Tắc tuyến lệ là gì?
Tắc tuyến lệ là tình trạng ống dẫn nước mắt (còn gọi là ống lệ) bị chặn, khiến nước mắt không thể chảy từ mắt vào mũi như bình thường. Điều này dẫn đến nước mắt tràn ra khỏi mắt và gây ra các triệu chứng khó chịu. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, sau đây cùng tìm hiểm về dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn.
Vì sao bị tắc tuyến lệ ở người lớn?
Tìm hiểu nguyên nhân bị tắc tuyến lệ để có cách phòng tránh tắc tuyến lệ, hạn chế những hậu quả nghiêm trọng về sau.
Hệ thống tuyến lệ là một phần quan trọng của mắt, chịu trách nhiệm sản xuất và dẫn lưu nước mắt. Nước mắt không chỉ giúp bôi trơn bề mặt mắt mà còn có chức năng bảo vệ mắt khỏi bụi bẩn, vi khuẩn và các chất kích thích khác.
Các thành phần chính của hệ thống tuyến lệ bao gồm:
Tuyến lệ
- Vị trí: Tuyến lệ chính nằm ở góc trên ngoài của hốc mắt.
- Chức năng: Sản xuất phần lớn nước mắt. Khi bạn chớp mắt, nước mắt từ tuyến lệ chính được phân tán đều trên bề mặt mắt, giữ cho mắt luôn ẩm ướt và sạch sẽ.
Màng phim nước mắt
- Lớp mỡ: Lớp ngoài cùng, do tuyến Meibomius sản xuất, giúp giảm sự bay hơi của nước mắt.
- Lớp nước: Lớp giữa, do tuyến lệ sản xuất, cung cấp độ ẩm và chứa các chất dinh dưỡng, protein, và kháng thể.
- Lớp nhầy: Lớp trong cùng, do tế bào kết mạc sản xuất, giúp nước mắt bám vào bề mặt nhãn cầu.
Hệ thống dẫn lưu nước mắt
- Điểm lệ: Hai lỗ nhỏ ở góc trong của mắt, nơi nước mắt bắt đầu được dẫn lưu lệ quản: Các ống nhỏ dẫn nước mắt từ điểm lệ vào túi lệ.
- Túi lệ: Nằm ở góc trong của mắt, chứa nước mắt tạm thời trước khi chúng được dẫn xuống mũi.
- Ống lệ mũi: Dẫn nước mắt từ túi lệ vào khoang mũi, từ đó nước mắt được tiêu thoát và tái hấp thu.
Tắc tuyến lệ ở người lớn do ống dẫn lưu nước mắt trong hệ thống lệ đạo bị tắc. Các dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn có thể xuất hiện do những nguyên nhân sau:
- Lão hóa: Sự thoái hóa tự nhiên của các mô và cơ trong hệ thống lệ đạo theo thời gian.
- Chấn thương hoặc phẫu thuật: Các chấn thương hoặc phẫu thuật vùng mũi, mắt có thể gây ra sẹo hoặc làm hẹp ống lệ.
- Nhiễm trùng và viêm nhiễm: Nhiễm trùng mắt hoặc viêm mũi, viêm xoang có thể dẫn đến sưng và tắc ống lệ.
- Khối u: Sự phát triển của khối u trong mũi, mắt hoặc các vùng lân cận có thể gây chèn ép và tắc nghẽn ống lệ.
- Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý hệ thống như bệnh u hạt có thể gây viêm và tắc ống lệ.
Dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn
Tắc tuyến lệ có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Dưới đây là các dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn:
- Chảy nước mắt quá mức: Đây là dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn phổ biến nhất. Nước mắt chảy ra ngoài mắt liên tục hoặc từng đợt, ngay cả khi không có nguyên nhân rõ ràng như khóc hoặc tiếp xúc với chất kích thích.
- Đau hoặc sưng ở góc trong của mắt: Người bệnh có thể cảm thấy đau hoặc thấy sưng tại góc trong của mắt, nơi túi lệ và ống lệ mũi nằm.
- Đỏ mắt hoặc viêm kết mạc: Mắt có thể bị đỏ hoặc viêm nhiễm, do nước mắt không được dẫn lưu đúng cách, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Nhiễm trùng mắt tái phát: Các nhiễm trùng mắt, bao gồm viêm túi lệ, có thể xảy ra thường xuyên hơn do sự ứ đọng của nước mắt.
