4 phương pháp phòng ngừa tiến triển cận thị hiệu quả

Bài viết được thẩm định bởi Khúc xạ Nhãn khoa Lê Khánh Hòa

vào ngày 31/07/2024

Phòng ngừa tiến triển cận thị và có thói quen tốt điều trị cận thị ở trẻ em là rất quan trọng vì cận thị ở trẻ có thể tiến triển theo thời gian. Cùng tìm hiểu 4 phương pháp phòng ngừa tiến triển cận thị hiệu quả giúp kiểm soát tăng độ cận ở trẻ.

Tổng quan về cận thị

Cận thị là một tật khúc xạ mắt phổ biến, trong đó trẻ em và thanh thiếu niên là những đối tượng dễ mắc phải. Hiểu rõ về cận thị và các nguyên nhân gây ra sự tăng độ cận thị là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa tiến triển cận thị và điều trị hiệu quả. 

Cận thị là gì?

Cận thị là một tình trạng mắt phổ biến trong đó người mắc phải không thể nhìn rõ các vật ở xa nhưng có thể nhìn rõ các vật ở gần. Điều này xảy ra khi ánh sáng vào mắt bị hội tụ trước võng mạc thay vì trên võng mạc, dẫn đến hình ảnh bị mờ khi nhìn xa. 

Nguyên nhân gây tăng độ cận thị

Cận thị là một tình trạng mắt phổ biến và có thể tiến triển theo thời gian. Dưới đây là những yếu tố chính gây tăng độ cận thị:

  • Môi trường học tập và làm việc thiếu ánh sáng: Việc học tập hoặc làm việc trong điều kiện ánh sáng kém có thể làm tăng căng thẳng cho mắt và dẫn đến sự phát triển của cận thị. 
  • Không kiểm soát cận thị, kiểm soát chưa tốt: Nếu cận thị không được kiểm soát kịp thời hoặc điều chỉnh kính không đúng cách, tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Đưa trẻ đi khám mắt định kỳ và thay đổi kính đúng độ là rất quan trọng để kiểm soát sự tiến triển của cận thị.
  • Sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài và liên tục: Sử dụng máy tính, điện thoại và các thiết bị điện tử trong thời gian dài mà không có thời gian nghỉ ngơi có thể làm gia tăng căng thẳng cho mắt. Điều này có thể dẫn đến mỏi mắt và làm tăng độ cận thị.
  • Yếu tố bẩm sinh: Cận thị có thể có yếu tố di truyền. Nếu cha mẹ hoặc ông bà có cận thị, trẻ có nguy cơ cao hơn mắc phải tình trạng này. 
Mắt cận thị và mắt bình thường

Mắt cận thị và mắt bình thường

4 phương pháp phòng ngừa tiến triển cận thị hiệu quả

Để phòng ngừa tiến triển cận thị và bảo vệ sức khỏe mắt một cách hiệu quả, có thể áp dụng một số phương pháp sau đây để giúp cho thị lực của trẻ ổn định, không tăng độ cận nhanh:

Phương pháp 1: Tra Atropin nồng độ thấp kéo dài

Phương pháp phòng ngừa tiến triển cận thị bằng thuốc nhỏ mắt Atropine nồng độ thấp được áp dụng cho trẻ em từ 4 tuổi. Atropine nồng độ thấp đã được chứng minh có khả năng làm chậm sự gia tăng cận thị với hiệu quả đạt tới 67%.

Atropine hoạt động bằng cách tác động lên các thụ thể Muscarinic trong mắt, giúp hạn chế sự mỏng đi của củng mạc và hắc mạc, đồng thời làm chậm sự dài ra của trục nhãn cầu, từ đó phòng ngừa tiến triển cận thị. Các nồng độ Atropine phổ biến hiện nay bao gồm 0.01%, 0.025% và 0.05%. Việc chọn nồng độ phù hợp phải dựa vào chỉ định của bác sĩ và tùy thuộc vào độ tuổi, mức độ cận thị và các yếu tố nguy cơ khác.

Atropine cần được nhỏ vào mắt mỗi ngày một lần, thường là vào buổi tối trước khi đi ngủ và sử dụng ít nhất trong 2 năm. Bác sĩ sẽ theo dõi hiệu quả thuốc từ 3 đến 6 tháng để điều chỉnh nồng độ nếu cần. Việc dừng thuốc đột ngột không được khuyến khích vì có thể làm tăng tốc độ tiến triển của cận thị. Nếu cần dừng thuốc, nên giảm dần nồng độ theo hướng dẫn của bác sĩ nhãn khoa.

Thuốc nhỏ mắt Atropine nồng độ thấp đã được chứng minh là an toàn và hiệu quả với ít tác dụng phụ. Trẻ có thể trải qua tình trạng hơi chói lóa khi ra ngoài trời nắng và nhìn mờ khi nhìn gần, nhưng thường các triệu chứng này giảm dần theo thời gian và không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày của trẻ.

