Mắt bị nhược thị ở người lớn ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như di truyền từ gia đình hoặc chất lượng chăm sóc y tế trong thời kỳ phát triển thị giác. Tìm hiểu các chẩn đoán và điều trị để bảo toàn sức khỏe thị lực dài hạn.

Nhược thị ở người lớn là như thế nào?

Mắt nhược thị, hay còn gọi là mắt lười, đây là một rối loạn thị giác mà khả năng nhìn rõ ở một mắt hoặc cả hai mắt phát triển không hoàn toàn. Không chỉ là vấn đề của mắt mà còn liên quan chặt chẽ đến não bộ. Khi ánh sáng đi vào mắt, hình ảnh sẽ được biến đổi thành tín hiệu và gửi đến não qua dây thần kinh thị giác. 

Trong trường hợp nhược thị, não bộ phải chọn lọc và quyết định xử lý tín hiệu từ mắt khỏe. Khi một mắt không thể truyền tải hình ảnh rõ ràng, theo thời gian, não sẽ bắt đầu tập trung vào việc xử lý thông tin từ mắt khỏe hơn và dần loại bỏ tín hiệu từ mắt yếu, dẫn đến sự mất cân bằng trong quá trình xử lý hình ảnh của cả hai mắt.

Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như không tiến hành các giải pháp điều chỉnh thị lực trong giai đoạn phát triển, các bệnh lý liên quan như lác mắt, hoặc tật khúc xạ không được điều trị kịp thời và đúng cách. 

Tất cả các nguyên nhân này đều có chung một hệ quả là làm suy giảm chức năng thị giác dẫn đến mắt nhược thị. Các nguyên nhân bao gồm:

• Di truyền học: Có thể bắt nguồn từ yếu tố di truyền, khi gia đình có người mắc bệnh nhược thị.
• Các bệnh lý về mắt điều trị chưa đúng cách và kịp thời: Những tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hoặc loạn thị chưa được điều trị đúng cách trong thời gian dài.
• Chấn thương mắt: Chấn thương mắt trong quá trình lao động, tai nạn hoặc các yếu tố khác có thể gây tổn thương cơ học cho mắt, dẫn đến giảm thị lực hoặc mất khả năng hồi phục thị lực
• Đục thủy tinh thể: Gây ra bởi quá trình lão hóa, đục thủy tinh thể là nguyên nhân phổ biến gây suy giảm thị lực và có thể dẫn đến nhược thị nếu không được điều trị.
• Lác mắt: là tình trạng liên quan đến sự mất cân bằng trong các cơ điều khiển của mắt, gây ra sự không đồng nhất trong chuyển động của hai mắt. Điều này dẫn đến hai mắt không thể nhìn cùng một hướng khi tập trung vào một vật thể.
• Sụp mí: Mí mắt che khuất một bên mắt. Khi tình trạng này kéo dài, mắt bị sụp mí sẽ không nhận được đủ ánh sáng và hình ảnh, làm giảm thị lực, dẫn đến mắt nhược thị.

Mắt bị nhược thị ở người lớn

Nhược thị ở người lớn ảnh hưởng như thế nào?

Nhược thị ở người lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, làm suy giảm khả năng thị giác, gây khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như lái xe, đọc sách, hoặc làm việc với máy tính. Mắt bị nhược thị không chỉ giảm độ rõ nét mà còn gặp phải tình trạng thiếu phối hợp với mắt còn lại, dẫn đến mất cân bằng thị lực. 

Thị lực giảm sút nhanh chóng

Khả năng nhìn rõ của một hoặc cả hai mắt suy giảm một cách nhanh chóng bởi ảnh hưởng của nhược thị. Bệnh lý làm người bệnh gặp khó khăn trong việc nhận diện hình ảnh rõ ràng, đọc sách, hoặc thực hiện các công việc cần độ tập trung và chính xác cao như điều khiển phương tiện, làm việc trên máy tính. 

