Chắp lẹo mắt là bệnh lý thường gặp ở mắt và có nhiều mẹo dân gian điều trị chắp lẹo tại nhà như chườm ấm, xoa bóp vùng mí mắt,… Cùng tìm hiểu chắp lẹo mắt là gì, cách điều trị chắp lẹo tại nhà và những sai lầm cần tránh khi điều trị chắp lẹo mắt!

Chắp lẹo là gì?

Để hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến chắp lẹo, trước tiên hãy tìm hiểu về chắp lẹo là gì và cách phân biệt giữa chắp và lẹo.

Định nghĩa chắp

Chắp mắt là một khối u nhỏ xuất hiện do tắc nghẽn tuyến Meibomius trong mí mắt. Khi tuyến Meibomius bị tắc, dầu không thể thoát ra và tích tụ, dẫn đến sưng và viêm. Các triệu chứng thường thấy của chắp mắt là sưng ở mí mắt và thường ở xa mép mí. Dù có thể gây cảm giác khó chịu, chắp mắt hiếm khi gây đau.

Định nghĩa lẹo

Lẹo mắt là một tình trạng nhiễm trùng cục bộ xảy ra tại tuyến bã (tuyến Zeiss) hoặc tuyến lệ phụ (tuyến Moll) ở ngay chân lông mi, chủ yếu do vi khuẩn Staphylococcus gây ra. Lẹo mắt thường xuất hiện ở mép mí mắt, gây sưng đau, đỏ và nóng tại vùng này. Ngoài ra, lẹo mắt có thể hình thành mủ và thường đi kèm cảm giác ngứa hoặc cộm mắt.

Phân biệt chắp và lẹo

Chắp và lẹo là hai vấn đề phổ biến liên quan đến mắt, nhưng chúng có những đặc điểm và nguyên nhân khác nhau, việc phân biệt giữa chúng là cần thiết để áp dụng phương pháp điều trị phù hợp:

Về nguyên nhân:

• Chắp mắt: Thường do tắc nghẽn tuyến Meibomius, dẫn đến sự tích tụ chất nhờn.
• Lẹo mắt: Là kết quả của nhiễm trùng vi khuẩn, chủ yếu là do Staphylococcus, tại tuyến bã (tuyến Zeiss) hoặc tuyến lệ phụ (tuyến Moll).

Về triệu chứng:

• Chắp mắt: Thường biểu hiện bằng sưng nhẹ ở mí, ít gây đau và không có mủ. Người bệnh có thể cảm thấy khó chịu và chắp thường nằm xa mép mí.
• Lẹo mắt: Thường gây ra sưng, đau, đỏ và nóng ở mép mí mắt, có thể kèm theo mủ và thường đi kèm với cảm giác ngứa hoặc cộm mắt.

Về vị trí:

• Chắp mắt: Thường xuất hiện ở phần xa mép mí, có thể xảy ra ở cả mí trên và mí dưới.
• Lẹo mắt: Thường xuất hiện ngay tại mép mí mắt, nơi tuyến Zeiss hoặc nang lông mi bị nhiễm trùng.

Việc hiểu rõ những khác biệt này giúp người bệnh có thể nhận diện đúng tình trạng của mình và tìm kiếm phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

Phân biệt chắp và lẹo

Nguyên nhân xuất hiện chắp lẹo

Để điều trị và phòng tránh hiệu quả chắp lẹo, điều quan trọng là hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này:

Nguyên nhân chắp

Chắp mắt hình thành chủ yếu do tắc nghẽn tuyến Meibomius nằm trong mí mắt. Khi tuyến này bị tắc, lipid và các chất nhờn không thể thoát ra ngoài, dẫn đến tích tụ và tạo thành khối u nhỏ. Sự tắc nghẽn này có thể do nhiều yếu tố như viêm, rối loạn tuyến Meibomius, vệ sinh kém khiến tích tụ bụi bẩn, tế bào chết hoặc vi khuẩn trên mí mắt.

Nguyên nhân xuất hiện lẹo

Lẹo mắt thường xuất hiện do nhiễm trùng vi khuẩn, chủ yếu là vi khuẩn Staphylococcus tại tuyến Zeiss hoặc tuyến lệ phụ. Ngoài ra, vệ sinh không đúng cách, mắt bị kích ứng do các yếu tố môi trường như bụi hoặc gió cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Lẹo mắt thường xuất hiện do nhiễm trùng vi khuẩn

Chắp lẹo nguy hiểm không?

Hầu hết chắp và lẹo mắt đều không ảnh hưởng nghiêm trọng đến mắt và thị lực. Bạn có thể tự điều trị chắp lẹo tại nhà bằng cách đắp khăn ấm lên mí mắt trong khoảng 10 – 15 phút, thực hiện vài lần mỗi ngày. Ngoài ra hãy nhẹ nhàng xoa bóp mí mắt để hỗ trợ quá trình hồi phục.

Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu sau, hãy liên hệ với bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời:

• Chắp và lẹo mắt không có dấu hiệu cải thiện sau 48 giờ.
• Sự đỏ và sưng lan ra toàn bộ mí mắt hoặc kéo dài sang các khu vực khác trên khuôn mặt như má, trán,… 

Những dấu hiệu này có thể cho thấy điều trị chắp lẹo tại nhà chưa thật sự hiệu quả và cần các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn.

