Vivision kid sẽ giúp cha mẹ tìm hiểu các cách nhận biết tắc lệ đạo, từ những triệu chứng ban đầu cho đến các phương pháp chẩn đoán hiệu quả. Nhận biết sớm các dấu hiệu của tắc lệ đạo là rất quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Tắc lệ đạo là gì?

Tắc lệ đạo là tình trạng khi ống lệ đạo, hệ thống dẫn nước mắt từ mắt xuống mũi, bị tắc nghẽn. Điều này làm cho nước mắt không thể thoát ra bình thường qua lệ đạo, dẫn đến việc nước mắt chảy ra ngoài hoặc bị đọng lại trong mắt.

Cách nhận biết tắc lệ đạo có khó không?

Sau khi tưới rửa bề mặt nhãn cầu, nước mắt chảy qua hai lỗ nhỏ ở góc trong của mí mắt, sau đó chảy vào một đoạn lớn hơn từ mắt vào bên trong mũi, gọi là ống dẫn nước mắt. Khi hệ thống lệ đạo này bị tắc một phần hoặc tắc hoàn toàn gây kích ứng dẫn đến chảy nước mắt nhiều hơn, có thể gây viêm nhiễm.

Hoạt động của hệ thống lệ đạo

Hệ thống lệ đạo là một nhóm cơ quan liên quan đến việc sản xuất và thoát nước mắt; nó giúp bảo vệ và  giữ ẩm cho mắt. Tuyến lệ nằm ở góc trên bên ngoài của mắt, tiết ra nước mắt. 

Các ống dẫn từ tuyến lệ phân nhánh xuống phía trước nhãn cầu. Một dòng nước mắt liên tục chảy xuống phía trước mắt và qua hai lỗ nhỏ nằm ở góc trong của mắt.​​​​ Qua những lỗ này, nước mắt đi vào ống lệ, sau đó qua túi lệ vào ống lệ mũi và cuối cùng vào khoang mũi.

Cách hoạt động của hệ thống lệ đạo

Vì sao lệ đạo bị tắc? 

Nguyên nhân tắc lệ đạo có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau đó là:

Tắc lệ đạo bẩm sinh: Trẻ sơ sinh có thể bị tắc lệ đạo do lớp màng mỏng che phủ ống lệ mũi không mở ra sau khi sinh.

Tắc lệ đạo ở người lớn: 

• Nhiễm trùng hoặc viêm: Các bệnh nhiễm trùng như viêm kết mạc, viêm túi lệ hoặc viêm mũi có thể gây ra viêm và tắc nghẽn lệ đạo.
• Chấn thương hoặc phẫu thuật: Chấn thương vùng mặt hoặc các phẫu thuật gần khu vực mắt có thể gây tổn thương lệ đạo và dẫn đến tắc nghẽn.
• Dị vật: Ống lệ có thể bị tắc nghẽn do có dị vật bên trong.
• Khối u hoặc sự phát triển bất thường: Việc xuất hiện khối u hoặc có sự bất thường phát triển trong vùng lệ đạo có thể chèn ép và gây tắc nghẽn.
• Sẹo: Sau nhiễm trùng hoặc chấn thương dẫn đến sẹo có thể gây tắc nghẽn lệ đạo.
• Nguyên nhân lão hóa: Ở người cao tuổi, sự thoái hóa mô và có thể gây tắc nghẽn.

Cách nhận biết tắc lệ đạo 

Cách nhận biết tắc lệ đạo bao gồm các triệu chứng sau:

• Chảy nước mắt liên tục: Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất là mắt chảy nước mắt quá nhiều và thường xuyên, ngay cả khi không có lý do rõ ràng.
• Cách nhận biết tắc lệ đạo khi đóng vảy ở lông mi: Bạn có thể nhận thấy vảy đóng lại ở gốc lông mi, đặc biệt vào buổi sáng khi thức dậy.
• Cách nhận biết tắc lệ đạo khi xuất tiết nhầy: Mắt có thể xuất hiện dịch nhầy hoặc mủ, gây khó chịu và mờ mắt.
• Cách nhận biết tắc lệ đạo đỏ mắt: Mắt bị đỏ và sưng, có thể do viêm nhiễm do nước mắt không thoát ra được.
• Cách nhận biết tắc lệ đạo khi đau hoặc sưng quanh mắt: Khu vực xung quanh mắt có thể bị đau hoặc sưng, đặc biệt là ở phía góc trong của mắt gần mũi.
• Cách nhận biết tắc lệ đạo khi mắt bị nhiễm trùng tái phát: Mắt hay bị nhiễm trùng hoặc thường xuyên tái phát có thể là dấu hiệu của tắc lệ đạo.
• Cách nhận biết tắc lệ đạo bằng việc bị mờ mắt: Chảy nhiều nước mắt và nhiều dịch nhầy có thể làm mờ tầm nhìn.

Nếu bạn hoặc ai đó gặp những triệu chứng trên mà muốn biết rõ cách nhận biết tắc lệ đạo, nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Cách nhận biết tắc lệ đạo có khó không?

