Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu nguyên nhân và biểu hiện của cận thị giả ở trẻ em, phân biệt cận thị thật và cận thị giả và tham khảo cách điều trị đối với triệu chứng này.

Cận thị giả là gì?

Cận thị giả, còn gọi là cận thị giả định hoặc cận thị tạm thời, là một tình trạng mà mắt bị mỏi do căng thẳng hoặc làm việc quá mức, dẫn đến tầm nhìn mờ xa giống như cận thị thật. Tuy nhiên, khác với cận thị thật, cận thị giả có thể hồi phục hoàn toàn khi mắt được nghỉ ngơi và thư giãn.

Cận thị giả ở trẻ em có thể được phân loại thành cận thị giả thực thể và cận thị giả cơ năng, dựa trên nguyên nhân và cơ chế gây ra tình trạng này.

• Cận thị giả thực thể

Do căng thẳng và mỏi mắt từ việc sử dụng mắt quá mức, thường xuyên làm việc gần như đọc sách, viết, sử dụng máy tính, hoặc điện thoại trong điều kiện ánh sáng không đủ hoặc không phù hợp, gây căng thẳng cho mắt.

• Cận thị giả cơ năng

Thường do căng thẳng và stress tâm lý, tác động lên hệ thần kinh tự chủ, dẫn đến co thắt cơ mi, làm giảm khả năng điều tiết mắt.

Cận thị giả ở trẻ em do đâu, biểu hiện thế nào?

Nguyên nhân gây ra cận thị giả ở trẻ em

Nguyên nhân gây ra cận thị giả ở trẻ em có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

• Thời gian sử dụng thiết bị điện tử kéo dài

Trẻ em ngày nay thường dành nhiều thời gian sử dụng điện thoại, máy tính bảng, máy tính, và các thiết bị điện tử khác. Ánh sáng xanh từ màn hình và thời gian tập trung nhìn gần có thể gây mỏi mắt và dẫn đến cận thị giả.

• Đọc sách hoặc học tập trong điều kiện ánh sáng kém

Việc đọc sách hoặc học tập trong điều kiện ánh sáng không đủ, không phù hợp có thể gây căng thẳng cho mắt và dẫn đến cận thị giả.

• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Thiếu ngủ, chế độ ăn uống không đủ dưỡng chất và thiếu thời gian chơi ngoài trời cũng có thể gây ra cận thị giả. Các hoạt động ngoài trời sẽ giúp mắt điều chỉnh tốt hơn giữa tầm nhìn xa và gần.

• Áp lực học tập

Áp lực từ việc học tập và thi cử cũng có thể gây ra căng thẳng tâm lý và mỏi mắt, dẫn đến cận thị giả.

• Điều kiện môi trường

Học tập hoặc chơi trong môi trường có ánh sáng không đều hoặc thiếu ánh sáng tự nhiên có thể gây căng thẳng cho mắt của trẻ em.

Biểu hiện của cận thị giả ở trẻ

Các biểu hiện của cận thị giả ở trẻ có thể bao gồm:

• Nhức mắt: Trẻ có thể cảm thấy mỏi mắt, đau mắt sau khi học tập hoặc sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài.

• Chảy nước mắt: Trẻ có thể bị chảy nước mắt không kiểm soát, đặc biệt là sau khi đọc sách, xem TV hoặc sử dụng điện thoại.

• Giảm khả năng nhìn xa: Trẻ gặp khó khăn khi nhìn các vật ở xa, chẳng hạn như bảng đen trong lớp học hoặc các vật thể ở khoảng cách xa hơn.

• Thường xuyên nheo mắt để nhìn: Trẻ có thể nheo mắt hoặc nhíu mày để cố gắng nhìn rõ hơn các vật ở xa – Một dấu hiệu của mỏi mắt và thị lực giảm tạm thời.

Ngoài ra, một số biểu hiện khác của cận thị giả có thể bao gồm:

• Đau đầu: Trẻ có thể thường xuyên bị đau đầu, đặc biệt là sau khi học tập hoặc sử dụng thiết bị điện tử.

• Cảm giác mờ mắt: Cảm thấy tầm nhìn bị mờ tạm thời, đặc biệt là sau khi làm việc với mắt nhiều.

• Khó tập trung: Gặp khó khăn trong việc tập trung vào các hoạt động học tập hoặc giải trí.

• Dụi mắt thường xuyên: Trẻ có thể dụi mắt thường xuyên do cảm giác khó chịu hoặc mỏi mắt.

Biểu hiện của cận thị giả

Cách phân biệt cận thị thật và cận thị giả

Cùng theo dõi cách phân biệt cận thị thật và cận thị giả trong bảng thông tin dưới đây:

Cận thị giả có nguy hiểm cho mắt trẻ không?

Cận thị giả thường không gây nguy hiểm trực tiếp cho mắt trẻ em, nhưng nếu không được nhận biết và điều chỉnh kịp thời, nó có thể dẫn đến một số vấn đề tiềm ẩn. 

Những nguy cơ tiềm ẩn của cận thị giả ở trẻ em bao gồm:

• Mỏi mắt và căng thẳng thị giác

Cận thị giả do mỏi mắt và căng thẳng thị giác có thể gây ra khó chịu và mệt mỏi cho trẻ. Nếu tình trạng này kéo dài nhưng không được điều chỉnh, trẻ có thể phát triển thói quen nhìn kém và dẫn đến các vấn đề thị giác lâu dài.

