Cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp phòng ngừa cận thị như thế nào? Hãy cùng vivision giải đáp chi tiết trong bài sau.

Mối liên hệ giữa cận thị và thiết bị điện tử

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng trẻ em mắc cận thị sử dụng dữ liệu điện thoại thông minh gấp đôi so với những bạn không bị cận thị. Các nghiên cứu khác cũng xác nhận rằng việc sử dụng điện thoại thông minh có liên quan chặt chẽ đến tình trạng cận thị, khi trẻ có thị lực bình thường tiêu thụ khoảng 614 MB dữ liệu và dành gần 4,5 giờ mỗi ngày cho việc sử dụng điện thoại.

Những phát hiện này làm tăng thêm bằng chứng về tác động tiêu cực của việc gia tăng sử dụng thiết bị lên các tật khúc xạ, đồng thời gây ra những lo ngại về thế hệ GenZ đang lớn lên trong môi trường công nghệ cao.

Mối liên hệ giữa cận thị và thiết bị điện tử

Với sự bùng nổ của thiết bị kỹ thuật số trong những năm gần đây, không chỉ tỷ lệ mắc cận thị gia tăng mà cả độ tuổi khởi phát bệnh cũng trẻ hóa hơn. Lối sống của trẻ em và thanh thiếu niên hiện nay đã thay đổi rõ rệt do sự phát triển của công nghệ. Mặc dù tỷ lệ cận thị đã tăng cao trong nhiều thập kỷ, song sự gia tăng kích thích thị giác gần từ điện thoại thông minh có thể làm gia tăng thêm nguy cơ mắc cận thị cho trẻ em trong tương lai.

Nguyên nhân gây cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử 

Việc lạm dụng thiết bị điện tử được coi là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến cận thị. Dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các yếu tố liên quan đến việc sử dụng thiết bị điện tử và tác động của chúng đến sức khỏe mắt.

Sử dụng liên tục 

Việc sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài mà không có sự ngắt quãng có thể gây áp lực lớn lên mắt. Nhiều người hiện nay thường xuyên phải làm việc với máy tính, điện thoại hoặc tablet mà không dành thời gian nghỉ ngơi. Hành động nhìn vào màn hình liên tục này không chỉ khiến mắt mệt mỏi mà còn làm tăng nguy cơ phát triển cận thị. Khi mắt không được thư giãn, khả năng điều tiết và tập trung sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến những vấn đề về thị lực nghiêm trọng.

Cận thị do sử dụng thiết bị điện tử liên tục

Thiếu ánh sáng tự nhiên 

Một yếu tố khác góp phần vào sự phát triển của cận thị là thiếu ánh sáng tự nhiên trong khi sử dụng thiết bị điện tử. Nhiều người có thói quen sử dụng điện thoại hoặc máy tính trong các không gian tối tăm, điều này làm cho mắt phải làm việc vất vả hơn để điều chỉnh ánh sáng. 

Ánh sáng tự nhiên không chỉ giúp mắt thoải mái hơn mà còn hỗ trợ trong việc giảm bớt căng thẳng cho mắt. Việc thiếu ánh sáng này càng trở nên nghiêm trọng hơn khi người dùng không để ý đến điều kiện ánh sáng khi sử dụng thiết bị điện tử.

Thiếu thời gian cho mắt được nghỉ ngơi

Thời gian nghỉ ngơi là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe mắt. Tuy nhiên, nhiều người thường xuyên bỏ qua điều này khi làm việc hoặc giải trí bằng thiết bị điện tử. Việc không có thời gian nghỉ ngơi hợp lý dẫn đến tình trạng mắt mệt mỏi, khô rát và khó chịu. 

Học online cần dùng thiết bị điện tử nhiều ở đại dịch Covid-19

Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy việc học trực tuyến, khiến cho trẻ em và thanh thiếu niên phải tiếp xúc nhiều hơn với các thiết bị điện tử. Việc học online kéo dài không chỉ gây áp lực cho mắt mà còn làm tăng nguy cơ cận thị ở lứa tuổi còn đang phát triển. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng tỉ lệ cận thị đã gia tăng đáng kể trong thời gian học trực tuyến, khi trẻ em phải nhìn vào màn hình trong nhiều giờ liên tiếp mà không có sự giám sát về thời gian sử dụng hoặc cách thức ngồi học đúng cách.

Triệu chứng của cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử 

Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của cận thị mà người dùng thiết bị điện tử thường gặp phải.

Mỏi mắt

Một trong những triệu chứng đầu tiên và rõ ràng nhất của cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử là cảm giác mỏi mắt. Khi mắt phải tập trung nhìn vào màn hình trong thời gian dài, chúng ta thường cảm thấy căng thẳng và khó chịu. Hiện tượng này xảy ra do cơ mắt phải làm việc quá sức để điều tiết hình ảnh.

Mỏi mắt không chỉ khiến người sử dụng cảm thấy khó chịu mà còn có thể dẫn đến hiện tượng khô mắt, chảy nước mắt, và cảm giác như có cát trong mắt. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng mỏi mắt có thể trở nên trầm trọng hơn, dẫn đến những vấn đề về thị lực nghiêm trọng.

Đau đầu

Triệu chứng tiếp theo thường gặp ở người bị cận thị là đau đầu. Đau đầu có thể xuất phát từ sự căng thẳng của cơ mắt khi phải điều tiết trong thời gian dài. Khi mắt phải cố gắng nhìn rõ hình ảnh trên màn hình mà không có sự hỗ trợ của ánh sáng tự nhiên hoặc thời gian nghỉ ngơi, não bộ sẽ cảm thấy mệt mỏi và dẫn đến đau đầu.

Cơn đau này có thể kéo dài từ vài phút cho đến vài giờ và có thể đi kèm với cảm giác nặng nề ở vùng trán hoặc sau gáy. Đau đầu do cận thị thường không chỉ gây khó chịu mà còn làm giảm hiệu suất công việc và học tập của người bệnh.

Đau đầu là triệu chứng của cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử

Nhìn mờ

Nhìn mờ là một triệu chứng quan trọng và điển hình của cận thị. Khi bị cận thị, hình ảnh của các vật thể ở xa không thể được nhìn rõ, và điều này trở nên tồi tệ hơn khi mắt đã mỏi hoặc mệt mỏi. Việc nhìn mờ có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng cận thị.

Điều này thường khiến người sử dụng thiết bị điện tử cảm thấy khó khăn khi tham gia vào các hoạt động ngoài trời hoặc trong những tình huống cần nhìn xa, như lái xe hay theo dõi giảng viên trong lớp học. Nhìn mờ không chỉ gây cản trở trong cuộc sống hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những nguy hiểm tiềm ẩn, đặc biệt trong các tình huống cần sự tập trung cao độ.

Biện pháp phòng ngừa cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử 

Để bảo vệ sức khỏe đôi mắt và ngăn ngừa cận thị, dưới đây là một số biện pháp hữu ích mà mọi người nên áp dụng.

Quy tắc 20-20-20

Một trong những biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất để phòng ngừa cận thị là áp dụng quy tắc 20-20-20. Theo quy tắc này, sau mỗi 20 phút sử dụng thiết bị điện tử, bạn nên dành 20 giây để nhìn vào một vật ở khoảng cách 20 feet (khoảng 6 mét) hoặc xa hơn. Điều này giúp mắt có thời gian nghỉ ngơi và giảm căng thẳng do phải điều tiết liên tục. Ngoài ra, nhìn vào khoảng không gian xa cũng giúp cơ mắt thư giãn, từ đó hạn chế tình trạng mỏi mắt và nguy cơ phát triển cận thị.

Áp dụng quy tắc 20-20-20 ngăn ngừa cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử

Giảm thời gian tiếp xúc với các thiết bị điện tử

Người sử dụng nên đặt ra giới hạn cho thời gian xem màn hình mỗi ngày. Cụ thể, các bậc phụ huynh có thể khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời, chơi thể thao hoặc đọc sách thay vì dành quá nhiều thời gian trước màn hình. Việc tạo thói quen sinh hoạt lành mạnh không chỉ giúp bảo vệ thị lực mà còn hỗ trợ phát triển toàn diện cho trẻ em. Ngoài ra, người lớn cũng nên lưu ý về thời gian sử dụng thiết bị của mình để tránh ảnh hưởng xấu đến mắt.