Thị lực kém cũng có thể làm giảm độ tương phản và khả năng phân biệt màu sắc, khoảng cách hoặc các chi tiết nhỏ. 

Giao tiếp thiếu tự tin

Mắt bị nhược thị ở người lớn không chỉ là một vấn đề về thị lực mà còn có thể dẫn đến các vấn đề tâm lý và xã hội. Người bệnh có thể gặp trở ngại trong việc phân biệt các đặc điểm trên khuôn mặt và biểu cảm của người khác, dẫn đến việc không nắm bắt được cảm xúc và ý nghĩa trong các cuộc trò chuyện. 

Tâm lý lo lắng này góp phần gia tăng sự tự ti trong giao tiếp, khiến bệnh nhân e ngại trong việc mở lời hoặc tham gia vào các cuộc trò chuyện. Bên cạnh đó, mối quan hệ với những người xung quanh có thể ảnh hưởng, tạo ra khoảng cách trong giao tiếp và tác động đến cách hành xử trong các tình huống xã hội.

Cản trở công việc, học tập

Nhược thị tác động mạnh mẽ đến khả năng làm việc và học tập, đặc biệt là những công việc đòi hỏi khả năng quan sát chính xác, sự tập trung cao và tỉ mỉ. Khi đọc tài liệu, đọc sách hoặc làm việc trên màn hình máy tính, các công việc yêu cầu phản xạ nhanh, tầm nhìn không rõ nét là một rào cản lớn cho việc tiếp thu kiến thức và hoàn thành công việc. 

Để duy trì hoạt động công việc hoặc học tập hiệu quả, mắt bị nhược thị ở người lớn có thể phải phụ thuộc vào các thiết bị hỗ trợ thị lực.

Mắt bị nhược thị ở người lớn có nguy hiểm không?

Mắt bị nhược thị ở người lớn là một tình trạng nguy hiểm, đặc biệt khi không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bệnh nhân mắc nhược thị có thể mất dần khả năng phân biệt màu sắc, độ sâu và thậm chí mất khả năng nhìn rõ khi trời tối. Một số nguy cơ chính mà người lớn mắc nhược thị có thể đối mặt bao gồm:

• Mất khả năng nhìn toàn diện: Khi chỉ một mắt bị nhược thị, mắt còn lại sẽ phải làm việc nhiều hơn để bù đắp, dẫn đến việc mắt khỏe cũng nhanh chóng mệt mỏi và suy giảm.
• Nguy cơ về các bệnh lý liên quan khác: Theo nghiên cứu, khoảng 20% người bị nhược thị cũng có các vấn đề về mắt khác như tăng nhãn áp, bệnh võng mạc, làm cho việc điều trị trở nên phức tạp hơn.
• Cản trở sự phát triển kỹ năng: Thị lực kém ảnh hưởng tới khả năng nhận thức thông tin và phản hồi nhanh chóng trong các tình huống cần thiết, hoặc khả năng tiếp thu kiến thức, kỹ năng chuyên môn mà người bệnh mong muốn phát triển. 

Như vậy, mắt bị nhược thị ở người lớn cần được xem xét một cách nghiêm túc, vì sự chủ quan có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước được.

Chẩn đoán và điều trị mắt bị nhược thị ở người lớn

Chẩn đoán nhược thị ở người trưởng thành đòi hỏi sự kết hợp giữa thăm khám lâm sàng và các phương pháp chẩn đoán hiện đại như đo khúc xạ, kiểm tra thị lực, và hình ảnh học võng mạc để xác định mức độ suy giảm chức năng thị giác. 

Điều trị nhược thị ở người trưởng thành thường bao gồm các phương pháp như điều chỉnh khúc xạ bằng kính hoặc kính áp tròng, liệu pháp thị giác chuyên sâu nhằm kích thích mắt yếu hoạt động tốt hơn. Đối với các trường hợp phức tạp hơn, phẫu thuật cũng có thể là một lựa chọn.

