Những biến chứng của cận thị không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nguy cơ về sức khỏe thị lực lâu dài, thậm chí là mất thị lực vĩnh viễn. Trong bài viết sau, hãy cùng vivision tìm hiểu chi tiết hơn về tật khúc xạ này.

Cận thị là gì?

Cận thị (myopia) là một tật khúc xạ phổ biến, khiến người mắc khó nhìn rõ các vật ở xa nhưng có thể quan sát tốt những vật ở gần. Tật này thường xuất hiện ở độ tuổi học sinh, đặc biệt từ 8 – 12 tuổi, khi cơ thể đang phát triển mạnh mẽ, dẫn đến tật nhìn gần tiến triển nhanh hơn. Tuy nhiên, sau 20 tuổi, độ cận thường ổn định hơn. Việc khám mắt định kỳ sẽ giúp phát hiện cận thị, và các phương pháp điều chỉnh như đeo kính, sử dụng kính áp tròng, hoặc phẫu thuật khúc xạ có thể cải thiện thị lực đáng kể.

Cận thị là gì?

Tỷ lệ cận thị và tầm quan trọng về nhận biết những biến chứng 

Tỷ lệ cận thị trên toàn cầu đã gia tăng đáng kể trong những năm qua. Vào năm 2010, khoảng 1,9 tỷ người trên thế giới mắc tật khúc xạ, trong đó 80% – 95% bị cận thị. Đến năm 2020, con số này ước tính tăng lên khoảng 2,5 tỷ người. Sự gia tăng này đặc biệt rõ rệt ở các quốc gia châu Á và Đông Nam Á. Tại Việt Nam, tỷ lệ cận thị dao động từ 39% đến 48% tùy theo số liệu thống kê.

Cận thị thường tiến triển mạnh trong độ tuổi từ 5 đến 15, với mức tăng trung bình từ -0.75 D đến -1.00 D mỗi năm. Việc tư vấn và áp dụng các biện pháp điều chỉnh, cùng với kiểm soát sự tiến triển của tật nhìn gần, là điều cần thiết cho bệnh nhân, đặc biệt tại các bệnh viện mắt.

Người bị cận thị nặng đối mặt với nguy cơ biến chứng nghiêm trọng khi bước vào tuổi trung niên, có thể dẫn đến giảm hoặc mất thị lực vĩnh viễn. Do đó, những người có độ cận cao cần thăm khám định kỳ tại các bệnh viện chuyên khoa mắt để phòng ngừa các biến chứng này. Hai yếu tố nguy cơ chính gây cận thị thường được đề cập là yếu tố di truyền và thời gian con người nhìn gần ở khoảng cách từ 0,5 đến 5 mét mỗi ngày.

Tỷ lệ cận trên toàn cầu đã gia tăng đáng kể trong những năm qua

Các biến chứng nguy hiểm của cận thị

Cận thị có nguy hiểm không? Cận thị có thể gây ra nhiều biến chứng khác nhau, từ mức độ nhẹ đến nghiêm trọng bao gồm:

• Giảm chất lượng cuộc sống và mỏi mắt: Cận thị chưa được điều trị có thể gây căng thẳng cho mắt, dẫn đến mỏi mắt và đau đầu. Người bệnh thường phải nheo mắt hoặc căng mắt để nhìn rõ, làm giảm khả năng làm việc và hoàn thành các hoạt động hàng ngày, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.
• Bong võng mạc và xuất huyết dịch kính: Với người cận thị nặng, trục nhãn cầu thường dài hơn bình thường, dễ gây co kéo võng mạc và dẫn đến bong rách võng mạc. Đây là những biến chứng nghiêm trọng có khả năng hồi phục thị lực rất thấp.
• Nhược thị: Nhược thị xảy ra khi não không nhận tín hiệu từ mắt, dẫn đến suy giảm thị lực. Tình trạng này có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm, nhất là ở trẻ em dưới 6 tuổi. Tuy nhiên, việc phục hồi sẽ khó khăn hơn sau độ tuổi này.
• Lác mắt: Tật khúc xạ này có thể dẫn đến lác, khiến mắt không ở vị trí cân đối, gây mất thẩm mỹ và giảm thị lực. Trong trường hợp nhẹ, có thể điều chỉnh bằng kính, nhưng đối với trường hợp nặng hơn, phẫu thuật có thể cần thiết để phục hồi thị lực.
• Glocom góc mở: Biến chứng này đặc biệt nghiêm trọng đối với người cận thị nặng. Tăng nhãn áp có thể ảnh hưởng đến trường thị giác và dây thần kinh võng mạc, với nguy cơ mù hoàn toàn nếu không được điều trị kịp thời.
• Bệnh tăng nhãn áp (glaucoma): Ảnh hưởng của cận thị nặng đến cận thị trung bình có nguy cơ bị tăng nhãn áp cao hơn gần 50% so với những người bị cận thị nhẹ.
• Đục thủy tinh thể (cataract): Tỷ lệ người bị cận thị nặng phải phẫu thuật đục thủy tinh thể cao hơn 17% so với những người có mức độ cận trung bình.
• Thoái hóa điểm vàng do cận thị (maculopathy): Nguy cơ thoái hóa điểm vàng liên quan đến cận thị tăng theo tuổi tác và mức độ cận. Bệnh này có thể dẫn đến mất thị lực trung tâm và hiện tại chưa có phương pháp điều trị hiệu quả.