Phương pháp 2: Dùng kính gọng kiểm soát cận thị

Sử dụng kính gọng kiểm soát cận thị là một phương pháp tiện lợi và hiệu quả trong phòng ngừa tiến triển cận thị, đặc biệt ở trẻ em. Kính gọng kiểm soát cận thị vừa giúp điều chỉnh thị lực vừa có thể hạn chế sự gia tăng độ cận thị.

Một số loại tròng kính nổi bật trong kiểm soát cận thị bao gồm ZEISS và Stellest. Tại Vivision, chúng tôi đang triển khai sử dụng tròng kính Stellest của thương hiệu Essilor vì nó đã cho thấy hiệu quả vượt trội trong việc kiểm soát cận thị so với các dòng kính khác.

Tròng kính kiểm soát cận thị Essilor Stellest được thiết kế với công nghệ tiên tiến H.A.L.T (Highly Aspherical Lenslet Target). Công nghệ này sử dụng 1021 vi thấu kính trên 11 vòng tròn đồng tâm, tạo ra lượng tín hiệu ánh sáng giúp làm chậm sự dài ra của trục nhãn cầu. 

Với thiết kế đặc biệt và công nghệ hiện đại, kính Stellest mang lại hiệu quả cao trong việc kiểm soát sự gia tăng cận thị, giúp trẻ em có một tương lai với tầm nhìn tốt hơn.

Kính Stellest mang lại hiệu quả cao trong phòng ngừa tiến triển cận thị

Kính Stellest mang lại hiệu quả cao trong phòng ngừa tiến triển cận thị

Phương pháp 3: Ortho-K

Kính Ortho-K hay Orthokeratology là loại kính áp tròng cứng thấm khí được thiết kế đặc biệt để đeo qua đêm và tháo ra vào buổi sáng. Kính này hoạt động bằng cách làm phẳng trung tâm giác mạc trong khi ngủ, giúp ánh sáng hội tụ chính xác vào võng mạc. 

Sau khi tháo kính Ortho-K, trẻ có thể thấy rõ mà không cần kính gọng hay kính áp tròng khác trong cả ngày hôm sau. Kính Ortho-K vừa đủ cứng để định hình giác mạc, đồng thời vẫn cho phép oxy đi qua, giúp duy trì sức khỏe của mắt.

Một số chú ý khi đeo kính Ortho-K phòng ngừa tiến triển cận thị:

Kính Ortho-K được thiết kế để đeo khi ngủ và tháo ra khi thức dậy, khác với kính áp tròng thông thường. Điều này cho phép kính tác động lên giác mạc trong suốt quá trình ngủ để điều chỉnh độ khúc xạ của mắt.

Để đạt hiệu quả điều chỉnh tối ưu, kính Ortho-K cần một khoảng thời gian để định hình giác mạc. Thời gian này có thể từ 1 đến 4 tuần, tùy thuộc vào độ khúc xạ ban đầu của mắt. Đối với cận thị thấp, hiệu quả có thể thấy rõ sau vài ngày. Trong quá trình này, mắt có thể bị mờ, chói và xuất hiện quầng sáng xung quanh ánh đèn. Bệnh nhân có thể cần đeo kính có độ thấp hơn trong thời gian chỉnh hình để hỗ trợ thị lực.

Điều chỉnh giác mạc bằng kính Ortho-K chỉ là tạm thời. Để duy trì hiệu quả, cần phải đeo kính thường xuyên. Khi ngừng sử dụng kính, giác mạc và độ khúc xạ của mắt sẽ dần trở về trạng thái ban đầu.

Kính Ortho-K có thể điều trị cận thị lên đến -10 diop và loạn thị đến -3 diop tùy thuộc vào nhà sản xuất. Tuy nhiên, kính này phát huy hiệu quả cao nhất với cận thị nhẹ đến trung bình (từ -1 diop đến -4 diop) và loạn thị nhẹ (không quá -1 diop).

Phương pháp 4: Luyện tập các thói quen tốt cho mắt tự nhiên để hạn chế tăng độ cận

Để phòng ngừa tiến triển cận thị, việc áp dụng các thói quen tốt trong sinh hoạt hàng ngày là rất quan trọng. Dưới đây là những thói quen tốt điều trị cận thị:

Giảm thời gian nhìn gần, tăng thời gian nhìn xa: Để giảm sự gia tăng cận thị, bạn nên hạn chế thời gian tập trung vào các hoạt động nhìn gần, như đọc sách hoặc sử dụng điện thoại. 

Thay vào đó, tăng cường thời gian nhìn xa, chẳng hạn như nhìn ra ngoài trời hoặc quan sát cảnh vật xa. Việc thay đổi khoảng cách nhìn giúp mắt được thư giãn và điều chỉnh tốt hơn, giảm bớt sự căng thẳng và mỏi mắt.

Giới hạn sử dụng thiết bị điện tử và tham gia hoạt động ngoài trời: Tránh việc sử dụng các thiết bị điện tử liên tục và trong thời gian dài vì điều này có thể làm tăng nguy cơ cận thị và gây mỏi mắt. Thay vào đó, hãy tham gia các hoạt động ngoài trời để mắt được tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, điều này giúp mắt điều tiết và phát triển tốt hơn.