- Sự xuất hiện của dịch mủ hoặc dịch nhầy: Dịch mủ hoặc dịch nhầy có thể chảy ra từ mắt, đặc biệt khi ấn vào vùng góc trong của mắt cũng là dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn phổ biến.
- Mờ mắt: Do nước mắt liên tục chảy ra khiến mắt nhìn mờ.
- Cảm giác kích thích hoặc cộm mắt: Cảm giác có dị vật trong mắt hoặc kích thích, do nước mắt không được dẫn lưu đúng cách và các chất bẩn tích tụ.
Nhận biết các dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn là điều cần thiết để phòng tránh tắc tuyến lệ kịp thời, tránh được các vấn đề nghiêm trọng hơn xảy ra.
Chẩn đoán tắc tuyến lệ ở người lớn
Khi nhận thấy các dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn xuất hiện, bạn cần đến ngay các đơn vị y tế chuyên khoa mắt để được thăm khám và kiểm tra hệ thống lưu dẫn nước mắt. Các bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán tắc tuyến lệ bằng các phương pháp như:
- Bơm thông lệ đạo để kiểm tra lệ đạo: Bác sĩ có thể dùng một dung dịch muối bơm rửa vào hệ thống dẫn lưu nước mắt để kiểm tra tình trạng dẫn lưu của tuyến lệ.
- Các xét nghiệm hình ảnh của mắt như X-quang, chụp CT, MRI: Bác sĩ thực hiện các xét nghiệm này để tìm ra vị trí và nguyên nhân gây tắc nghẽn tuyến lệ.
- Nếu nghi ngờ bị các vấn đề như viêm, biến chứng: Bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm máu, các cơ quan liên quan có biến chứng.
Phương pháp điều trị tắc tuyến lệ ở người lớn
Những phương pháp điều trị tắc tuyến lệ ở người lớn có thể được áp dụng bao gồm:
- Kháng sinh: Chỉ uống kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn.
- Massage ống dẫn lưu nước mắt: Có thể massage nhẹ nhàng giữa các ống dẫn lưu và dọc lên phía trên mũi để giúp chúng thông thoáng hơn.
- Chờ một thời gian: Nếu nguyên nhân gây tắc tuyến lệ là chấn thương vùng mặt bác sĩ có thể đề nghị bạn chờ thêm một thời gian để xem liệu tình trạng có cải thiện hơn sau khi vết thương đã lành hay không.
- Nong, thăm dò và rửa: Đối với người trưởng thành bị tắc tuyến lệ một phần, bác sĩ có thể sử dụng kỹ thuật giãn nở, thăm dò và rửa.
- Thông qua ống thông có bóng làm giãn chỗ tắc nghẽn: Nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hay bệnh tắc nghẽn tái phát, thủ thuật này có thể được sử dụng. Đây thường là phương pháp hiệu quả đối với người lớn bị tắc nghẽn tuyến lệ một phần.
- Đặt stent hoặc luồn ống thông: Thủ thuật này thường được thực hiện sau khi đã gây mê toàn thân.
- Phẫu thuật mở thông túi lệ xuống mũi: Được sử dụng để mở ra lối thoát cho nước mắt vào mũi.
Cách phòng tránh tắc tuyến lệ ở người lớn
Ngoài trường hợp tắc tuyến lệ bẩm sinh không thể phòng ngừa, để phòng tránh và hạn chế dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn trở nên nặng hơn với các nguyên nhân khác bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Thường xuyên rửa tay, sát khuẩn tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với người bệnh viêm kết mạc.
- Khi có cảm giác xốn mắt hay ngứa mắt không nên dụi hay chà mắt.
- Không sử dụng chung mỹ phẩm, dụng cụ trang điểm với người khác.
- Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá vì chúng sẽ gây kích ứng đường mũi, làm tình trạng nhiễm khuẩn và tắc tuyến lệ ngày một nặng hơn.
Quan trọng hơn hết, khám mắt định kỳ giúp phát hiện và điều trị sớm các dấu hiệu tắc tuyến lệ ở người lớn, bảo vệ mắt khỏi những biến chứng nguy hiểm.
Đặt lịch khám ngay tại các phòng khám và bệnh viện uy tín. Liên hệ vivision kid (tên cũ là FSEC) qua số hotline 0334141213 hoặc nhắn tin đặt lịch khám để được hỗ trợ nhanh chóng nhất.