Cận thị có nguy hiểm không? Cận gây thoái hóa điểm vàng

Nguyên nhân dẫn đến cận thị và các biến chứng cận thị 

Mắt hoạt động như một thấu kính hội tụ, nơi hình ảnh được truyền về võng mạc để não bộ xử lý qua các tế bào cảm thụ và dây thần kinh thị giác, giúp nhận diện hình ảnh như ngoài thực tế. Tuy nhiên, ở người cận thị, hình ảnh lại được hội tụ trước võng mạc, khiến việc nhìn rõ các vật ở xa trở nên khó khăn.

Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây cận thị nặng bao gồm:

• Di truyền: Trẻ có cha mẹ bị cận thị thường có nguy cơ cao mắc phải tật này, mặc dù vẫn có trường hợp trẻ cận thị dù cha mẹ không mắc phải.
• Môi trường: Thiếu thời gian tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên ngoài trời có thể làm tăng khả năng phát triển cận thị.
• Hoạt động nhìn gần kéo dài: Thói quen nhìn gần quá lâu, chẳng hạn như đọc sách hay làm việc gần mắt trong thời gian dài, có thể liên quan đến sự gia tăng cận thị.
• Sử dụng thiết bị điện tử: Trẻ em sử dụng máy tính, điện thoại trong thời gian kéo dài cũng đối mặt với nguy cơ cao hơn trong việc phát triển cận thị.

Nguyên nhân dẫn đến cận thị và các biến chứng cận thị

Phương pháp phòng ngừa cận thị và những biến chứng của cận thị 

Điều trị cận thị giúp cải thiện thị lực bằng cách điều chỉnh ánh sáng hội tụ đúng trên võng mạc, thông qua việc sử dụng kính hoặc phẫu thuật khúc xạ. Quản lý cận thị còn bao gồm theo dõi các biến chứng như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể và bong võng mạc.

• Kính mắt: Đây là phương pháp đơn giản và an toàn giúp cải thiện thị lực. Tròng kính có thể điều chỉnh nhiều tật khúc xạ cùng lúc như cận thị, loạn thị và viễn thị.
• Kính áp tròng: Được đặt trực tiếp lên giác mạc, loại kính này điều chỉnh nhiều tật khúc xạ và có nhiều loại phù hợp với tình trạng mắt và lối sống khác nhau, tuy nhiên cần bảo quản cẩn thận.
• Phẫu thuật: Phương pháp này giúp giảm sự phụ thuộc vào kính mắt hoặc kính áp tròng. Bác sĩ sử dụng laser để định hình lại giác mạc qua các kỹ thuật như LASIK, LASEK, PRK, hoặc SMILE. Tuy nhiên, phẫu thuật chỉ nên thực hiện khi độ cận đã ổn định.

Phương pháp phòng ngừa cận thị bằng kính mắt

Ngoài ra còn có các phương pháp điều trị để làm chậm hoặc ngừng tiến triển cận thị:

• Atropin: Thuốc nhỏ mắt atropine có thể làm chậm quá trình tiến triển cận thị, ngoài việc được dùng trong khám mắt hoặc sau phẫu thuật.
• Hoạt động ngoài trời: Dành thời gian ngoài trời ở tuổi thiếu niên có thể giảm nguy cơ phát triển cận thị.
• Kính áp tròng tiêu điểm kép: Loại kính này có khả năng làm chậm sự tiến triển của cận thị.
  • Chỉnh hình giác mạc: Kính áp tròng cứng đeo ban đêm giúp định hình tạm thời giác mạc, giảm tốc độ tiến triển cận thị trong thời gian dài.

Đặt lịch khám với vivision ngay hôm nay để được tư vấn kỹ hơn về phương pháp điều trị mắt bị cận thị.