Cận và loạn thị có nguy hiểm cho mắt của trẻ không?

Bài viết được thẩm định bởi Khúc xạ Nhãn khoa Lê Sang Sang

vào ngày 29/04/2024

Tỷ lệ mắc các tật khúc xạ đang tăng nhanh ở Việt Nam, trong đó có cận và loạn thị. Vậy 2 tật khúc xạ đó có nguy hiểm cho đôi mắt của trẻ nhỏ hay không? Nếu có thì mức độ nguy hiểm biểu hiện như thế nào? Hãy cùng vivision kid đi tìm lời giải đáp nhé!

Thế nào là cận thị và loạn thị?

Cận thị là tình trạng nhãn cầu dài hơn so với bình thường, khiến ánh sáng ở xa khi vào mắt sẽ hội tụ trước võng mạc và làm người bệnh không thấy rõ nét khi nhìn xa..

Loạn thị lại là tình trạng giác mạc có độ cong không đều, khiến cho trên võng mạc hình ảnh bị hội tụ thành nhiều điểm và lúc nào, bệnh nhân cũng có cảm giác mờ nhòe.

Định nghĩa về cận thị và loạn thị

Định nghĩa về cận thị và loạn thị

Những mức độ của cận và loạn thị

Dường như ai cũng biết, diopters chính là đơn vị đo công suất quang học của thấu kính. Do đó, mức độ của cận và loạn thị sẽ được biểu thị bằng diopters. Số diop càng tăng cao thì tức là tầm nhìn của bệnh nhân sẽ càng kém và cần phải điều chỉnh nhiều. Cụ thể:

Cận thị

  • Mức độ nhẹ: Độ cận từ – 0.25 Diop đến – 3.00 Diop
  • Mức độ trung bình: Từ – 3.25 Diop đến – 6.00 Diop
  • Mức độ nặng: Từ – 6.25 Diop đến – 10.00 Diop
  • Mức độ rất nặng: > – 10.25 Diop

Loạn thị

Mức độ nặng của loạn thị sẽ tương quan với số diopters.

  • Mắt bình thường: Không có loạn thị hay loạn thị = 0
  • Loạn thị nhẹ: Độ loạn thị dưới – 1.00 Diop
  • Loạn thị trung bình: Độ loạn thị dao động từ – 1.00 Diop đến – 2.00 Diop
  • Loạn thị nặng: Độ loạn thị > – 3.00 Diop. Đây được xem là ở mức độ loạn cao nhất, nặng nhất. Đồng thời sẽ làm cho thị lực của đôi mắt bị ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng. Trường hợp không phát hiện, chẩn đoán ra bệnh đúng thời điểm để chữa trị thì càng làm tăng nguy cơ thị lực suy giảm. Nhất là đối với trẻ nhỏ.

Mắt trẻ cận thị và loạn thị nhìn thấy hình ảnh như thế nào?

Cả cận và loạn thị đều khiến cho hình ảnh bị mờ nhòe hoặc biến dạng.

  • Cận thị: Mắt cận sẽ nhìn thấy hình ảnh ở xa không được rõ nét. Hình ảnh sẽ rất mờ và bị nhòe đi. Tạo cảm giác khó chịu, gây khó khăn cho các hoạt động trong cuộc sống thường ngày. Người bị cận càng nặng thì hình ảnh sẽ càng mờ và nhòe hơn nhiều.
  • Loạn thị: Mắt loạn thị làm cho hình ảnh trở nên nhòe hoặc như có sóng. Khi đó, chỉ có thể nhìn rõ vật ở rất gần. Biểu hiện phổ biến của mắt loạn thị chính là tầm nhìn đôi. Nghĩa là 1 vật có thể nhìn thành 2 – 3 cái bóng.. Điều này làm cho việc nhận dạng vật thể càng trở nên méo mó, không chính xác.
Hình ảnh mà cận và loạn thị nhìn thấy

Hình ảnh mà cận và loạn thị nhìn thấy

Cận và loạn thị có nguy hiểm cho mắt trẻ không?

Cận loạn thị có nguy hiểm cho đôi mắt của trẻ không? Thực ra, nếu được phát hiện, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thì sẽ không nguy hiểm. Ngược lại, nếu chữa trị cận và loạn thị muộn sẽ có thể gây nhược thị hoặc thoái hóa võng mạc, bong võng mạc. Dẫn tới mù lòa, mất thị lực vĩnh viễn.

Do đó, các bậc phụ huynh cần phải để ý trẻ, khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường gì thì cần phải đi khám ngay. Đặc biệt, nếu trẻ bị cận thị thì nên tái khám theo đúng chỉ định của bác sĩ nhãn khoa, chuyên gia y tế. Bởi độ cận tiến triển rất nhanh chóng. 

