Tắc tuyến lệ ở trẻ em là một tình trạng đáng quan tâm, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vivision kid sẽ giúp bạn hiểu rõ 5 nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em và cách phòng ngừa hiệu quả vấn đề này.
Tắc tuyến lệ là gì?
Tắc tuyến lệ là tình trạng hệ thống dẫn lưu nước mắt bị tắc nghẽn, khiến nước mắt không thể thoát ra ngoài một cách bình thường. Hệ quả của tình trạng này là nước mắt không thể thoát xuống mũi như bình thường. Điều này gây ra các triệu chứng như chảy nước mắt liên tục, cảm giác khó chịu do kích ứng, và làm tăng khả năng nhiễm trùng ở mắt.
Ở trẻ sơ sinh, tình trạng tắc tuyến lệ bẩm sinh khá phổ biến. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em này có thể tự khắc phục mà không cần can thiệp y tế đáng kể trước khi trẻ tròn 1 tuổi.
Nguyên nhân tắc tuyến lệ bẩm sinh ở trẻ em khá phổ biến
Hệ thống tuyến lệ
Để hiểu rõ về nguyên nhân tắc tuyến lệ, chúng ta cần nắm được cấu trúc của hệ thống tuyến lệ. Hệ thống này bao gồm:
- Tuyến lệ: nơi sản xuất nước mắt.
- Điểm lệ: lỗ nhỏ ở góc trong của mắt, nơi nước mắt được dẫn vào.
- Ống lệ: đường dẫn nước mắt từ điểm lệ đến túi lệ.
- Túi lệ: nơi chứa nước mắt trước khi đi xuống mũi.
- Ống lệ mũi: đường dẫn nước mắt từ túi lệ xuống mũi.
Ngoài ra, nước mắt có vai trò giữ ẩm, bảo vệ và làm sạch mắt. Khi hệ thống tuyến lệ bị tắc nghẽn, quá trình dẫn lưu nước mắt bị gián đoạn, gây ra các vấn đề về sức khỏe cho mắt, một trong số đó là tình trạng tắc tuyến lệ.
Hệ thống tuyến lệ
5 nguyên nhân chính gây tắc tuyến lệ ở trẻ em
Dị tật bẩm sinh
Dị tật bẩm sinh là nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em phổ biến nhất. Đây là tình trạng trẻ sinh ra đã có sự bất thường trong cấu trúc của hệ thống tuyến lệ. Các dạng dị tật bẩm sinh thường gặp bao gồm:
- Tắc lệ đạo: Ống dẫn nước mắt bị tắc nghẽn do màng mỏng hoặc mô sẹo. Đây là dạng phổ biến nhất, chiếm khoảng 90% các trường hợp tắc tuyến lệ bẩm sinh.
- Chít hẹp hoặc thiếu hụt các điểm lệ: Nơi nước mắt tiết ra từ tuyến lệ bị hẹp hoặc không phát triển đầy đủ, gây cản trở dòng chảy của nước mắt.
- Vị trí bất thường của túi lệ: Túi chứa nước mắt nằm ở vị trí sai lệch, ảnh hưởng đến quá trình dẫn lưu nước mắt.
Triệu chứng của tắc tuyến lệ do dị tật bẩm sinh thường xuất hiện ngay từ khi trẻ mới sinh hoặc trong những tháng đầu đời. Các dấu hiệu bao gồm:
- Chảy nước mắt ra ngoài hốc mắt liên tục
- Mắt đỏ và ngứa
- Cảm giác rát ở mắt
- Thường xuyên chảy nước mũi
Nếu không được điều trị kịp thời, tắc tuyến lệ bẩm sinh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm nhiễm mắt tái phát, ảnh hưởng đến thị lực của trẻ.
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng là nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em phổ biến thứ hai. Vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể xâm nhập vào mắt và gây viêm nhiễm, dẫn đến tắc nghẽn hệ thống dẫn lưu nước mắt. Tình trạng này thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.
Các triệu chứng của tắc tuyến lệ do nhiễm trùng bao gồm:
- Mắt đỏ và sưng
- Chảy mủ từ mắt
- Chảy nước mắt nhiều
- Sốt (trong một số trường hợp)
Nhiễm trùng tuyến lệ cần được điều trị ngay lập tức để tránh lan rộng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn. Việc điều trị thường bao gồm sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng virus, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Chấn thương
Chấn thương là nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em thường thấy thứ ba. Tai nạn té ngã hoặc va đập mạnh vào mắt có thể gây tổn thương hệ thống dẫn lưu nước mắt, dẫn đến tình trạng tắc tuyến lệ.
