Chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không?

Bài viết được thẩm định bởi Bác sĩ Hà Huy Thiên Thanh

vào ngày 28/04/2024

Chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không? là thắc mắc của những ai đang gặp tình trạng này. Vivision giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân chảy nước mắt sống, vai trò của nước mắt, và các phương pháp điều trị hiệu quả để bảo vệ mắt ở bài viết dưới đây.

Vai trò của nước mắt 

Trước khi trả lời câu hỏi “chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không?” chúng ta cần hiểu vai trò của nước mắt. 

Nước mắt có vai trò lớn trong duy trì sức khỏe của mắt. Chúng giúp bề mặt nhãn cầu luôn sạch sẽ, ẩm ướt và bảo vệ mắt khỏi hư hại. Mặc dù nhìn có vẻ như nước thông thường, nhưng nước mắt thực chất rất phức tạp, gồm ba thành phần chính: chất nhầy, nước và dầu, mỗi thành phần đều quan trọng.

  • Chất nhầy: Bao phủ bề mặt mắt, giúp nước mắt dính chặt vào nhãn cầu. Nếu thiếu, có thể xuất hiện các đốm khô trên giác mạc, làm ảnh hưởng đến thị lực và gây khó chịu.
  • Nước: Chứa dung dịch muối với nhiều loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho chức năng của tế bào. Những dưỡng chất này giữ cho lớp tế bào trên cùng của bề mặt mắt khỏe mạnh và hoạt động bình thường.
  • Dầu: Ngăn ngừa sự bay hơi của nước mắt. Thiếu dầu, hoặc khi lượng dầu không ổn định, nước mắt sẽ bay hơi quá nhanh, dẫn đến tình trạng khô mắt.

Nước mắt cũng chứa lysozyme, một chất kháng sinh tự nhiên, giúp chống lại vi khuẩn và virus, giữ cho bề mặt mắt khỏe mạnh. Vì giác mạc không có mạch máu, nước mắt đóng vai trò cung cấp dinh dưỡng cho các tế bào, giúp giác mạc duy trì  hoạt động và sự sống.

Nước mắt có vai trò lớn trong duy trì sức khỏe của mắt

Nước mắt có vai trò lớn trong duy trì sức khỏe của mắt

Tại sao bị chảy nước mắt?

Chảy nước mắt là phản ứng tự nhiên để bảo vệ mắt khỏi kích thích và khô mắt, loại bỏ bụi và vi khuẩn. Khi hiện tượng này xảy ra không kiểm soát, nó có thể là dấu hiệu của vấn đề y tế như viêm hoặc tắc tuyến lệ, cần chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không?

Để xác định chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không, cần xem xét các nguyên nhân khác như phản ứng dị ứng. Dị ứng có thể gây đỏ, kích thích, và chảy nước mắt, với các tác nhân như phấn hoa, lông thú, và mạt bụi.

Dị ứng

Phản ứng dị ứng có thể khiến mắt đỏ, kích thích, chảy nước mắt, nóng rát và ngứa. Các tác nhân thường gặp bao gồm phấn hoa, lông thú, mạt bụi, và nấm mốc. Để giảm triệu chứng, có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng histamin.

Khô mắt

Khô mắt gây ra kích thích và cảm giác khó chịu, kích hoạt các tuyến lệ sản xuất quá nhiều nước mắt làm “quá tải” các ống dẫn nước mắt tự nhiên. Nước mắt được sản xuất ra sẽ giảm dần theo tuổi, vì thế, hội chứng khô mắt thường gặp ở người cao tuổi. Một biện pháp có thể làm giảm khô mắt nhẹ là sử dụng nước mắt nhân tạo.

Kính áp tròng đã cũ, bẩn

Ký sinh trùng Acanthamoeba là mối đe dọa tiềm ẩn đối với người sử dụng kính áp tròng. Chúng có thể tồn tại trong nước máy, bụi, nước biển và bể bơi, gây nhiễm trùng mắt khi mắt kính áp tròng bẩn được gắn vào mắt người. Hậu quả là các triệu chứng ngứa rát, chảy nước mắt sống, nhìn mờ, nhạy cảm với ánh sáng, sưng mí và đau mắt.

Một số nguyên nhân khác

  • Thần kinh: Lệ đạo được chi phối bởi dây thần kinh VII. Khi dây này bị liệt, có thể gây chảy nước mắt và hở mi. Điều trị hở mi là quan trọng để tránh loét giác mạc, thường bằng thuốc tra mắt gel hoặc khâu mi trong trường hợp nặng.
  • Mi mắt: Da mi thừa, sẹo mi, mỡ quanh hốc mắt làm cho điểm lệ không nằm trong hồ lệ, gây khó khăn trong việc hút nước mắt. Phẫu thuật mi và lấy mỡ thừa có thể là phương án cần thiết đối với tình trạng này.
  • Giảm trương lực túi lệ: Do tuổi già, giảm khả năng co bóp túi lệ. Day vùng túi lệ có thể cải thiện tình trạng này. Thực hiện thao tác này 10-15 lần, 3-4 đợt mỗi ngày để giúp dẫn lưu nước mắt tốt hơn.
Kính áp tròng cũng là một trong số dẫn dẫn đến dẫn đến chảy nước mắt sống

