Cận thị là tình trạng mắt không nhìn rõ các đối tượng ở xa, còn viễn thị khiến mắt không thể nhìn rõ các vật thể ở gần. Vậy có trường hợp nào một mắt bị cận thị, trong khi mắt kia bị viễn thị hay không? Cùng vivision tìm hiểu ngay nhé!

Cận thị và viễn thị là gì?

Cận thị là một tật khúc xạ mà mắt không thể nhìn rõ các đối tượng ở xa vì ánh sáng từ các vật thể được tập trung trước võng mạc thay vì trên võng mạc. Điều này làm cho hình ảnh vật ở xa trở nên mờ nhạt, trong khi các vật thể ở gần vẫn rõ ràng. Cận thị thường phát triển ở tuổi trẻ và có thể nặng theo thời gian nếu không được kiểm soát đúng cách.

Viễn thị là tình trạng mắt không thể nhìn rõ các đối tượng ở gần vì ánh sáng tập trung sau võng mạc thay vì trực tiếp trên võng mạc. Do đó, người mắc tật khúc xạ này sẽ nhìn rõ những vật ở xa trong khi vật thể gần lại mờ nhạt.

Khi một người mắc cận thị ở một mắt và viễn thị ở mắt còn lại, sự bù trừ có thể xảy ra. Mắt cận thị giúp nhìn rõ khi quan sát gần, trong khi mắt bị viễn sẽ đảm nhận việc nhìn xa. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến cảm giác không thoải mái hoặc giảm chất lượng thị giác hai mắt.

Mắt thường, mắt cận thị và mắt viễn thị

Nguy cơ mắc cận thị và viễn thị

Tật khúc xạ không đối xứng hay còn gọi là lệch khúc xạ, xảy ra khi hai mắt có sự khác biệt về mức độ khúc xạ. Tình trạng này có thể bao gồm một mắt bị cận thị, trong khi mắt còn lại bị viễn thị. Đây là một hiện tượng không phổ biến nhưng có thể gặp. 

Ngoài ra, một số người có thể bị cận thị ở cả hai mắt hoặc viễn thị ở cả hai mắt với mức độ khác nhau. Trường hợp nghiêm trọng hơn là khi một mắt phát triển bình thường, trong khi mắt còn lại bị cận thị, viễn hoặc loạn thị nặng. Tình trạng này có thể dẫn đến nhược thị.

Khả năng mắc cận thị và viễn thị cùng lúc ở hai mắt là có thể xảy ra, dù không phổ biến. Khi mắt có sự chênh lệch về khúc xạ, người bệnh có thể cảm thấy sự không đồng nhất trong khả năng nhìn của từng mắt, dẫn đến khó điều chỉnh tiêu điểm và thị giác hai mắt. Tình trạng này sẽ làm giảm khả năng phối hợp, gây ra mỏi mắt hoặc nhức đầu.

Trong thực tế, trường hợp một mắt bị cận thị và mắt kia bị viễn đã được ghi nhận, tuy nhiên tỷ lệ mắc phải là không cao. Sự không đối xứng này gây ra nhiều thách thức trong việc điều chỉnh thị lực, đặc biệt là khi bệnh nhân phải điều chỉnh kính cho từng mắt một cách riêng biệt.

Một mắt bị cận thị và mắt kia bị viễn thị đã được ghi nhận, tuy nhiên không phổ biến

Nguyên nhân và yếu tố gây cận thị, viễn thị

Tật cận thị và viễn thị có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm cả yếu tố di truyền, sự phát triển của mắt và thói quen sinh hoạt hàng ngày. Khi một người mắc cả hai tật khúc xạ này ở hai mắt, yếu tố gây bệnh có thể phức tạp hơn:

• Yếu tố di truyền: Nếu cha mẹ hoặc ông bà mắc cận thị hoặc viễn thị, con cái của họ cũng có nguy cơ cao mắc các tật này. Sự khác biệt trong cấu trúc di truyền có thể ảnh hưởng đến từng mắt một cách khác nhau, dẫn đến việc một mắt bị cận thị và mắt kia bị viễn thị.
• Sự phát triển của mắt: Quá trình phát triển của mắt trong những năm đầu đời cũng ảnh hưởng đến việc hình thành các tật khúc xạ. Đôi khi, sự phát triển không đồng đều giữa hai mắt có thể dẫn đến tình trạng cận thị ở một mắt và viễn thị ở mắt kia. Điều này có thể do sự khác biệt về hình dạng và cấu trúc của mắt, khiến mỗi mắt có cách tập trung ánh sáng khác nhau.
• Tác động môi trường và thói quen: Các yếu tố môi trường và thói quen sinh hoạt hàng ngày, như việc sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài hoặc đọc sách ở khoảng cách quá gần, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mắt. Thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể gây căng thẳng cho mắt và đẩy nhanh sự phát triển của tật khúc xạ, đặc biệt là cận thị.