Các triệu chứng của tắc tuyến lệ do chấn thương bao gồm:
- Đau nhức mắt
- Bầm tím quanh mắt
- Chảy nước mắt ra ngoài hốc mắt
- Nhìn mờ
Trong trường hợp chấn thương mắt, cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Việc điều trị có thể bao gồm từ việc sử dụng thuốc giảm đau, kháng sinh đến phẫu thuật trong trường hợp nghiêm trọng.
Khối u
Mặc dù ít gặp hơn so với các nguyên nhân khác, khối u cũng có thể gây ra nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em. Khối u lành tính hoặc ác tính phát triển trong hệ thống dẫn lưu nước mắt có thể gây cản trở dòng chảy của nước mắt.
Các triệu chứng của tắc tuyến lệ do khối u bao gồm:
- Sưng tấy quanh mắt
- Chảy nước mắt ra ngoài hốc mắt
- Nhìn mờ
- Nhức mắt
Trong trường hợp nghi ngờ có khối u, cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc điều trị có thể bao gồm phẫu thuật loại bỏ khối u và các phương pháp điều trị bổ sung tùy thuộc vào tính chất của khối u.
Bệnh lý toàn thân
Một số bệnh lý toàn thân có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thống dẫn lưu nước mắt, dẫn đến nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em. Các bệnh lý này bao gồm:
- Hội chứng Down
- Hội chứng Rubinstein-Taybi
- Bệnh xơ nang
Triệu chứng của tắc tuyến lệ do bệnh lý toàn thân có thể khác nhau tùy thuộc vào bệnh lý cụ thể. Tuy nhiên, các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
- Chảy nước mắt quá mức
- Nhiễm trùng mắt tái phát
- Khó khăn trong việc nhìn rõ
Việc điều trị tắc tuyến lệ do bệnh lý toàn thân thường đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều chuyên khoa, bao gồm bác sĩ mắt và bác sĩ chuyên khoa về bệnh lý cụ thể của trẻ.
Một số nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em
Biện pháp phòng ngừa
Để giảm thiểu nguy cơ tắc tuyến lệ ở trẻ em, cha mẹ và người chăm sóc có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:
- Giữ vệ sinh mắt cho trẻ sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh mắt cho trẻ bằng nước muối sinh lý hoặc nước sạch. Lau từ góc trong ra góc ngoài của mắt để tránh đưa vi khuẩn vào hệ thống tuyến lệ.
- Bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn và tác nhân gây kích ứng: Sử dụng kính bảo hộ khi trẻ chơi trong môi trường nhiều bụi hoặc khi bơi lội.
- Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý về mắt: Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở mắt trẻ, hãy đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa mắt ngay lập tức.
- Khám sức khỏe định kỳ cho trẻ: Đảm bảo trẻ được khám mắt định kỳ, đặc biệt là trong những năm đầu đời, để phát hiện sớm các vấn đề về mắt.
- Cung cấp chế độ dinh dưỡng cân bằng: Đảm bảo trẻ được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của mắt, bao gồm vitamin A, C, E và các khoáng chất như kẽm và omega-3.
- Hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời và hạn chế thời gian sử dụng điện thoại, máy tính bảng để giảm áp lực lên mắt.
- Dạy trẻ thói quen vệ sinh mắt tốt: Hướng dẫn trẻ không dụi mắt khi bẩn và rửa tay thường xuyên để tránh đưa vi khuẩn vào mắt.
Tắc tuyến lệ ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bằng cách hiểu rõ về các nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, cha mẹ và người chăm sóc có thể bảo vệ sức khỏe mắt cho trẻ một cách hiệu quả.
Đảm bảo trẻ được khám mắt định kỳ để giảm thiểu nguy cơ tắc tuyến lệ
Để biết thông tin chi tiết hoặc cần hỗ trợ về việc điều trị nguyên nhân tắc tuyến lệ ở trẻ em, hãy nhắn tin cho vivision kid chúng tôi ngay. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc, đồng thời hướng dẫn bạn các bước cần thiết để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe mắt của con em mình.
