Dị vật giác mạc là một tình trạng phổ biến khi một vật thể bám vào giác mạc. Nguyên nhân gây dị vật giác mạc thường là do sơ ý khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài hoặc khi không đeo kính bảo hộ khi làm việc trong các môi trường bụi bặm.
Dị vật giác mạc là gì?
Dị vật giác mạc là các vật thể lạ bên ngoài dính vào bề mặt của giác mạc. Đây là vấn đề đặt ra trong lĩnh vực y học.
Dị vật ở giác mạc không chỉ là tình trạng y tế khẩn cấp mà nó còn mang theo nguy cơ suy giảm thị lực và các biến chứng tiềm ẩn. Các biến chứng phổ biến gồm viêm loét giác mạc, rách giác mạc, sẹo giác mạc và nhiễm kim loại giác mạc (thường gặp là vòng rỉ sắt).
Các dị vật trong giác mạc có thể được phân loại thành hai loại chính dựa trên vị trí và mức độ xâm nhập:
- Dị vật trong giác mạc nông: Vật lạ dính vào lớp biểu mô của giác mạc. Mặc dù không sâu vào mắt nhưng chúng vẫn có thể gây ra nhiều vấn đề cho người bệnh.
- Dị vật trong giác mạc sâu: Vật lạ xâm nhập sâu vào cấu trúc giác mạc, từ màng Bowmans đến lớp nội mô bên trong. Chúng gây ra tổn thương nghiêm trọng phải yêu cầu can thiệp y tế kịp thời để điều trị.
Dị vật giác mạc ở bệnh nhân suýt mù loà
Nguyên nhân gây dị vật giác mạc
Trong cuộc sống hàng ngày, dị vật có thể dễ dàng xâm nhập vào mắt và gây ra những vấn đề như cộm, đỏ mắt và chảy nước mắt. Trong nhiều trường hợp, mắt có thể bị “tấn công” bởi các dị vật phức tạp và đa dạng, gây hại lớn. Các loại dị vật phức tạp có thể bao gồm:
- Nếu mắt bị dị vật là vôi bột, việc rửa bằng nước có thể gây bỏng và dẫn đến mù lòa.
- Khi mắt bị dị vật từ nguồn gốc thực vật, có nguy cơ cao bị viêm loét giác mạc do nấm. Điều trị thường mất nhiều thời gian và có thể gây biến chứng sẹo giác mạc, làm giảm thị lực.
- Nếu mắt bị dị vật từ máy móc công nghiệp, thường là các vật liệu nguy hiểm như bụi kim loại, có thể xâm nhập sâu vào nội nhãn.
- Nếu sử dụng kính áp tròng mà không đảm bảo vệ sinh đúng cách, có thể dẫn đến tổn thương giác mạc và gây ra bệnh lý viêm loét giác mạc.
- Hậu quả nghiêm trọng hơn khi nhiều người tự điều trị bằng cách mua thuốc và tự lấy dị vật ra khỏi mắt. Việc sử dụng các loại thuốc có chứa Corticosteroid mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia có thể làm giác mạc tổn thương nặng hơn, thậm chí có thể gây thủng giác mạc.
Tiếp xúc với nhiều bụi là một trong những nguyên nhân gây dị vật giác mạc
Dấu hiệu khi có dị vật giác mạc
Khi một vật thể lạ xâm nhập vào giác mạc, có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp cho thấy có dị vật trong mắt:
- Mắt có thể cảm thấy đau nhức: Đặc biệt khi phải nhìn vào ánh sáng, có thể xuất hiện những cảm giác khó chịu và mờ trong tầm nhìn.
- Mắt có thể nóng, rát và kích ứng: Khi có dị vật gây kẹt hoặc sưng tấy vùng mắt, thường xuất hiện cảm giác nóng rát và kích ứng.
- Cảm giác có một vật gì đó bất thường trong mắt: Thường làm anh/chị cảm thấy không thoải mái.
- Chảy nước mắt và đỏ mắt: Dị vật trong mắt có thể gây ra kích ứng, dẫn đến tình trạng mắt đỏ và chảy nước mắt.
- Nháy mắt liên tục: Khi mắt có dị vật, thường xuyên nháy mắt là phản ứng tự nhiên của cơ thể để cố gắng loại bỏ hoặc giảm bớt cảm giác không thoải mái trong mắt.
- Cảm giác khó chịu khi chớp mắt: Dấu hiệu mắt có thể bị dị vật, khiến cho việc nháy mắt trở nên không dễ dàng và thường xảy ra một cách thường xuyên hơn bình thường.
- Mờ mắt hoặc mất thị lực ở mắt: Mắt có thể bị mờ hoặc mất thị lực là hậu quả khi bị tổn thương giác mạc
- Chảy máu vào tròng trắng mắt: Khi có dị vật trong mắt, có thể xảy ra hiện tượng chảy máu vào tròng trắng mắt, gọi là xuất huyết kết mạc, là dấu hiệu của sự tổn thương và viêm nhiễm mắt nghiêm trọng.
Xuất huyết kết mạc có thể xảy ra khi dị vật vào mắt
Dị vật giác mạc nếu không được xử lý kịp thời sẽ nguy hiểm như nào?