Hầu hết chắp lẹo mắt đều không quá nguy hiểm và có thể điều trị

Cách điều trị chắp lẹo tại nhà

Các phương pháp điều trị chắp lẹo tại nhà thường rất đơn giản nhưng vẫn mang lại hiệu quả cao, giúp người bệnh dễ dàng chăm sóc và tự điều trị. Dưới đây là một số biện pháp dễ thực hiện:

Chườm ấm: Đây là phương pháp đầu tiên và rất hiệu quả trong điều trị chắp lẹo mắt. Chườm ấm giúp giảm sưng, làm mềm khối u và cải thiện tình trạng xuất hiện mủ. Phương pháp chườm ấm vẫn thường được áp dụng tại các bệnh viện chuyên khoa mắt nhờ vào hiệu quả mà nó mang lại trong quá trình điều trị. 

Bạn có thể dùng một chiếc khăn ấm đắp lên mí mắt mỗi lần 10 – 15 phút, thực hiện 2 – 4 lần trong ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Vệ sinh vùng mí mắt: Giữ cho vùng mí mắt luôn sạch sẽ là rất quan trọng. Việc này giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và tế bào chết, từ đó giảm nguy cơ nhiễm trùng và tắc nghẽn các tuyến.

Xoa bóp nhẹ nhàng: Dùng ngón tay sạch để xoa bóp nhẹ nhàng quanh vùng mí mắt nơi có chắp hoặc lẹo. Việc này giúp đẩy nhanh lưu thông dịch và hỗ trợ các tuyến bị tắc hồi phục nhanh chóng.

Hạn chế trang điểm: Khi bị chắp hoặc lẹo, bạn nên tránh trang điểm vùng mắt vì mỹ phẩm có thể làm tắc nghẽn các tuyến ở mí mắt, khiến tình trạng trở nên xấu hơn. Nếu cần trang điểm, hãy chọn các loại mỹ phẩm lành tính, không gây kích ứng và tẩy trang mắt sạch sẽ trước khi đi ngủ.

Điều trị chắp lẹo tại nhà bằng chườm ấm rất hiệu quả

Sai lầm thường gặp khi điều trị chắp lẹo tại nhà

Khi điều trị chắp lẹo tại nhà, có một số sai lầm phổ biến có thể làm tình trạng không cải thiện hoặc thậm chí trở nên nghiêm trọng hơn:

• Dùng tay bẩn chạm vào vùng mắt viêm nhiễm: Thói quen chạm vào mắt khi chưa rửa tay sạch sẽ rất dễ khiến vi khuẩn và bụi bẩn trên tay tiếp xúc với vùng viêm và làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy việc giữ tay sạch là rất quan trọng để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Sử dụng nước quá nóng hoặc khăn không vệ sinh để chườm ấm: Mặc dù chườm ấm là phương pháp hiệu quả để giảm sưng và đau nhưng nước quá nóng có thể gây bỏng da, còn khăn không sạch có thể làm nặng thêm tình trạng nhiễm trùng mắt. 
• Không cho mắt nghỉ ngơi và tiếp xúc quá nhiều với bụi bẩn: Mắt phải tập trung liên tục mà không được thư giãn có thể làm tình trạng chắp hoặc lẹo trở nên nghiêm trọng hơn. Đồng thời, nếu không bảo vệ mắt bằng kính khi tiếp xúc với môi trường bụi bẩn, mắt có thể bị kích ứng và dễ nhiễm trùng hơn.

Không dùng tay bẩn chạm vào vùng mắt viêm nhiễm

Phòng ngừa chắp lẹo hiệu quả

Chắp và lẹo mắt dù không gây nguy hiểm nghiêm trọng và không ảnh hưởng lớn đến thị lực nhưng vẫn có thể gây cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như chất lượng cuộc sống. Nếu không chăm sóc mắt đúng cách, tình trạng này có thể dễ dàng xảy ra với bất kỳ ai.

Dưới đây là những cách phòng ngừa và điều trị chắp mắt tại nhà hiệu quả:

• Hạn chế dụi mắt bằng tay: Tránh dùng tay chạm vào mắt và luôn rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi rửa mặt.
• Vệ sinh kính áp tròng đúng cách: Sử dụng dung dịch chuyên dụng để làm sạch kính áp tròng và tránh lây nhiễm vi khuẩn.
• Chọn mỹ phẩm an toàn: Nếu sử dụng trang điểm, hãy chọn các sản phẩm chất lượng tốt, có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo an toàn cho mắt.
• Không chia sẻ đồ dùng cá nhân: Tránh sử dụng chung khăn mặt, khăn tắm hoặc bất kỳ đồ dùng cá nhân nào với người khác để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Đeo kính bảo hộ: Khi ra ngoài, đặc biệt là trong môi trường bụi bẩn hoặc ô nhiễm, nên đeo kính bảo hộ để bảo vệ mắt.
• Bổ sung dưỡng chất cho mắt: Kết hợp bổ sung các sản phẩm viên uống bổ mắt để cung cấp dưỡng chất, tăng cường sức đề kháng và khả năng bảo vệ của mắt.

Đeo kính khi ra ngoài để bảo vệ mắt

Hãy đặt lịch khám tại vivision để được các chuyên gia tư vấn và theo dõi tình trạng chắp lẹo mắt một cách chính xác và hiệu quả!