Kính áp tròng cũng là một trong số dẫn dẫn đến dẫn đến chảy nước mắt sống

Điều trị và giảm nhẹ tình trạng chảy nước mắt 

Điều trị chảy nước mắt phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra, cụ thể là: 

Tắc tuyến lệ

  • Massage tuyến lệ: Đặt ngón tay lên vùng túi lệ và miết nhẹ dọc sống mũi để thông tắc tuyến lệ. Massage 10-15 lần mỗi đợt, thực hiện 3-4 lần/ngày. Thao tác này giúp tăng áp lực trong lòng túi lệ và đẩy dịch về phía ống lệ mũi.
  • Phẫu thuật thông tuyến lệ: Nếu massage không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để thông tuyến lệ, đảm bảo nước mắt được dẫn lưu đúng cách.

Nhiễm trùng mắt

  • Viêm kết mạc:

Sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ để giảm nhiễm trùng và chảy nước mắt. Điều trị kéo dài trong 7-10 ngày hoặc theo chỉ dẫn cụ thể. Vệ sinh mắt hàng ngày bằng nước muối sinh lý và tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng như bụi bẩn và hóa chất.

  • Viêm bờ mi:

Rửa mắt bằng nước ấm và sử dụng thuốc mỡ kháng sinh hoặc thuốc nhỏ mắt kháng viêm để giảm viêm. Điều trị kéo dài trong 1-2 tuần hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Vệ sinh mí mắt kỹ lưỡng bằng bông gòn và nước ấm, tránh dụi mắt và tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng.

Khô mắt

Sử dụng nước mắt nhân tạo không chứa chất bảo quản để giữ ẩm cho mắt và giảm triệu chứng khô mắt. Nhỏ mắt 2-4 lần/ngày hoặc khi cần thiết. Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá, gió mạnh và sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà để duy trì độ ẩm không khí. Hạn chế thời gian sử dụng máy tính và nghỉ ngơi mắt thường xuyên.

Đeo kính áp tròng

Rửa kính áp tròng hàng ngày bằng dung dịch vệ sinh chuyên dụng và thay kính định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Tạm thời ngưng đeo kính áp tròng nếu mắt bị kích thích hoặc nhiễm trùng. Tham khảo ý kiến bác sĩ để điều trị và chỉ đeo lại kính khi mắt đã hoàn toàn hồi phục.

Dị ứng

Sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng histamin để giảm triệu chứng chảy nước mắt do dị ứng. Nhỏ mắt 1-2 lần/ngày hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Giữ nhà cửa sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc với phấn hoa, lông súc vật và bụi. Sử dụng máy lọc không khí để giảm thiểu tác nhân gây dị ứng trong nhà.

Một số nguyên nhân khác

  • Liệt dây thần kinh VII:

Dùng thuốc tra mắt dạng gel (Liposic, Corneregel…) để bảo vệ mắt khỏi khô và tổn thương. Trong trường hợp hở mi nặng, bác sĩ có thể khâu cò mi để bảo vệ giác mạc.

  • Da mi thừa, sẹo mi, mỡ quanh hốc mắt:

Phẫu thuật để loại bỏ mỡ thừa và điều chỉnh da mi thừa để cải thiện khả năng hút nước mắt và ngăn chặn chảy nước mắt.

  • Giảm trương lực túi lệ:

Massage túi lệ bằng cách đặt ngón tay lên phía trên lệ quản chung để ngăn dịch thoát ra từ túi lệ, sau đó miết ngón tay dọc sống mũi. Thao tác này giúp tăng áp lực trong lòng túi lệ và đẩy dịch về phía ống lệ mũi, thực hiện 10-15 lần mỗi đợt, 3-4 lần/ngày.

Điều trị và giảm nhẹ tình trạng chảy nước mắt

Sau khi giải đáp được câu hỏi “chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không?”chắc hẳn ai cũng sẽ tìm hiểu về các phương pháp để cải thiện tình trạng này. Các phương pháp đang đang được áp dụng phổ biến là:

Phương pháp điều trị tắc tuyến lệ

Phương pháp điều trị tắc tuyến lệ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra và mức độ tắc nghẽn. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

  • Dùng thuốc: Thuốc kháng sinh và kháng viêm thường được sử dụng để điều trị tắc tuyến lệ do nhiễm trùng hoặc viêm. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp dựa trên tình trạng cụ thể của bạn.
  • Nong lệ đạo: Đây là thủ thuật dùng một ống nhỏ để nong rộng đường dẫn lệ, giúp nước mắt thoát ra dễ dàng hơn. Quá trình này thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ và có thể mang lại hiệu quả tức thì.
  • Phẫu thuật đặt ống dẫn lệ: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, phẫu thuật có thể cần thiết để tạo ra một đường dẫn mới cho nước mắt thoát ra ngoài. Bác sĩ sẽ đặt một ống nhỏ từ túi lệ vào mũi, giúp nước mắt chảy ra bình thường.