Những biến chứng nguy hiểm mà cận và loạn thị có thể gây ra là: 

Biến chứng của tật cận thị

Cận thị gây ra nhiều biến chứng như:

  • Nhược thị (còn hay gọi là mắt lười), là tình trạng 1 hoặc 2 mắt bị giảm thị lực. Hiểu theo cách khác thì đây là hiện tượng khác biệt thị lực giữa 2 mắt trên 2 dòng sau khi đã điều trị được nguyên nhân hoặc điều chỉnh kính tối ưu.
  • Lác (lé) mắt: Là tình trạng khi nhìn thẳng mắt bị lệch khỏi trục nhãn cầu. Những người bị cận thị 2 mắt chênh lệch nhau rất dễ gặp tình trạng này. Hậu quả của lác (lé) mắt là ảnh hưởng trầm trọng đến thẩm mỹ, thị giác của 2 mắt. Cũng như khả năng điều tiết, quy tụ…
  • Glocom: Hay còn gọi là thiên đầu thống. Tức là ở những người bị cận thị nặng, trục nhãn cầu sẽ kéo dài tạo áp lực lên dây thần kinh thị giác làm nguy cơ tăng nhãn áp. Căn bệnh này nếu không được chẩn đoán, điều trị sớm sẽ gây mất khả năng nhìn vĩnh viễn.
  • Đục thủy tinh thể: Khi mắt bạn mắc cận thị, các thành có nguy cơ bị kéo giãn do trục nhãn cầu kéo dài. 
  • Thoái hóa điểm vàng: Cùng với thoái hóa đáy mắt do cận thị, các mạch máu và võng mạc cũng bị thay đổi, yếu hơn. Đặc biệt, ai bị cận thị càng nặng thì so với tuổi, sẽ bị thoái hóa điểm vàng sớm hơn.

Biến chứng của tật loạn thị

Loạn thị dẫn đến nguy cơ nhược thị và bệnh lý giác mạc.

  • Bệnh lý giác mạc: Loạn thị cũng có thể là 1 dấu hiệu của các vấn đề giác mạc như giác mạc chóp…
  • Nhược thị (mắt lười): tương tự như biến chứng của tật cận thị, nhược thị sẽ làm khả năng nhìn của trẻ bị giảm sút.

Làm thế nào để chẩn đoán trẻ mắc cận và loạn thị?

Đa số các triệu chứng cận và loạn thị sẽ xuất hiện từ từ. Vì thế, khi nhận thấy có những thay đổi về thị lực, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay. Bác sĩ nhãn khoa sẽ chẩn đoán các tật khúc xạ thông qua việc khám mắt bằng cách nhìn vào mắt (bao gồm cả bên trong lẫn ngoài mắt).

Một số xét nghiệm để chẩn đoán cận và loạn thị mà bác sĩ thường sử dụng, đó là:

Kiểm tra thị lực

Là 1 bài kiểm tra về mắt, bắt buộc bệnh nhân cần thực hiện. Rất đơn giản, chỉ cần nhìn thẳng vào biểu đồ gồm các ký hiệu. Hoặc chữ cái được treo trên tường.

Kiểm tra tật khúc xạ

Tức là đo lượng ánh sáng tập trung và bẻ cong khi đi vào mắt.

Bản đồ giác mạc

Bác sĩ sẽ thực hiện thao tác đo đường cong giác mạc của người bệnh. Bằng cách cho bệnh nhân nhìn vào 1 điểm cụ thể. Rồi từ đó, thiết bị sẽ thu thập hàng nghìn phép đo nhỏ và công nghệ sẽ cung cấp thông tin rõ nét nhất về hình dạng giác mạc. Nhờ những dữ liệu đó, máy tính sẽ xây dựng bản đồ màu giác mạc cho bệnh nhân. 

Khám đèn khe

Là 1 loại kính hiển vi đặc biệt có ánh sáng mạnh chiếu vào mắt. Và cho ra kết quả là những thành phần và các lớp khác nhau của mắt. Bác sĩ nhãn khoa hoặc chuyên gia y tế sẽ điều chỉnh độ sáng và độ dày của chùm ánh sáng. 

Cách điều trị cận và loạn thị

Điều trị cận và loạn thị không khó. Các bạn có thể tham khảo 1 số phương pháp được gợi ý như dưới đây:

Kính thuốc

Đây là phương pháp phổ biến và luôn được mọi người ưu tiên lựa chọn khi phát hiện bị tật khúc xạ, nhất là cận và loạn thị. Có 2 loại kính hiện nay được sử dụng nhiều nhất là kính gọng và kính áp tròng. 

Phẫu thuật

Là 1 phương pháp điều trị dứt điểm, phù hợp cho những ai không muốn sử dụng kính thuốc. Thế nhưng, phẫu thuật chỉ có thể thực hiện được khi người bệnh đủ điều kiện và đủ 18 tuổi trở lên. 