• Ảnh hưởng đến hiệu suất học tập

Trẻ bị cận thị giả có thể gặp khó khăn trong việc nhìn rõ bảng đen hoặc tài liệu, gây ảnh hưởng đến hiệu suất học tập và sự tự tin của trẻ.

• Khả năng chuyển thành cận thị thật

Mặc dù cận thị giả không trực tiếp gây ra cận thị thật, nhưng nếu trẻ tiếp tục duy trì thói quen không lành mạnh (như sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, thiếu ánh sáng khi học tập) thì nguy cơ cao cận thị thật có thể phát triển.

• Tăng nguy cơ các vấn đề thị giác khác

Sử dụng mắt quá mức và thiếu nghỉ ngơi có thể dẫn đến các vấn đề thị giác khác như khô mắt, đau đầu và khó tập trung.

Cận thị giả có nên đeo kính không? 

Cận thị giả thường là tình trạng tạm thời và do mỏi mắt, căng thẳng thị giác. Trong nhiều trường hợp, việc đeo kính có thể hữu ích để giảm thiểu mệt mỏi mắt và cải thiện tầm nhìn. Tuy nhiên, quyết định đeo kính hay không cần dựa trên các yếu tố cụ thể sau đây:

• Tình trạng mắt không cải thiện sau khi nghỉ ngơi: Nếu trẻ có triệu chứng như mắt mờ khi nhìn xa và triệu chứng này không được giảm sau khi nghỉ ngơi mắt, đeo kính có thể giúp làm rõ tầm nhìn.
• Các hoạt động cần sự tập trung cao: Đeo kính có thể hỗ trợ bé trong việc tập học tập, chơi đùa hay những hoạt động yêu cầu nhìn xa khác.
• Được khuyến cáo bởi bác sĩ mắt: Sau khi khám và đánh giá, bác sĩ mắt có thể đưa ra lời khuyên về việc sử dụng kính để giảm căng thẳng và mệt mỏi mắt.

Việc quyết định đeo kính cho cận thị giả cần dựa trên các yếu tố cá nhân và được tư vấn từ bác sĩ mắt để đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe mắt của trẻ.

Cận thị giả ở trẻ chữa bằng cách nào?

Cận thị giả ở trẻ em thường được điều trị bằng các biện pháp như cho mắt nghỉ ngơi đầy đủ sau khi sử dụng quá mức, điều chỉnh khoảng cách khi làm việc và đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý.

Đôi khi, bác sĩ có thể chỉ định đeo kính chuyên dụng để giúp mắt điều tiết tốt hơn và giảm mệt mỏi. Ngoài ra, các bài tập thư giãn mắt và massage cũng giúp mắt bé bớt căng thẳng, hỗ trợ quá trình phục hồi. Việc điều trị sớm và đúng cách rất quan trọng để ngăn ngừa các vấn đề thị giác lâu dài.

Trẻ em bị cận thị giả

Làm sao để phòng tránh cận thị giả ở trẻ?

Để phòng tránh cận thị giả ở trẻ em, có thể áp dụng các biện pháp sau đây:

• Giám sát thời gian sử dụng mắt: Hạn chế thời gian trẻ dành cho các hoạt động sử dụng mắt với khoảng cách gần như xem TV, chơi điện tử, đọc sách, và sử dụng điện thoại di động.
• Thường xuyên nghỉ ngơi mắt: Khuyến khích trẻ nghỉ ngơi mắt đều đặn sau mỗi 20-30 phút sử dụng mắt, đặc biệt là khi làm việc hoặc học tập.
• Điều chỉnh khoảng cách khi làm việc: Đảm bảo khoảng cách hợp lý khi trẻ làm việc gần, như đọc sách hoặc viết bài.
• Cải thiện ánh sáng làm việc: Đảm bảo môi trường học tập hoặc làm việc có đủ ánh sáng tự nhiên và không quá chói.
• Thực hiện các bài tập thư giãn mắt: Hướng dẫn trẻ thực hiện các bài tập nhẹ nhàng để thư giãn mắt sau khi làm việc hoặc học tập lâu.
• Chế độ dinh dưỡng cân bằng: Đảm bảo trẻ có chế độ ăn uống cân bằng và giàu dinh dưỡng. Đặc biệt bổ sung các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe mắt như rau xanh, trái cây và các loại thực phẩm giàu vitamin A, C, E và khoáng chất.
• Khám mắt định kỳ: Đưa trẻ đi khám mắt định kỳ để theo dõi sức khỏe mắt và phát hiện sớm các vấn đề thị giác.
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Giảm thiểu thời gian sử dụng điện thoại và máy tính bảng trước khi đi ngủ để không gây mất ngủ và bảo vệ sức khỏe mắt.

Các biện pháp trên giúp bảo vệ sức khỏe mắt của trẻ và giảm nguy cơ phát triển cận thị giả ở trẻ em. Đặt lịch khám tại vivision kid (tên cũ là FSEC) để các bác sĩ chuyên khoa khám, chẩn đoán và tư vấn chăm sóc mắt tốt nhất cho con nhé bố mẹ!