Các biện pháp giảm nhẹ tình trạng chảy nước mắt

Việc áp dụng các biện pháp giảm nhẹ tình trạng chảy nước mắt là vô cùng cần thiết.Cụ thể là: 

  • Dùng thuốc nhỏ mắt: Thuốc nhỏ mắt chứa thành phần làm dịu và giảm viêm giúp giảm tình trạng chảy nước mắt. Bạn có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ dẫn của bác sĩ để giảm bớt sự khó chịu.
  • Tránh tác nhân gây dị ứng: Đối với những người bị dị ứng, việc tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi, hoặc lông thú là rất quan trọng. Bạn nên giữ môi trường sống sạch sẽ và sử dụng máy lọc không khí nếu cần.
  • Điều chỉnh việc sử dụng kính áp tròng: Đảm bảo bạn vệ sinh kính áp tròng đúng cách và không đeo kính quá lâu. Nếu bạn cảm thấy khó chịu khi đeo kính áp tròng, hãy thử thay đổi loại kính hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm giải pháp phù hợp.
  • Giữ vệ sinh mắt: Rửa mắt hàng ngày bằng nước sạch hoặc dung dịch muối sinh lý để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn. Tránh chạm tay vào mắt và sử dụng khăn giấy riêng khi lau mắt.
Khám mắt định kỳ giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề về mắt 

Khám mắt định kỳ giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề về mắt

Cách phòng ngừa chảy nước mắt sống

Chảy nước mắt sống là tình trạng nước mắt không thể lưu thông bình thường từ mắt xuống mũi do tắc nghẽn lệ đạo, gây khó chịu và tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe mắt. Để phòng ngừa hiệu quả tình trạng này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

  • Giữ vệ sinh mắt: Luôn rửa tay sạch trước khi chạm vào mắt. Rửa mắt hàng ngày bằng nước sạch hoặc dung dịch muối sinh lý để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn. Tránh chạm tay vào mắt và sử dụng khăn giấy riêng khi lau mắt.
  • Tránh môi trường ô nhiễm: Khi ra ngoài, đặc biệt là ở những nơi có nhiều bụi bẩn hoặc hóa chất, hãy đeo kính bảo vệ mắt để ngăn chặn các hạt nhỏ và chất gây kích ứng xâm nhập vào mắt.
  • Khám mắt định kỳ: Định kỳ kiểm tra mắt với bác sĩ chuyên khoa để phát hiện sớm các vấn đề về mắt và nhận được hướng dẫn chăm sóc mắt phù hợp. Khám mắt định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về mắt và nhận được hướng dẫn chăm sóc mắt phù hợp.
  • Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn uống đủ dưỡng chất, đặc biệt là vitamin A, giúp bảo vệ sức khỏe mắt. Bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu cũng rất có lợi cho mắt.
  • Tránh căng thẳng cho mắt: Giảm thời gian sử dụng máy tính, điện thoại, và các thiết bị điện tử khác. Nghỉ ngơi thường xuyên và thực hiện các bài tập mắt để giảm căng thẳng cho mắt.

Như vậy bài viết trên đã giải đáp cho bạn thắc mắc “Chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không?”. Hệ thống Phòng khám Mắt Trẻ em vivision kid (tên cũ là FSEC) tự hào sở hữu đội ngũ bác sĩ chuyên khoa mắt và chuyên gia khúc xạ hàng đầu. vivision kid đặc biệt chuyên về chẩn đoán và điều trị chảy nước mắt sống, cam kết mang đến dịch vụ thăm khám tận tâm, chuyên nghiệp và chăm sóc tối ưu cho bé và gia đình.

Lời khuyên

Chảy nước mắt sống nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm túi lệ, áp xe túi lệ, thậm chí ảnh hưởng đến thị lực. Do vậy, đặt lịch thăm khám mắt tại vivision để phát hiện sớm và điều trị chảy nước mắt sống đúng cách.

Tiến sĩ Hà Huy Thiên Thanh
Bác sĩ Hà Huy Thiên Thanh
Tiến sĩ - Bác sĩ Nhãn khoa
Xem thêm

Chuyên môn: Bác sĩ chuyên khoa Mắt, Thần kinh với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Mắt, Thần kinh.

Uy tín: Bác sĩ Thanh được đánh giá cao bởi chuyên môn y khoa vững vàng, phong cách làm việc chuyên nghiệp và tận tâm với người bệnh. Nhờ sự chẩn đoán chính xác, tư vấn nhiệt tình và phác đồ điều trị hiệu quả, bác sĩ đã giúp đỡ nhiều bệnh nhân vượt qua bệnh tật.

Gắn thẻ:

Chảy nước mắt sống có phải do tắc lệ đạo không