Điều chỉnh ánh sáng: Ánh sáng đủ mạnh và đồng đều khi làm việc hoặc học tập rất quan trọng để giảm căng thẳng cho mắt. Điều chỉnh ánh sáng sao cho nó phân bổ đều và không gây ra các phản chiếu hoặc đổ bóng trên tài liệu hoặc màn hình.

Tư thế ngồi đúng: Khi làm việc với máy tính hoặc học tập, đảm bảo rằng màn hình đặt ngang tầm mắt và giữ khoảng cách hợp lý từ mắt đến màn hình (khoảng 50-70 cm). Tư thế ngồi nên thoải mái và lưng thẳng để giảm căng thẳng cho mắt và cơ thể. 

Nên đặt nguồn ánh sáng từ phía bên trái (đối với người thuận tay phải) hoặc phía bên phải (đối với người thuận tay trái) để giảm thiểu phản chiếu và tạo điều kiện ánh sáng tốt nhất cho mắt.

Ngồi đúng tư thế khi học tập và làm việc

Ngồi đúng tư thế khi học tập và làm việc

Phương pháp khác

Bên cạnh 4 phương pháp phòng ngừa tiến triển cận thị như trên, việc sử dụng kính và thuốc nhỏ mắt cũng như duy trì một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho mắt cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng. 

Sử dụng kính và thuốc nhỏ mắt hỗ trợ

Kiểm tra thị lực định kỳ là bước quan trọng để theo dõi sự thay đổi của thị giác và điều chỉnh kính đúng độ. Việc này giúp phát hiện kịp thời các vấn đề về mắt và điều chỉnh kính đúng độ.

Các bác sĩ khuyến cáo người bị cận thị nên sử dụng kính đúng số để cải thiện thị lực tối ưu. Kính đúng số giúp mắt nhìn xa rõ hơn mà không cần điều tiết quá mức, từ đó phòng ngừa tiến triển cận thị

Ngược lại, việc đeo kính không đủ độ sẽ khiến mắt phải làm việc nhiều hơn để điều chỉnh tầm nhìn, điều này có thể làm tăng độ cận nhanh hơn so với việc sử dụng kính đúng số.

Bên cạnh đeo kính, bạn cũng có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt hỗ trợ. Thuốc nhỏ mắt giúp giữ ẩm cho mắt, giảm cảm giác khô rát và bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây kích ứng. Chúng cũng có thể hỗ trợ trong việc giảm triệu chứng mỏi mắt và khô mắt.

Việc nhỏ thuốc mắt đúng cách cũng là vấn đề quan trọng. Cách làm đúng là tiến hành nhỏ thuốc vào góc mắt gần mũi, sau đó nhắm mắt và dùng ngón tay sạch day nhẹ ở nơi mắt tiếp xúc với mũi, giúp thuốc phân tán đều.

Dinh dưỡng cho mắt hợp lý

Để duy trì sức khỏe mắt tốt, việc bổ sung thực phẩm giàu dinh dưỡng là rất quan trọng. Hãy đảm bảo chế độ ăn của trẻ bao gồm các thực phẩm giàu vitamin A, C và omega-3 như trứng, cá, sữa và cà rốt. 

Những dưỡng chất này hỗ trợ sức khỏe mắt và giúp ngăn ngừa các vấn đề về thị lực. Ngoài ra, sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa dinh dưỡng cũng là cách tốt để vệ sinh mắt và tăng cường sức đề kháng cho mắt.

Bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt

Bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt

Đặt lịch khám tại vivision để cùng chúng tôi bảo vệ và gìn giữ đôi mắt của các bé, kiểm soát tiến triển cận thị hiệu quả, từ đó đảm bảo tầm nhìn tốt nhất cho tương lai của các con!

Lời khuyên

Cận thị ở trẻ nhỏ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực nếu không được chú ý và chăm sóc đúng cách. Cận thị cũng có thể đi kèm với các tật khúc xạ khác. Vì vậy, việc đưa trẻ đi thăm khám mắt sớm là rất cần thiết để phát hiện nguyên nhân và áp dụng phương pháp phòng ngừa tiến triển cận thị hiệu quả.

logo vivisionkid
Khúc xạ Nhãn khoa Lê Khánh Hòa
Khúc xạ Nhãn khoa Lê Khánh Hòa
Chuyên gia Kiểm soát cận thị
Xem thêm

Chuyên môn: Chuyên gia Kiểm soát Cận thị tiến triển và Khúc xạ Nhãn nhi

Uy tín: Bằng khả năng giao tiếp và kết nối, chuyên gia Hòa ấn tượng với mọi người và bệnh nhân nhí bằng sự kiên trì, nhẹ nhàng đem lại một nguồn năng lượng tích cực.

Gắn thẻ:

phòng ngừa tiến triển cận thị

thói quen tốt điều trị cận thị