nên đeo kính, nhằm đảm bảo quá trình học tập và sinh hoạt bình thường. 

Với người trên 18 tuổi

Nguoi-tren-18-tuoi-nen-deo-kinh

Người trên 18 tuổi nên đeo kính

Người từ 18 tuổi trở lên thường độ cận sẽ dần dần ổn định lại, lúc 25 tuổi đến 30 tuổi hầu như không còn bị tăng độ nữa. Do đó, bạn có thể không đeo kính hoặc đeo kính không thường xuyên dựa vào độ cận, cụ thể như sau:

  • Cận dưới 1 Diop: Có thể không cần đeo kính nếu vẫn đảm bảo quá trình sinh hoạt, làm việc hoặc bạn có thể chỉ cần đeo kính không thường xuyên để tránh trường hợp mắt bị phụ thuộc vào kính. Lúc này, bạn chỉ nên đeo kính khi cần nhìn xa
  • Cận trên 1 Diop: Cần đeo kính thường xuyên trong lúc học tập, làm việc, sinh hoạt cũng như khi cần nhìn xa.

Cận không đeo kính có bị tăng độ không?

Một số người mặc dù được bác sĩ khuyên nên đeo kính nhưng đã không tuân thủ đúng. Nếu tình trạng này xảy ra trong thời gian dài sẽ làm cho mắt của bạn thường xuyên phải điều tiết liên tục để có thể nhìn rõ, khiến mắt dễ bị khô, nhanh mỏi, làm tăng độ cận nhanh chóng. 

Ngoài ra, nếu độ cận tăng quá nhanh (ví dụ: tăng 2 Diop / năm) sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, thường gặp là: 

  • Bong võng mạc, xuất huyết dịch kính
    Võng mạc là một lớp của đáy mắt, chứa các tế bào thần kinh cảm thụ ánh sáng. Nó có vai trò tiếp nhận ánh sáng truyền tới mắt và biến đổi chúng thành tín hiệu thần kinh để truyền tới não bộ, não bộ sẽ xử lý các tín hiệu này. 

Ở người tăng độ cận quá nhanh, trục nhãn cầu bị kéo dài mạnh trong thời gian ngắn, điều này có thể dẫn tới rách võng mạc đồng thời có thể gây xuất huyết dịch kính ở mắt. Đây là những biến chứng rất nghiêm trọng, khả năng phục hồi thị lực rất thấp.

Rach-vong-mac-la-bien-chung-khi-do-can-tang-nhanh

Rách võng mạc là biến chứng khi độ cận tăng nhanh

  • Nhược thị
    Nhược thị là tình trạng mắt bị giảm thị lực do chức năng của mắt ít hoặc không được não sử dụng khi phát triển thị lực. Lúc này mắt không thể đạt thị lực tối đa dù đã được sử dụng kính đúng độ. 

Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời (thường dưới 6 tuổi), nhược thị có khả năng được cải thiện, thị lực sẽ tốt dần lên. Tuy nhiên, nếu trên 6 tuổi, khả năng khôi phục thị lực dường như sẽ khó khăn hơn nhiều dù có được luyện tập đúng cách hay phẫu thuật.

  • Lác ()
    Lác (hay còn gọi là ) là hiện tượng mắt không ở vị trí cân đối như người bình thường. Ở người cận thị tăng độ nhanh, dẫn đến cận nặng thì sự phối hợp điều tiết các cơ mắt sẽ bị kém đi, thường dẫn đến lác ngoài, lác xen kẽ ở hai mắt, gây giảm thị lực và mất thẩm mỹ. Điều này gây khó khăn trong quá trình nhìn cũng như khiến người bị lác tự ti với đôi mắt của mình.
Mat-co-the-bi-lac-ngoai-neu-do-can-tang-nhanh

Mắt có thể bị lác ngoài nếu độ cận tăng nhanh

Những tác hại nếu phát hiện cận thị nhưng không đeo kính

Ngoài tác hại tăng độ nhanh như đã trình bày ở trên khi cận không đeo kính, nếu bạn nhìn mờ mà vẫn cố nhìn, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập và làm việc cũng như gây khó khăn, bất tiện trong quá trình sinh hoạt. Bên cạnh đó, một số biến chứng khác cũng rất nguy hiểm có thể xảy ra khi cận không đeo kính, điển hình là: 

  • Nhược thị
  • Bất đồng khúc xạ
    Bất đồng khúc xạ là là sự chênh lệch khúc xạ đáng kể giữa hai bên mắt. Tình trạng này xảy ra khi thị lực hai mắt khác nhau: có thể là thị lực một mắt bình thường và mắt kia bị mắc tật khúc xạ hoặc cả hai mắt đều mắc tật khúc xạ nhưng sự chênh lệch độ ở hai mắt trên 2 Diop. Ví dụ: Một người cận thị có mắt trái bị cận 1.5 Diop, mắt còn lại cận 4 Diop, lúc này sự khác biệt khúc xạ giữa hai mắt là 2.5 độ.
    Bình thường những người bị bất đồng khúc xạ thường không nhận ra được bản thân đang mắc tình trạng này nếu không che từng mắt để kiểm tra. Lâu dần, bên mắt có độ cận cao hơn ít được sử dụng. Vì vậy, hình ảnh ở mắt này sẽ không được não xử lý, khiến thị lực giảm nhanh chóng. 

Hậu quả của hiện tượng này là các biến chứng nguy hiểm như nhược thị ở bên mắt cận nặng hơn và có thể bị lác ngoài. Bên cạnh đó, sự chênh lệch khúc xạ hai mắt gây cạnh tranh tín hiệu ở hai mắt. Điều này làm cho người bệnh bị mất tập trung khi quan sát mọi vật.

Kham-mat-tai-vivision kid

Khám mắt tại vivision kid

Lời khuyên

Trên đây là những lưu ý khi cận không đeo kính mà bất kỳ người bị cận thị nào cũng nên biết. Tuy tình trạng cận thị ngày càng phổ biến nhưng bạn tuyệt đối không nên chủ quan khi mắc tật khúc xạ này, hãy đảm bảo rằng bạn đang thực hiện đúng như lời khuyên của các chuyên gia Nhãn khoa. 

Khúc xạ Nhãn khoa Đỗ Thị Lan Anh
Khúc xạ Nhãn khoa Đỗ Thị Lan Anh
Chuyên gia Kiểm soát cận thị
Xem thêm

Chuyên môn: Chuyên gia Kiểm soát Cận thị tiến triển và Khúc xạ Nhãn nhi

Uy tín: Bằng khả năng giao tiếp và kết nối, chuyên gia Lan Anh ấn tượng với mọi người và bệnh nhân nhí bằng sự kiên trì, nhẹ nhàng đem lại một nguồn năng lượng tích cực.

Gắn thẻ:

cận không đeo kính

cận thị

Làm thế nào để kiểm tra cận thị?

Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý

Viễn thị là gì? 3 cách điều trị hiệu quả

Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý