Cận thị ở trẻ em đang ngày càng phổ biến do thói quen sinh hoạt và tác động từ môi trường hiện đại. Để bảo vệ đôi mắt và giảm nguy cơ cận thị cho trẻ, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa sớm là vô cùng cần thiết. 

Giới thiệu về cận thị 

Cận thị (myopia) là một tật khúc xạ phổ biến, khiến người bệnh khó quan sát các vật ở xa trong khi vẫn nhìn rõ các vật ở gần. Tình trạng này thường xuất hiện ở trẻ trong độ tuổi đi học và thanh thiếu niên, đặc biệt từ 8 đến 12 tuổi. Trong giai đoạn dậy thì, khi cơ thể phát triển nhanh, độ cận thị có thể tăng nhanh hơn. 

Tuy nhiên, sau tuổi 20, độ cận thường ổn định và ít thay đổi. Việc khám mắt định kỳ giúp phát hiện cận thị kịp thời. Người bị cận có thể cải thiện thị lực bằng cách đeo kính, sử dụng kính áp tròng, hoặc lựa chọn phẫu thuật khúc xạ để điều chỉnh.

Giới thiệu về cận thị ở trẻ em

Phân loại các mức độ cận thị ở trẻ em:

• Cận thị mức nhẹ: Dưới -3.00 diop
• Cận thị mức trung bình: Từ -3.25 đến -6.00 diop
• Cận thị mức nặng: Trên -6.00 diop

Nguyên nhân gây cận thị ở trẻ em 

Để hiểu rõ hơn về cận thị ở trẻ em, chúng ta cần nhìn vào những nguyên nhân gây cận thị chính gây ra vấn đề này.

Di truyền 

Một trong những nguyên nhân không thể bỏ qua khi nói về cận thị ở trẻ em là yếu tố di truyền. Nếu cha hoặc mẹ có tiền sử cận thị, nguy cơ con cái cũng mắc phải tình trạng này sẽ cao hơn. Gen di truyền có thể quyết định cấu trúc mắt của trẻ, ví dụ như làm cho giác mạc hoặc thủy tinh thể có độ cong lớn, dẫn đến cận thị ở trẻ em. Tuy nhiên, di truyền chỉ là một phần, môi trường sống và thói quen sinh hoạt cũng ảnh hưởng đáng kể đến thị lực của trẻ.

Lối sống hiện đại 

• Sử dụng thiết bị điện tử: 

Thời đại công nghệ hiện nay, trẻ em có xu hướng tiếp xúc với các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng và máy tính từ rất sớm. Việc tiếp xúc quá lâu với màn hình không chỉ làm mắt phải điều tiết nhiều mà còn gây căng thẳng cho thị lực của trẻ, dẫn đến nguy cơ cận thị gia tăng. Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử có thể ảnh hưởng xấu đến mắt, gây mỏi mắt, nhức đầu và suy giảm thị lực nếu trẻ không được hướng dẫn sử dụng hợp lý. 

Sử dụng thiết bị điện tử nhiều là nguyên nhân gây cận thị ở trẻ em

• Thời gian học tập kéo dài: 

Một nguyên nhân khác của cận thị ở trẻ em là do thời gian học tập kéo dài. Trong môi trường học tập, trẻ phải tập trung nhìn gần trong thời gian dài, khiến mắt dễ bị điều tiết quá mức. Các bài tập, việc đọc sách hoặc viết nhiều khiến mắt trẻ ít được nghỉ ngơi và dễ bị cận thị ở trẻ em. Việc học tập quá tải, thiếu cân bằng giữa thời gian nghỉ ngơi và giải trí cũng là yếu tố góp phần vào vấn đề này.

Thiếu hoạt động ngoài trời 

Một nguyên nhân quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là thiếu hoạt động ngoài trời. Các nghiên cứu chỉ ra rằng ánh sáng tự nhiên có tác dụng bảo vệ mắt trẻ, giúp mắt thư giãn và hạn chế sự gia tăng của cận thị. Khi trẻ em ít tham gia vào các hoạt động ngoài trời, cơ hội mắt được nghỉ ngơi và điều chỉnh ở khoảng cách xa bị giảm đi, tăng nguy cơ mắc cận thị. Các hoạt động như chơi bóng, đi bộ hoặc đơn giản là đi dạo ngoài trời giúp mắt điều tiết linh hoạt và tránh cận thị.

Vì sao cần kiểm soát cận thị ở trẻ em? 

