Bị khô mắt sau mổ cận là biến chứng mổ cận thường thấy ở những bệnh nhân trải qua thời gian đầu phẫu thuật. Sử dụng nước mắt nhân tạo là một giải pháp hữu hiệu để giải quyết tình trạng này. 

Tổng quan về khô mắt sau mổ cận thị

Bị khô mắt sau mổ cận thị (bằng các phương pháp như LASIK hoặc PRK) là một trong những biến chứng mổ cận thường gặp nhất mà nhiều bệnh nhân và là lỗi lo ngại của nhiều bệnh nhân.

Phẫu thuật điều trị khúc xạ nói chung hay cận thị nói riêng là phương pháp được sử dụng phổ biến hiện nay để điều trị tật khúc xạ, đăc biệt là cận thị. Tuy nhiên, sau phẫu thuật người bệnh sẽ gặp phải các biến chứng như mờ mắt tạm thời, nhạy cảm với ánh sáng… trong đó, bị khô mắt sau mổ cận cũng là một tình trạng thường gặp. 

Trên thực tế hiện tượng này vẫn chưa tìm được nguyên nhân chính. Tuy các nhà khoa học cho rằng hiện tượng này xảy ra do phẫu thuật làm ảnh hưởng đến các đầu dẫn thần kinh trên bề mặt giác mạc dẫn đến làm ảnh hưởng đến sự dẫn truyền thần kinh của giác mạc từ đó làm chậm trễ cung phản xạ tiết nước mắt. Trong thời gian đầu sau phẫu thuật, một số bệnh nhân có thể cảm thấy khô mắt, nhức mắt hoặc thậm chí có cảm giác ngứa.

Theo nghiên cứu, khả năng bệnh nhân bị khô mắt sau phẫu thuật là 20-50%. Khô mắt không chỉ gây khó chịu cho bệnh nhân sau phẫu thuật mà còn làm chậm quá trình hồi phục thị lực.

Bị khô mắt sau phẫu thuật cận thị

Nguyên nhân gây khô mắt sau phẫu thuật cận thị

Như đã đề cập ở trên, chưa thể tìm ra nguyên nhân chính bị khô mắt sau phẫu thuật khúc xạ.

Nguyên nhân khô mắt sau phẫu thuật cận thị

Khô mắt sau mổ cận thị có thể là sự kết hợp của các nguyên nhân sau đây:

Tổn thương các dây thần kinh ở giác mạc: Trong quá trình phẫu thuật, việc sử dụng tia laser sẽ làm ảnh hưởng đến các đầu mút thần kinh trên bề mặt giác mạc.

Cơ chế chính là cắt ngang các dây thần kinh giác mạc ảnh hưởng đến phản xạ chớp mắt và vòng thần kinh tuyến lệ-bề mặt nhãn cầu dẫn đến giảm tiết nước mắt và tăng sự bất ổn định của màng nước mắt. Nó cũng gây ra sự gián đoạn các yếu tố dinh dưỡng thần kinh được giải phóng từ các dây thần kinh giác mạc. 

Giảm chớp mắt cũng có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng tuyến meibomius. Mức độ tổn thương dây thần kinh giác mạc khác nhau tùy thuộc vào loại phẫu thuật khúc xạ. Ở giác mạc, các bó sợi thần kinh mô đệm chạy hướng tâm và hướng về bề mặt, xuyên qua lớp Bowman để tạo thành đám rối thần kinh dưới đáy. 

Việc tạo vạt giác mạc trong quá trình LASIK dẫn đến cắt ngang tất cả các sợi dưới đáy trên khắp mặt cắt của vạt, kéo dài 300–310 độ. Việc cắt bỏ mô đệm bằng tia laser excimer sau đó làm tổn thương các dây thần kinh mô đệm giác mạc trung tâm sâu hơn. 

Đối với phẫu thuật SMILE không đòi hỏi phải cắt vạt lớn và các sợi thần kinh ngoại biên chỉ được cắt bỏ ở vị trí rạch 25–50 độ, do đây là phẫu thuật cận thị đường rạch nhỏ. 

Ngoài ra, các sợi xuyên qua lớp Bowman trong vùng thấu kính khúc xạ cũng được cắt bỏ; tuy nhiên, các sợi đã xuyên qua lớp Bowman bên ngoài vùng thấu kính có thể chạy không bị xáo trộn như đám rối thần kinh dưới nền. 

Đối với phẫu thuật PRK không yêu cầu tạo vạt. Vết cắt bên nhỏ hơn trong SMILE và việc không tạo vạt trong PRK về mặt lý thuyết sẽ dẫn đến việc bảo tồn đám rối thần kinh dưới nền tốt hơn. 

Mắt không được chăm sóc đúng cách: tình trạng bị khô mắt sau mổ cận có thể còn do bệnh nhân chăm sóc mắt không đúng cách sau phẫu thuật.