Khám và chẩn đoán nhược thị người lớn

Chẩn đoán mắt bị nhược thị ở người lớn yêu cầu phải có sự kiểm tra toàn diện từ các bác sĩ chuyên khoa mắt. Các bước kiểm tra bao gồm:

• Tiền sử y tế: Bước đầu tiên trong chẩn đoán nhược thị, bệnh nhân cung cấp thông tin về tiền sử bệnh lý cá nhân và gia đình, các bệnh lý đi kèm liên quan đến mắt hoặc thói quen sinh hoạt và cách chăm sóc mắt từ các câu hỏi của bác sĩ nhãn khoa.
• Đo thị lực: Thông qua bảng chữ cái tiêu chuẩn, bệnh nhân sẽ nhìn và đọc ở khoảng cách nhất định (6 mét), tiếp tục sử dụng máy đo thị lực để điều chỉnh các thấu kính cho đến khi bệnh nhân nhìn thấy rõ, giúp xác định chỉ số thị lực và đánh giá mức độ sắc nét của mỗi mắt.
• Kiểm tra tình trạng mắt: Sau khi kiểm tra thị lực, bác sĩ nhãn khoa sẽ thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng mắt bằng cách sử dụng các thiết bị chuyên dụng như khám đáy mắt, kiểm tra sự điều tiết, đo độ nhãn áp. Xác định xem có bất kỳ bất thường nào đang ảnh hưởng đến thị lực hay không. 
• Sử dụng các bài kiểm tra khác: Ngoài các kiểm tra cơ bản, bác sĩ có thể chỉ định một số bài kiểm tra bổ sung để chẩn đoán chính xác hơn như kiểm tra khả năng nhận biết các chi tiết và màu sắc khác nhau.
• Chẩn đoán phân biệt: Cuối cùng, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán phân biệt để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng nhược thị

Việc chẩn đoán chính xác không chỉ giúp xác định mức độ nhược thị mà còn giúp phát hiện ra các nguyên nhân tiềm ẩn khác, từ đó đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất. 

Đo thị lực ở người trưởng thành

Điều trị bệnh nhược thị ở người lớn

Mắt bị nhược thị ở người lớn có thể khó điều trị hơn so với trẻ em, vì não bộ và hệ thống thần kinh thị giác đã phát triển hoàn chỉnh. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, các phương pháp điều trị hiện nay có thể giúp cải thiện thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh:

• Sử dụng kính điều chỉnh: Một trong những phương pháp đầu tiên và đơn giản nhất trong điều trị nhược thị là sử dụng kính gọng hoặc thấu kính đặc biệt. Những loại kính này có thể giúp cải thiện thị lực bằng cách điều chỉnh tầm nhìn cho mắt yếu.
• Can thiệp bằng phẫu thuật: Trong một số trường hợp nhược thị do sự bất thường trong cấu trúc mắt hoặc các bệnh lý khác, phẫu thuật là biện pháp cần thiết để khắc phục. 
• Bài tập cải thiện thị lực: Một số liệu pháp đặc biệt có thể được áp dụng để cải thiện khả năng nhìn của mắt nhược thị, đặc biệt trong trường hợp bệnh nhân có độ nhược thị nhẹ. Bao gồm các bài tập phối hợp mắt, sử dụng hình ảnh và màu sắc.

Quan trọng nhất là người bệnh cần thường xuyên kiểm tra mắt và tham gia vào các chương trình điều trị để đạt được kết quả tốt nhất. 

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần phát hiện và can thiệp sớm, khi thấy những dấu hiệu bất thường ở mắt, cần kiểm tra tại những cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và có biện pháp khắc phục phù hợp nhất. Nhắn tin để được tư vấn và đặt lịch kiểm tra mắt với bác sĩ tại vivision.