Cận thị không thể tự khỏi và thường đi kèm nhiều biến chứng từ nhẹ đến nghiêm trọng, vì vậy việc kiểm soát cận thị ở trẻ em là vô cùng cần thiết. Nếu không được can thiệp sớm, cận thị có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như thoái hóa võng mạc, bong võng mạc và tăng nhãn áp, ảnh hưởng lớn đến thị lực và chất lượng cuộc sống của trẻ. 

Khi bị cận thị, trẻ em sẽ gặp khó khăn trong việc nhìn xa, ảnh hưởng trực tiếp đến việc học và các hoạt động hàng ngày. Từ việc nhìn bảng trong lớp học cho đến tham gia vào các hoạt động thể thao, trẻ đều bị hạn chế nếu không có kính hỗ trợ. Điều này có thể khiến trẻ cảm thấy tự ti và hạn chế khả năng khám phá thế giới xung quanh.

Vì sao cần kiểm soát cận thị ở trẻ em?

Nếu không kiểm soát cận thị ở trẻ em kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành cận thị nặng, khiến độ cận tăng nhanh qua từng năm. Cận thị nặng không chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt nghiêm trọng sau này như thoái hóa điểm vàng, bong võng mạc, hay thậm chí là mù lòa. Việc kiểm soát cận thị sớm giúp hạn chế những biến chứng này và bảo vệ thị lực lâu dài cho trẻ.

Trẻ em bị cận thị sớm có thể đối mặt với những áp lực tâm lý nhất định, đặc biệt khi phải đeo kính ở độ tuổi nhỏ. Trẻ có thể cảm thấy khác biệt so với bạn bè hoặc gặp khó khăn trong các hoạt động đòi hỏi sự linh hoạt và thoải mái như chơi thể thao. Kiểm soát cận thị giúp giảm thiểu những tác động tâm lý tiêu cực này, tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện.

Biện pháp ngăn ngừa cận thị ở trẻ em 

Đôi mắt là cơ quan quan trọng và cần được chăm sóc kỹ lưỡng. Tuy nhiên, tác động từ môi trường và thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể khiến trẻ mắc tật cận thị. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để bảo vệ mắt cho trẻ:

• Vệ sinh mắt đúng cách: Vệ sinh mắt hàng ngày giúp giảm căng thẳng thị giác và phòng ngừa cận thị ở trẻ em. Khi mắt khô hoặc mỏi, nên dùng nước muối sinh lý hoặc nước mắt nhân tạo có chứa dưỡng chất như vitamin, chondroitin sulfate, acid amin để giúp mắt thư giãn. Không nên dùng thuốc nhỏ mắt thường xuyên trừ khi cần thiết để tránh mất khả năng tự tiết dịch của mắt.
• Nghỉ ngơi cho mắt: Khuyến khích trẻ massage mắt mỗi ngày và thực hiện bài tập thư giãn mắt, đặc biệt khi học tập. Hãy cho mắt nghỉ sau mỗi 20 phút bằng cách nhìn xa hoặc nhắm mắt lại. Tránh cho trẻ đọc truyện hoặc chơi điện tử trong thời gian nghỉ giữa các tiết học.
• Đảm bảo ánh sáng phù hợp: Phòng học và phòng ngủ cần có ánh sáng đầy đủ, ưu tiên ánh sáng tự nhiên và ánh sáng dịu nhẹ để giảm tác động tiêu cực đến mắt.
• Xem Tivi Đúng Cách: Không để tivi gần nơi học tập của trẻ, giới hạn thời gian xem và đảm bảo khoảng cách phù hợp với kích thước màn hình để phòng ngừa cận thị ở trẻ em.
• Tư thế ngồi đúng chuẩn: Hướng dẫn trẻ ngồi thẳng lưng khi học, và giữ khoảng cách từ mắt đến sách hoặc màn hình để giảm áp lực cho mắt.
• Khám mắt định kỳ: Kiểm tra mắt cho trẻ 6 tháng một lần để sớm phát hiện tật khúc xạ. Nếu cần, đeo kính cận phù hợp để hạn chế độ cận tăng. Không nên cho trẻ đeo kính áp tròng để tránh nhiễm trùng.

Đảm bảo ánh sáng phù hợp khi học tập ngăn ngừa cận thị ở trẻ em

Cận thị ở trẻ em là một vấn đề có thể được ngăn ngừa và kiểm soát thông qua các biện pháp chăm sóc và thói quen sinh hoạt đúng đắn. Việc chú trọng đến sức khỏe thị lực của trẻ không chỉ bảo vệ tầm nhìn mà còn tạo nền tảng vững chắc cho quá trình phát triển toàn diện của trẻ sau này. Đặt lịch khám ngay tại vivision kid hoặc liên hệ qua Zalo phòng khám để được tư vấn và chăm sóc sức khỏe mắt bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu.