Thuốc nhỏ mắt atropin được sử dụng trong điều trị nhược thị có tác dụng giãn đồng tử và liệt điều tiết ở mắt khỏe. Điều này khiến mắt yếu phải hoạt động nhiều hơn, giúp cải thiện thị lực. Tuy nhiên cần chú ý đến tác dụng phụ của nó khi sử dụng.
Nhược thị là gì?
Nhược thị, còn được gọi là “mắt lười,” là một tình trạng thường gặp ở trẻ em, trong đó một mắt phát triển yếu hơn mắt còn lại, gây khó khăn trong việc nhìn rõ và phối hợp giữa hai mắt mà không liên quan đến vấn đề tổn thương cấu trúc của mắt.
Nguyên nhân gây nhược thị thường gặp bao gồm lệch khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị), lác mắt (strabismus) hoặc tật khúc xạ không được điều chỉnh kịp thời. Mắt yếu không được sử dụng đầy đủ, dẫn đến giảm khả năng phát triển thị lực, và trong một số trường hợp, sự phát triển của thị lực có thể dừng lại hoàn toàn nếu không điều trị kịp thời.
Mắt nhược thị
Khi phát hiện nhược thị ở trẻ, việc điều trị nhược thị sớm rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng này ảnh hưởng lâu dài đến thị lực của trẻ. Một trong những phương pháp được lựa chọn để điều trị nhược thị là sử dụng atropin, một loại thuốc nhỏ mắt, giúp kích thích sự phát triển của mắt yếu.
Hiệu quả của thuốc Atropin trong điều trị nhược thị
Dưới đây chúng ta sẽ tìm hiểu về hiệu quả của thuốc atropin và những tác dụng phụ của nó.
Công dụng của thuốc nhỏ mắt atropin
Atropin là một thuốc giãn đồng tử, có tác dụng làm giãn cơ mống mắt, khiến đồng tử mở rộng. Trong điều trị nhược thị, atropin giúp làm mờ mắt khỏe, từ đó giảm sự cạnh tranh giữa mắt yếu và mắt khỏe, tăng cường sử dụng mắt yếu. Cách làm này tạo cơ hội để mắt yếu có thể tập trung và làm việc nhiều hơn, từ đó giúp cải thiện thị lực.
Kích thích phát triển thị lực của mắt yếu: Khi sử dụng atropin, mắt khỏe sẽ không có cơ hội điều tiết nhiều, vì thuốc làm giãn đồng tử, khiến mắt khỏe không thể hoạt động tốt. Điều này sẽ làm não tăng cường sử dụng mắt yếu, giúp mắt yếu có cơ hội hoạt động nhiều hơn, từ đó cải thiện thị lực.
Giảm cạnh tranh giữa mắt khỏe và mắt yếu: Một trong những nguyên nhân khiến mắt yếu không phát triển tốt là do sự “cạnh tranh” giữa mắt yếu và mắt khỏe. Atropin làm cho mắt khỏe không thể làm việc hiệu quả, giúp mắt yếu có thể phát triển mà không phải “thi đấu” với mắt khỏe.
Tác dụng phụ của thuốc Atropin
Mặc dù atropin là một phương pháp hiệu quả nhưng nó cũng đi kèm với một số tác dụng phụ mà người dùng cần chú ý.
Các tác dụng phụ thường gặp
- Khô mắt: Một trong những tác dụng phụ phổ biến khi sử dụng atropin là khô mắt. Thuốc có thể làm giảm tiết nước mắt, khiến mắt cảm thấy khô và khó chịu.
- Kích ứng mắt: Một số trẻ có thể cảm thấy khó chịu, mắt đỏ hoặc ngứa sau khi nhỏ thuốc. Đây là phản ứng phụ do tác động của atropin lên các mô xung quanh mắt.
- Nhìn mờ: Do tác dụng giãn đồng tử, trẻ có thể gặp khó khăn khi nhìn gần, gây mờ mắt tạm thời. Điều này có thể gây khó khăn cho việc đọc sách hoặc làm việc trong môi trường cần nhìn gần.
Tác dụng phụ nghiêm trọng hơn
- Nhạy cảm với ánh sáng (chói mắt): Khi đồng tử giãn to, mắt trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng mạnh, gây cảm giác chói mắt. Vì vậy, trẻ cần được bảo vệ khỏi ánh sáng mạnh trong suốt quá trình sử dụng atropin.
- Đau đầu, mệt mỏi: Một số trẻ có thể gặp phải cơn đau đầu hoặc cảm giác mệt mỏi do mắt phải điều tiết nhiều hơn khi nhìn gần.
- Phản ứng dị ứng: Dù hiếm gặp, atropin có thể gây ra các triệu chứng dị ứng như phát ban, sưng mắt hoặc môi. Nếu có dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng, cần ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức.
Tác dụng phụ toàn thân (hiếm gặp)
- Khô miệng, khó nuốt: Atropin có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh tự chủ, dẫn đến khô miệng hoặc khó nuốt.
- Nhịp tim nhanh: Thuốc có thể làm giảm hoạt động của hệ thần kinh phó giao cảm, khiến nhịp tim tăng.
- Chóng mặt, buồn nôn: Một số trường hợp có thể gặp phải tình trạng chóng mặt hoặc buồn nôn, đặc biệt khi dùng liều cao.
Cách giảm thiểu tác dụng phụ của Atropin
Để giảm thiểu tác dụng phụ của atropin, người sử dụng cần tuân thủ một số nguyên tắc dưới đây:
- Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ: Không tự ý tăng hoặc giảm liều, vì việc sử dụng sai liều lượng có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Bảo vệ mắt khỏi ánh sáng mạnh: Vì thuốc atropin có thể khiến mắt nhạy cảm hơn với ánh sáng, việc sử dụng kính râm khi ra ngoài sẽ giúp giảm cảm giác chói mắt.
- Theo dõi phản ứng của trẻ: Bố mẹ cần theo dõi kỹ các phản ứng của trẻ trong suốt quá trình điều trị và thông báo ngay cho bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường.
Lưu ý khi sử dụng Atropin trong điều trị nhược thị
Khi sử dụng atropin trong điều trị nhược thị, cần lưu ý một số vấn đề sau để đảm bảo hiệu quả điều trị và giảm thiểu rủi ro:
- Không tự ý sử dụng thuốc: Atropin chỉ nên được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa mắt, đặc biệt là khi điều trị cho trẻ nhỏ. Việc tự ý sử dụng thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
- Khám mắt định kỳ: Trong quá trình điều trị nhược thị bằng atropin, bác sĩ sẽ yêu cầu khám mắt định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh và các tác dụng phụ của thuốc.
- Thay bằng phương pháp khác khi có tác dụng phụ nghiêm trọng: Nếu trẻ gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị thay thế như đeo kính áp tròng hoặc sử dụng phương pháp che mắt để giúp mắt yếu phát triển.
Lưu ý khi sử dụng atropin
Atropin được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị nhược thị, đặc biệt là ở trẻ em. Phương pháp này thường được áp dụng khi không thực hiện che mắt, bằng cách nhỏ thuốc vào mắt tốt của trẻ hàng ngày để kích thích mắt yếu hơn hoạt động.
Đặt khám ngay tại vivision để được bác sĩ chuyên khoa mắt tư vấn và hướng dẫn điều trị nhược thị an toàn và hiệu quả.