Dấu hiệu của khô mắt sau phẫu thuật:

Bị khô mắt sau phẫu thuật người bệnh cảm thấy cộm mắt, khô hoặc ngứa, nóng rát, nhức mắt, cảm giác dính mi mắt, mỏi mắt, mắt đỏ, mắt bị cộm hoặc ngứa, nhạy cảm với ánh sáng,…

Ngoài ra một số yếu tố nguy cơ cao làm tăng nguy cơ bệnh bị khô mắt sau mổ cận: Bệnh nhân là nữ, tuổi cao, có bệnh đái tháo đường hoặc từng bị khô mắt trước phẫu thuật, bệnh nhân có đeo kính áp tròng trước đó hoặc bị cận với độ cận cao….

Bị khô mắt sau mổ cận có cần tra nước mắt nhân tạo không?

Câu trả lời là có. Hơn nữa, việc tra nước mắt nhân tạo sau mổ cận là rất cần thiết, đây cũng là thuốc bác sĩ chỉ định thường quy sau phẫu thuật. Nước mắt nhân tạo có thành phần và độ pH giống với nước mắt tự nhiên, chứa các hợp chất tinh khiết, muối khoáng, HA,….

Dưới đây là một số lợi ích của nước mắt nhân tạo:

Cung cấp độ ẩm và làm dịu mắt: Nước mắt nhân tạo có tính chất giống với nước mắt tự nhiên bổ sung độ ẩm cho bề mặt mắt, lành các tổn thương biểu mô giác mạc, giúp màng phim nước mắt được ổn định hơn, giúp giữ cho mắt luôn ẩm mượt, ngăn ngừa cảm giác khô và kích ứng.

Hỗ trợ quá trình hồi phục: Việc sử dụng nước mắt nhân tạo có thể làm giảm các triệu chứng khó chịu, từ đó hỗ trợ mắt nhanh chóng hồi phục sau phẫu thuật và hỗ trợ làm lành lớp tế bào biểu mô giác mạc.

Việc tra nước mắt nhân tạo là thao tác đơn giản và rất cần thiết để tránh bị khô mắt sau mổ cận và hồi phục thị lực nhanh chóng sau phẫu thuật mổ cận thị.

Sử dụng nước mắt nhân tạo như thế nào

Để đạt được hiệu quả tốt nhất khi sử dụng nước mắt nhân tạo, bệnh nhân cần lưu ý những điểm sau:

Tư vấn từ bác sĩ: Trước khi sử dụng nước mắt nhân tạo sau mổ cận, nếu không phải là do bác sĩ kê toa thì bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đánh giá tình trạng khô mắt và được chỉ định nước mắt nhân tạo phù hợp. Ngoài ra, Bác sĩ cũng sẽ hướng dẫn kỹ hơn về cách sử dụng và tần suất sử dụng.

Lựa chọn nước mắt nhân tạo phù hợp: Hiện tại có rất nhiều loại nước mắt nhân tạo. Tuy nhiên không phải loại nào cũng phù hợp cho tình trạng này. Với tình trạng này bạn nên  sử dụng loại không có chất bảo quản hoặc dạng gel nếu cần sử dụng lâu dài, nên sử dụng loại có độ đậm đặc và tính cấp ẩm cao.

Sử dụng nước mắt nhân tạo

Chú ý về sử dụng nước mắt nhân tạo sau mổ cận

Mặc dù nước mắt nhân tạo có thể giúp cải thiện tình trạng khô mắt, nhưng bệnh nhân cũng cần lưu ý một số điều quan trọng:

Không nên lạm dụng: Chỉ nên sử dụng nước mắt nhân tạo theo chỉ định của bác sĩ. Việc lạm dụng có thể gây ra tình trạng lệ thuộc và lâu ngày làm giảm phản xạ tiết nước mắt tự nhiên.

Theo dõi tình trạng mắt: Nếu tình trạng khô mắt kéo dài hoặc có triệu chứng bất thường như đau nhức, đỏ mắt, bệnh nhân nên quay trở lại để tái khám và điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời. Trong thời gian đầu sau phẫu thuật bạn có thể sử dụng từ 8-10 lần mỗi ngày.

Bị khô mắt sau mổ cận là triệu chứng thường gặp nhưng có thể kiểm soát tốt bằng cách sử dụng nước mắt nhân tạo. Quá trình sử dụng cần chú ý không lạm dụng và theo dõi tình trạng mắt thường xuyên

Nếu bạn hoặc con bạn đang gặp phải tình trạng bị khô mắt sau mổ cận. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi. Hãy đến vivision để chung tay chăm sóc đôi mắt trẻ thơ, để mỗi đôi mắt đều được nhìn thấy thế giới một cách rõ ràng và khỏe mạnh!