“Trẻ em bị viễn loạn thị có phải bẩm sinh không?” là một câu hỏi được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Viễn loạn thị là tình trạng mắt phổ biến ở trẻ em, gây khó khăn trong việc nhìn rõ. Cùng vivision kid (tên cũ là FSEC) tìm hiểu kỹ về vấn đề này.

Viễn loạn thị bẩm sinh là gì?

Viễn loạn bẩm sinh là tình trạng mà trẻ em sinh ra đã mắc phải các vấn đề liên quan đến cả viễn thị và loạn thị. Vậy viễn thị bẩm sinh là gì và loạn thị bẩm sinh là gì?

Viễn thị bẩm sinh là một loại tật khúc xạ xảy ra ngay từ khi trẻ mới sinh. Nguyên nhân chủ yếu là do trục nhãn cầu ngắn hơn bình thường hoặc giác mạc hay thủy tinh thể có độ cong không đủ, dẫn đến ánh sáng không thể hội tụ đúng vào võng mạc mà lại hội tụ sau võng mạc. 

Kết quả là, trẻ em bị viễn thị gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở gần và phải điều tiết mắt nhiều hơn. Nếu độ viễn thị cao, thị lực của trẻ có thể bị ảnh hưởng cả khi nhìn xa và gần. 

Loạn thị bẩm sinh là một tật khúc xạ của mắt, xảy ra từ khi trẻ còn bé. Loạn thị xảy ra khi giác mạc hoặc thể thủy tinh của mắt có hình dạng không đều hình bầu dục khiến ánh sáng khi đi vào mắt không được tập trung đúng vào một điểm trên võng mạc. Thay vào đó, ánh sáng được tập trung vào nhiều điểm khác nhau, gây ra hình ảnh bị mờ hoặc méo mó.

Phân loại viễn loạn thị bẩm sinh

Viễn loạn thị bẩm sinh có thể được chia thành hai loại chính:

• Loạn viễn thị trục: Do trục nhãn cầu ngắn hơn bình thường, khiến cho tia sáng hội tụ trước võng mạc.
• Loạn viễn thị khúc xạ: Do giác mạc hoặc thủy tinh thể có độ cong không đều, khiến cho tia sáng hội tụ vào nhiều điểm khác nhau trên võng mạc.

Loạn viễn thị khúc xạ có thể được chia thành 3 loại phụ:

• Loạn viễn thị đơn thuần: Do một kinh tuyến của giác mạc hoặc thủy tinh thể có độ cong lớn hơn các kinh tuyến khác.
• Loạn viễn thị kép: Do hai kinh tuyến vuông góc nhau của giác mạc hoặc thủy tinh thể có độ cong lớn hơn các kinh tuyến khác.
• Loạn viễn thị chéo: Do một kinh tuyến của giác mạc hoặc thủy tinh thể ở mắt này có độ cong lớn hơn kinh tuyến vuông góc với nó ở mắt kia.

Trẻ em bị viễn loạn thị bẩm sinh có biểu hiện gì?

Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp ở trẻ em bị viễn loạn thị bẩm sinh:

• Khó nhìn rõ vật xa hoặc gần.
• Thường xuyên phải nheo mắt để nhìn.
• Trẻ khó khăn hơn khi thực hiện các hoạt động học tập như đọc sách, viết bài.
• Mắt thường xuyên chuyển động không đồng bộ so với mắt còn lại.
• Khó khăn trong việc định thị vật thể ở các khoảng cách khác nhau.
• Luôn có xu hướng nháy mắt để cố gắng nhìn rõ hơn.
• Thường xuyên nháy mắt hoặc nghiêng đầu một bên để tập trung nhìn.
• Khó khăn trong việc định thị để nhìn rõ vật ở các khoảng cách khác nhau.
• Thường xuyên cảm thấy mỏi mắt, đau mắt khi phải làm việc đòi hỏi sự tập trung lâu dài ở mắt như đọc sách, viết bài, xem thiết bị điện tử.