Điều trị tắc lệ đạo

Điều trị tắc lệ đạo phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến: 

• Massage lệ đạo: Đối với trẻ sơ sinh bị tắc lệ đạo bẩm sinh, massage nhẹ nhàng vùng góc trong của mắt có thể giúp mở ống lệ mũi. Kỹ thuật này cần được hướng dẫn cụ thể bởi bác sĩ.
• Thuốc kháng sinh: Nếu tắc lệ đạo do nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh dưới dạng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc uống để kiểm soát nhiễm trùng và giảm viêm.
• Rửa mắt: Sử dụng nước muối sinh lý để rửa mắt có thể giúp làm sạch và giảm các triệu chứng như chảy nước mắt hoặc xuất tiết nhầy.
• Thông lệ đạo: Đối với trẻ em, nếu massage không hiệu quả sau  6 tháng tuổi, bác sĩ có thể tiến hành thông lệ đạo.
• Đặt ống thông hoặc stent: Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn hoặc khi các phương pháp trên không hiệu quả, bác sĩ có thể đặt một ống thông hoặc stent nhỏ vào lệ đạo để giữ cho ống mở và cho phép nước mắt chảy qua.
• Phẫu thuật: Có thể sử dụng biện pháp phẫu thuật khi các biện pháp còn lại không hiệu quả như Phẫu thuật nối thông lệ mũi (dacryocystorhinostomy – DCR) – một phương pháp phẫu thuật để tạo ra một đường dẫn mới cho nước mắt chảy từ túi lệ vào mũi, được thực hiện qua đường nội soi hoặc qua da.
• Điều trị nguyên nhân cơ bản: Nếu tắc lệ đạo do polyp, khối u hoặc bất thường cấu trúc, việc điều trị các vấn đề này sẽ giúp giải quyết tắc nghẽn. Các phương pháp điều trị trường hợp này bao gồm phẫu thuật cắt bỏ polyp, khối u hoặc điều chỉnh cấu trúc bất thường.

Tốt nhất, người bệnh nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Cách phòng tránh bị tắc lệ đạo

Ngoài những cách nhận biết tắc lệ đạo ở trên, để phòng tránh căn bệnh này tốt hơn, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:

Giữ vệ sinh mắt

•  Rửa tay thật sạch trước khi đụng chạm vào mắt.
• Tránh dụi mắt bằng tay bẩn.
• Sử dụng khăn riêng để lau mặt và mắt.

Chăm sóc mắt đúng cách

• Đảm bảo làm sạch mắt và vùng xung quanh mắt hàng ngày, đặc biệt là sau khi trang điểm.
• Tránh dùng chung các vật dụng cá nhân liên quan đến mắt.

Tránh các yếu tố gây kích ứng

• Tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng như khói, bụi, phấn hoa.
• Sử dụng kính bảo hộ khi làm việc trong môi trường có nhiều bụi bẩn hoặc chất gây kích ứng.

Điều trị sớm các bệnh lý ảnh hưởng lệ đạo: Điều trị viêm mũi, viêm xoang, viêm kết mạc và các bệnh lý liên quan khác kịp thời để tránh biến chứng gây tắc lệ đạo.

Chăm sóc mắt khi bị bệnh

• Nếu bạn bị viêm kết mạc hoặc các bệnh nhiễm trùng mắt khác, hãy tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ để điều trị dứt điểm.
• Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc nhỏ mắt theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.

Massage nhẹ nhàng: Đối với trẻ sơ sinh, nếu có nguy cơ tắc lệ đạo bẩm sinh, bạn có thể massage nhẹ nhàng vùng góc trong của mắt theo hướng dẫn của bác sĩ để giúp mở ống lệ mũi.

Đi khám mắt định kỳ: Thực hiện khám mắt định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về mắt, bao gồm tắc lệ đạo.

Tránh chấn thương mắt và mũi:

• Đeo kính bảo hộ khi tham gia các hoạt động thể thao hoặc làm việc trong môi trường có nguy cơ chấn thương cao.
• Hạn chế các tình huống có thể gây chấn thương vùng mặt và mắt.

Tắc lệ đạo có thể gây ra những biểu hiện khó chịu như chảy nước mắt thường xuyên và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm mủ túi lệ. Vì vậy, người bệnh nên đi khám chuyên khoa Mắt sớm để được điều trị phù hợp và kịp thời. 

Nếu biết cách nhận biết tắc lệ đạo sẽ giúp bảo vệ sức khỏe mắt, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và đảm bảo tầm nhìn rõ ràng, lâu dài. Nhận biết và can thiệp sớm chính là chìa khóa để duy trì đôi mắt sáng khỏe. 

Vivision kid (tên cũ là FSEC) là một trong những cơ sở khám mắt lý tưởng dành cho người lớn và trẻ em. Đặt lịch khám mắt tại đây để được đội ngũ bác sĩ của phòng khám tư vấn các phương pháp chữa trị bệnh mắt phù hợp.