Sử dụng thiết bị điện tử liên tục có thể làm tăng nguy cơ cận thị

Phương pháp chẩn đoán và điều trị cận viễn thị

Để chẩn đoán chính xác và điều trị cận thị, viễn thị hiệu quả, cần phải thực hiện các phương pháp kiểm tra và theo dõi kỹ lưỡng. Điều trị cần được cá nhân hóa để phù hợp với từng trường hợp riêng biệt:

• Kiểm tra thị giác toàn diện: Kiểm tra thị giác là bước đầu tiên để xác định mức độ cận thị hoặc viễn thị của từng mắt. Bác sĩ mắt sẽ tiến hành các bài kiểm tra thị giác để đo lường khả năng nhìn xa và gần của từng mắt, đồng thời sử dụng các thiết bị để xác định độ khúc xạ của mỗi mắt.
• Điều trị cận thị và viễn thị: Phương pháp điều trị cho trường hợp một mắt bị cận và mắt kia bị viễn có thể bao gồm việc sử dụng kính thuốc hoặc kính áp tròng. Kính có thể được tùy chỉnh để giúp điều chỉnh độ khúc xạ riêng biệt cho mỗi mắt. Ngoài ra, phẫu thuật khúc xạ như LASIK hoặc PRK cũng có thể được lựa chọn.
• Quản lý và theo dõi: Sau khi điều trị, việc theo dõi thị lực định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo rằng phương pháp điều trị đang hoạt động hiệu quả. Điều này cũng giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.

Đeo kính có thể điều trị cho trường hợp một mắt bị cận và mắt kia bị viễn

Cách chăm sóc để giúp mắt khỏe mạnh

Chăm sóc mắt đúng cách là điều cần thiết để duy trì sức khỏe thị lực và ngăn ngừa các tật khúc xạ tiến triển. Thực hiện các biện pháp bảo vệ mắt và duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về mắt:

• Chế độ ăn uống cân bằng: Một chế độ ăn uống giàu vitamin và khoáng chất, như vitamin A, C, E và kẽm có thể hỗ trợ sức khỏe mắt. Các thực phẩm như cà rốt, rau xanh, cá và trái cây giàu chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ mắt khỏi tổn thương do tác động của tuổi tác và môi trường.
• Thói quen sinh hoạt lành mạnh: Giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử và thực hiện các bài tập mắt thường xuyên giúp giảm mỏi mắt và cải thiện khả năng điều chỉnh tiêu điểm. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người thường xuyên sử dụng máy tính hoặc điện thoại trong thời gian dài.
• Bảo vệ mắt khỏi tác nhân gây hại: Khi ra ngoài trời, việc đeo kính chống tia UV có thể bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, khi tham gia các hoạt động thể thao hoặc làm việc trong môi trường nguy hiểm, việc sử dụng kính bảo vệ mắt cũng rất quan trọng.
• Kiểm tra mắt định kỳ: Thực hiện kiểm tra mắt định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm các vấn đề về mắt và điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời. Điều này cũng giúp theo dõi sự tiến triển của cận thị và viễn thị để có những điều chỉnh phù hợp.
• Ngủ đủ giấc: Đảm bảo giấc ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm giúp mắt có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi sau một ngày dài hoạt động.

Đảm bảo giấc ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm giúp mắt có thời gian nghỉ ngơi và phục hồi

Tóm lại tình trạng một mắt cận thị, một mắt viễn thị không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho mắt nếu không được điều trị đúng cách. Việc lựa chọn kính hoặc kính áp tròng phù hợp sẽ giúp cải thiện thị lực, tăng cường sự tự tin và đảm bảo an toàn trong mọi hoạt động. 

Bên cạnh việc điều trị, việc phòng ngừa các tật khúc xạ cũng rất quan trọng. Chúng ta nên xây dựng một lối sống lành mạnh, hạn chế tiếp xúc với các thiết bị điện tử, đảm bảo đủ ánh sáng khi làm việc và học tập và thường xuyên tập thể dục để mắt được thư giãn.

Đặt lịch khám mắt cận thị và viễn thị tại vivision để các chuyên gia chăm sóc cẩn thận cho đôi mắt của bạn!