Viễn loạn thị có thể khiến trẻ bị lác mắt, đặc biệt là ở trẻ nhỏ

Nguyên nhân trẻ bị viễn loạn bẩm sinh 

Nguyên nhân của viễn loạn bẩm sinh ở trẻ em có thể do:

• Di truyền: Di truyền là một trong những yếu tố chính gây ra viễn loạn  bẩm sinh. Nếu trong gia đình có người thân bị viễn loạn thị, đặc biệt là cha mẹ hay anh chị em, tỷ lệ trẻ mắc bệnh cao hơn so bình thường
• Trẻ đẻ non: Viễn loạn thị cũng có thể xuất hiện ở trẻ sinh non do sự phát triển của hệ thống thị giác bị ảnh hưởng trong quá trình phát triển thai nhi. Việc sinh non thường hay đi kèm với các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm các vấn đề về mắt.

Trẻ em bị viễn loạn thị có chữa được không?

Vậy viễn loạn bẩm sinh có chữa được không? 

Có thể điều trị để cải thiện thị lực, tuy nhiên điều này phụ thuộc vào mức độ và tính chất của viễn loạn thị cũng như thời điểm bắt đầu điều trị.

• Kính gọng hoặc kính áp tròng: Viễn loạn thị có thể điều chỉnh bằng kính gọng. Điều này giúp hình ảnh qua mắt nằm trên đúng võng mạc và cải thiện thị lực của trẻ. Ngoài ra đeo kính áp tròng cũng giúp cải thiện thị lực và nhìn rõ hơn so với kính gọng.
• Thăm khám và đo thị lực định kỳ: Việc thăm khám thường xuyên và đo thị lực sẽ giúp theo dõi sự phát triển của thị lực của trẻ và điều chỉnh kính theo từng giai đoạn.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật cũng là một trong các phương pháp giúp cải thiện thị lực mà không phải đeo kính tuy nhiên đối tượng chỉ định phải từ 18 tuổi trở lên.

Sử dụng kính gọng để điều trị viễn, loạn, thị

Việc điều trị viễn loạn bẩm sinh nên được tiếp cận và điều chỉnh sớm để giúp trẻ phát triển thị lực tốt nhất có thể và tránh các biến chứng lâu dài. Tuy nhiên, việc điều trị thành công hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời điểm bắt đầu điều trị, tính chất của bệnh và đáp ứng của mắt của từng trẻ.

Lưu ý cho bố mẹ có con bị viễn loạn thị bẩm sinh

Việc phát hiện và điều trị sớm trẻ em bị viễn loạn thị bẩm sinh đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ phát triển thị lực bình thường. Dưới đây là một số lưu ý dành cho bố mẹ có con bị viễn loạn thị bẩm sinh:

Khám sớm và tái khám định kỳ

• Khám sớm: Đưa trẻ đi khám mắt sớm ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường về thị lực để có chẩn đoán và điều trị kịp thời.
• Tái khám định kỳ: Tuân thủ lịch tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ để theo dõi sự phát triển của thị lực và điều chỉnh đơn kính khi cần thiết.

Sử dụng kính theo hướng dẫn của bác sĩ

• Đeo kính đúng cách: Đảm bảo trẻ đeo kính đúng cách và đúng thời gian theo chỉ định của bác sĩ.
• Kiểm tra kính định kỳ: Kiểm tra kính thường xuyên để đảm bảo không bị hỏng, mờ, hay thay đổi về độ khúc xạ.

Tập các bài tập mắt 

Khuyến khích tập các bài tập mắt theo hướng dẫn của chuyên gia nhãn khoa để cải thiện  khả năng điều tiết của mắt. Đảm bảo trẻ thực hành các bài tập mắt đều đặn và đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất.

Quan sát các biểu hiện của con và phản hồi lại bác sĩ

• Quan sát thường xuyên các biểu hiện của trẻ như nheo mắt, nháy mắt hoặc khó khăn trong việc nhìn xa hoặc gần. Đưa con đi khám và thông báo các triệu chứng hoặc bất thường mới xuất hiện cho bác sĩ nhãn khoa để có thể thăm khám và điều trị kịp thời.
• Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử: Giới hạn thời gian sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng và cho trẻ chơi các hoạt động ngoài trời nhiều hơn.

Viễn loạn thị bẩm sinh không ảnh hưởng đến trí tuệ của trẻ. Với sự quan tâm, chăm sóc và hỗ trợ từ gia đình, trẻ hoàn toàn có thể phát triển bình thường và có cuộc sống tốt đẹp.

Đặt lịch khám tại vivision kid (tên cũ là FSEC), các chuyên gia sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về tình trạng mắt của con bạn và đưa ra phương án chăm sóc phù hợp nhất.