Sử dụng ánh sáng phù hợp

Người dùng nên chọn không gian có đủ ánh sáng tự nhiên để giảm bớt độ chói và làm giảm căng thẳng cho mắt. Ngoài ra, ánh sáng từ đèn bàn hoặc đèn chiếu sáng nên được điều chỉnh sao cho ánh sáng không phản chiếu trên màn hình, tạo ra cảm giác thoải mái cho mắt. Hãy tránh việc sử dụng thiết bị điện tử trong bóng tối hoặc trong điều kiện ánh sáng yếu, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ cận thị.

Sử dụng ánh sáng phù hợp phòng ngừa nguy cơ cận thị

Giải pháp cải thiện sức khỏe mắt cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử 

Dưới đây là một số giải pháp giúp cải thiện sức khỏe mắt cho những ai đang phải đối mặt với cận thị.

Bài tập mắt 

Một trong những cách hiệu quả để cải thiện sức khỏe mắt là thực hiện các bài tập mắt thường xuyên. Các bài tập này không chỉ giúp thư giãn cơ mắt mà còn hỗ trợ điều chỉnh thị lực. Một trong những bài tập đơn giản nhất là bài tập “nhìn xa”. Bạn có thể thực hiện các bước sau đây:

• Chọn một vật ở gần: Nhìn vào một vật ở khoảng cách gần (khoảng 30-40 cm) trong vòng 10-15 giây.
• Chuyển tầm nhìn ra xa: Sau đó, nhìn vào một vật ở khoảng cách xa (trên 6 mét) trong khoảng 20-30 giây.
• Lặp lại: Thực hiện bài tập này 4-5 lần trong ngày. Bài tập này sẽ giúp cơ mắt thư giãn và cải thiện khả năng điều tiết của mắt, từ đó giảm nguy cơ cận thị.

Chế độ ăn uống 

Chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của đôi mắt. Một thực đơn phong phú và giàu dưỡng chất không chỉ nâng cao sức khỏe tổng thể mà còn giúp bảo vệ mắt khỏi các tác động xấu liên quan đến cận thị. Bạn nên bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A, C, E và omega-3, vì chúng có lợi cho mắt. Một số thực phẩm nên được đưa vào chế độ ăn uống bao gồm:

• Cà rốt: Giàu beta-carotene, giúp cải thiện thị lực và bảo vệ mắt.
• Rau xanh: Như cải bó xôi, bông cải xanh chứa nhiều lutein và zeaxanthin, bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh.
• Các loại cá: Như cá hồi, cá thu giàu omega-3 giúp tăng cường sức khỏe mắt.
• Trái cây: Như cam, dâu tây chứa vitamin C, có khả năng giảm nguy cơ mắc bệnh về mắt.

Chế độ ăn uống giàu vitamin A giúp cải thiện thị lực

Kiểm tra mắt định kỳ 

Một trong những biện pháp quan trọng để kiểm soát và cải thiện tình trạng cận thị là kiểm tra mắt định kỳ. Việc thăm khám mắt giúp phát hiện sớm những vấn đề liên quan đến thị lực, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời. Đặc biệt, nếu bạn đang sử dụng thiết bị điện tử nhiều, nên thăm khám mắt ít nhất mỗi năm một lần. Bác sĩ nhãn khoa có thể tư vấn về các phương pháp điều trị phù hợp và điều chỉnh độ kính phù hợp với tình trạng mắt của bạn.

Hy vọng với những chia sẻ trên đây, bạn đã có thêm cho mình những kiến thức hữu ích về cận thị do lạm dụng thiết bị điện tử. Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng cận thị của mình và muốn tìm hiểu thêm về phương pháp điều trị hiệu quả, hãy đặt lịch khám ngay tại vivision hoặc liên hệ Zalo phòng khám ngay hôm nay để được các bác sĩ, chuyên gia hỗ trợ và tư vấn.