Dị vật giác mạc nếu không được xử lý kịp thời có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho mắt. Việc sớm phát hiện và xử lý dị vật là điều cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng tiềm ẩn và bảo vệ sức khỏe của mắt.
- Nhiễm trùng và sẹo: Các dị vật có nguồn gốc từ thực vật có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như suy giảm thị lực và phải điều trị lâu dài do nấm.
- Trầy xước giác mạc: Dị vật có thể gây ra các vết trầy xước, làm tổn thương lớp màng trong suốt ở phía trước của mắt
- Loét, áp xe: tình trạng nhiễm trùng cục bộ có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho mắt làm suy giảm tầm nhìn và nguy cơ áp xe khiến cho việc điều trị và phục hồi khả năng nhìn trở nên cực kỳ quan trọng và phức tạp.
- Tổn thương nội nhãn: Những dị vật lớn xâm nhập vào mắt với lực mạnh có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng làm vỡ nhãn cầu.
- Sẹo giác mạc: Nếu dị vật trong mắt không được xử lý kịp thời, có thể dẫn đến biến chứng là sẹo trên giác mạc có thể gây ra suy giảm thị lực vĩnh viễn.
Cách xử lý dị vật giác mạc
Khi phát hiện có dấu hiệu dị vật trong mắt, không nên tự ý dùng tay dụi hoặc dùng lực quá mạnh lên mắt bị thương. Thay vào đó, nên rửa sạch bằng nước muối hoặc nước sạch, nhắm mắt và băng hờ lấy một lớp gạc mỏng. Cần đến cơ sở y tế ngay để được bác sĩ chuyên khoa kiểm tra và xử lý càng sớm để tránh những biến chứng nghiêm trọng.
Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra thị lực và thăm khám bằng máy sinh hiển vi để tìm kiếm dị vật và kiểm tra các cấu trúc của mắt.
Quá trình tìm kiếm dị vật trong mắt bệnh nhân
Sau khi xác định vị trí của dị vật, quá trình lấy dị vật được tiến hành như sau:
- Gây tê tại chỗ để giảm đau.
- Sử dụng dụng cụ chuyên dùng để lấy dị vật ra khỏi mắt, đồng thời làm sạch vùng giác mạc mà dị vật đã dính vào. Đối với các dị vật kim loại gây ra vòng rỉ sắt, việc lấy sạch dị vật là rất quan trọng.
- Sau khi lấy dị vật ra, mắt sẽ được rửa sạch và tra thuốc kháng sinh, sau đó băng mắt. Đối với dị vật từ thực vật, sẽ sử dụng dung dịch Betadin 5% để tra mắt sau khi lấy dị vật ra nhằm ngăn ngừa viêm loét giác mạc do nấm.
Lưu ý, khi thực hiện việc lấy dị vật, bệnh nhân cần phải hợp tác hoàn toàn, ngồi yên và không cử động. Đối với trẻ nhỏ không thể hợp tác, có thể kết hợp với phòng mổ và gây mê để lấy dị vật.
Sau khi lấy dị vật, bệnh nhân được tra thuốc kháng sinh, băng mắt. Khi thuốc tê hết tác dụng, có thể cảm thấy cộm xốn ở mắt. Trong trường hợp này, bệnh nhân không cần quá lo lắng, uống thuốc giảm đau cùng với việc tra thuốc tại mắt và sẽ giúp giảm cảm giác khó chịu.
Phòng ngừa dị vật ở giác mạc
Dị vật có thể gây nhiều tác động cho mắt như cộm đau và trầy xước các bộ phận bên trong. Nếu không được xử lý và điều trị kịp thời, chúng có thể ảnh hưởng đến thị lực của anh/ chị. Anh/ chị có thể thực hiện các biện pháp như sau:
- Không nên tự ý dùng tay dụi mắt: Điều này có thể gây trầy xước và tổn thương giác mạc.
- Đeo kính bảo hộ khi làm việc: Đặc biệt là trong những môi trường có nhiều bụi như trong xưởng gỗ. Ngoài ra, đây cũng là biện pháp an toàn khi tham gia các hoạt động ngoài trời hoặc thể thao.
- Hạn chế sử dụng nhíp hoặc các dụng cụ sắc nhọn: Chúng có thể gây tổn thương cho mắt. Để lấy dị vật, nên sử dụng các dụng cụ phù hợp và an toàn.
Tránh tiếp xúc với các môi trường có nguy cơ: tránh đứng hoặc đi gần những nơi thường xuyên có bụi hoặc nơi sử dụng máy mài, máy khoan hoặc máy cưa gỗ.
Đeo kính bảo hộ khi lao động phòng bị dị vật giác mạc
Đây là tất cả thông tin về dị vật giác mạc, các dấu hiệu nhận biết và cách xử lý. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa dị vật là điều cực kỳ quan trọng. Áp dụng các biện pháp an toàn và hạn chế tiếp xúc với các môi trường có nguy cơ có thể giảm thiểu khả năng bị dị vật ở giác mạc.
Hãy đến vivision ngay để chúng tôi có thể thăm khám chuyên sâu và tiếp nhận điều trị cho vấn đề dị vật trong giác mạc của bạn. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến dịch vụ tốt nhất để giúp anh/ chị giải quyết vấn đề mắt một cách nhanh chóng và hiệu quả.