Những loại phẫu thuật hay gặp là:

  • LASIK – thay đổi khúc xạ định hình nhu mô giác mạc
  • LASEK – thay đổi khúc xạ thông qua việc vạt dưới biểu mô định hình giác mạc
  • PRK – thay đổi khúc xạ cắt bỏ biểu mô giác mạc.

Kính Ortho K

Được coi là biện pháp chữa trị tật cận và loạn thị tạm thời, chứ không dứt điểm. Tức là sử dụng kính áp tròng cứng thấm khí vào ban đêm khi ngủ. Nhằm thay đổi hình dáng giác mạc trong phút chốc để mắt có thể nhìn rõ vào ngày hôm sau, không cần có kính. 

Ortho K mang lại hiệu quả cho việc điều trị cận thị cũng như kiểm soát và hạn chế được sự tiến triển của tật khúc xạ này. Tuy nhiên, khi ngưng sử dụng kính, giác mạc sẽ trở lại hình dáng ban đầu.

Điều trị cận và loạn thị

Điều trị cận và loạn thị

Lưu ý cho bố mẹ có con bị cận và loạn thị

Khi có con không may bị cận và loạn thị, các bậc phụ huynh nên thay đổi và tạo cho con những thói quen tốt như:

  • Ngồi học, xem máy tính, điện thoại… đúng tư thế, đúng khoảng cách.
  • Làm việc, học tập, đọc sách… ở khu vực rộng rãi, thoáng mát và đủ ánh sáng. 
  • Áp dụng đúng quy tắc 20-20-20. Nghĩa là mỗi 20 phút tiếp xúc với màn hình điện thoại nên dừng lại và nhìn ra 1 điểm cách xa khoảng 20 feet (tương đương với 6.1 mét) trong vòng 20 giây. Bởi khoảng thời gian 20 giây được cho là quy chuẩn đủ lâu để đôi mắt kịp thời nghỉ ngơi.
  • Xây dựng chế độ ăn uống, dinh dưỡng cho trẻ hợp lý, bổ sung nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, E, kẽm… có trong cà chua, gấc, cá hồi, cà rốt… Rồi các dưỡng chất thiết yếu cho mắt, những thực phẩm bổ mắt.
  • Khuyến khích con thực hiện nhiều các hoạt động ở ngoài trời. Để rèn luyện kỹ năng nhìn xa, tăng sức khỏe cho đôi mắt và cả cơ thể.
  • Kiểm tra mắt định kỳ hàng năm, mỗi năm 2 lần. Trường hợp cảm thấy mắt có những triệu chứng không ổn ở mắt thì cần đến bệnh viện ngay. 

Trên đây là những thông tin đầy đủ, chi tiết mà bài viết của vivision kid đã giải đáp tường tận về vấn đề cận và loạn thị có gây nguy hiểm cho mắt của trẻ không? Mong rằng từ đó, bố mẹ sẽ “nạp” được thêm nhiều kiến thức hữu ích, mới mẻ. Để hỗ trợ con bảo vệ đôi mắt thật tốt.

Nếu còn vấn đề gì cần thắc mắc hoặc muốn đưa trẻ đi khám mắt định kỳ, hãy đặt lịch khám ngay tại vivision kid (tên cũ là FSEC) nhé!

Lời khuyên

Cận và loạn thị có thể sẽ gây ra những biến chứng thực sự nguy hiểm đối với đôi mắt trẻ. Do đó bố mẹ nên cẩn trọng và có những biện pháp giúp con kiểm soát ngay từ khi mắc tật khúc xạ mức độ nhẹ. Nên cho con đi khám định kỳ hoặc ngay khi có biểu hiện bất thường để kịp thời phòng ngừa những biến chứng đáng tiếc.

vivision kid
Optometrist Lê Sang Sang
Khúc xạ Nhãn khoa Lê Sang Sang
Chuyên gia Kiểm soát cận thị
Xem thêm

Chuyên môn: Chuyên gia Kiểm soát Cận thị tiến triển Trẻ em

Uy tín: Khúc xạ Nhãn khoa Lê Sang Sang được đánh giá cao bởi chuyên môn y khoa vững vàng, phong cách làm việc chuyên nghiệp và tận tâm với người bệnh. Nhờ sự chẩn đoán chính xác, tư vấn nhiệt tình và phác đồ điều trị hiệu quả, optometrist đã giúp đỡ nhiều bệnh nhân vượt qua bệnh tật.

Gắn thẻ:

cận thị

cận thị và loạn thị

cận và loạn thị

Loạn thị

Làm thế nào để kiểm tra cận thị?

Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý

Viễn thị là gì? 3 cách điều trị hiệu quả

Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý