Thuốc nhỏ mắt atropin là loại thuốc được sử dụng trong kiểm soát tiến triển cận thị, thăm khám và điều trị một số bệnh về mắt. Atropine là một alcaloid kháng muscarinic, giúp làm giảm co thắt cơ và tăng cường giãn nở của đồng tử.

Thuốc nhỏ mắt Atropin là gì?

Đầu tiên chúng ta sẽ tìm hiểu tổng quát về thuốc nhỏ mắt atropin. 

Định nghĩa về thuốc nhỏ mắt atropin

Thuốc nhỏ mắt atropin là một loại thuốc được sử dụng rộng rãi với nhiều mục đích khác nhau trong nhãn khoa. Thuốc có tác dụng liệt điều tiết, giúp quá trình khám khúc xạ, đo kính và khám độ lác được chính xác. 

Đồng thời thuốc có tác dụng giãn đồng tử, các bác sĩ sẽ thăm khám được các bệnh về võng mạc qua việc soi đáy mắt. Atropin còn có tác dụng điều trị một số bệnh như viêm màng bồ đào gây dính đồng tử và kiểm soát tình trạng tiến triển cận thị ở trẻ em.

Thành phần chính của thuốc nhỏ mắt atropin

Thuốc được điều chế dưới dạng dung dịch với thành phần chính là hoạt chất Atropine sulfate. Atropin là một alkaloid kháng muscarinic chiết xuất từ cây cà độc dược (Atropa belladonna), có tác dụng lên cả hệ thần kinh trung ương và hệ thần kinh ngoại biên.

Thuốc nhỏ mắt Atropin

Công dụng của thuốc nhỏ mắt atropin 

Thuốc nhỏ mắt atropin được chỉ định trong những trường hợp như: 

Giãn đồng tử

Trên mắt, thuốc nhỏ mắt atropin ngăn cản sự kích thích của hệ thần kinh đối giao cảm trên cơ vòng mống mắt và thể mi nên làm giãn cơ vòng mống mắt từ đó làm giãn đồng tử.

Điều trị viêm màng bồ đào

Trong điều trị viêm màng bồ đào, thuốc có tác dụng ngăn cản sự dính mống mắt giúp loại bỏ nguy cơ dính mống mắt vào thể thủy tinh. Thường lựa chọn Atropin 1%, trường hợp không hiệu quả bác sĩ sẽ chỉ định Atropin 4%.

 Kiểm soát tiến triển cận thị

Thuốc nhỏ mắt Atropin nồng độ thấp (0.01%, 0.025%, 0.05%) đã được chứng minh có hiệu quả trong việc làm chậm tiến triển cận thị ở khoảng 50% trường hợp mà không gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Lưu ý, thuốc không có tác dụng điều trị triệt để cận thị mà chỉ ngăn ngừa tiến triển nặng hơn.

Sử dụng thuốc Atropin kiểm soát cận thị nên được thực hiện ít nhất 6 tháng trước khi đánh giá hiệu quả và có thể tiếp tục đến 3 năm tùy theo sự tiến triển của bệnh.

Đối tượng sử dụng atropine

Dưới đây là chỉ định và những trường hợp chống chỉ định của thuốc:

Chỉ định

Thuốc nhỏ mắt Atropin được sử dụng trong những trường hợp sau:

• Viêm màng bồ đào
• Thăm khám và điều trị một số bệnh về mắt (soi bóng đồng tử, phẫu thuật lác mắt…)
• Kiểm soát cận thị cho trẻ em.

Chống chỉ định

• Không sử dụng cho bệnh nhân mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
• Glaucome góc hẹp hoặc góc đóng. Thận trọng khi sử dụng thuốc trên người cao tuổi vì dễ bị Glaucome góc đóng cấp và không được sử dụng nếu có tiền sử phì đại tiền liệt tuyến.
• Trẻ em < 3 tháng tuổi.
• Người bị cường giáp, nhiễm độc giáp

Hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ mắt Atropin

Tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu về cách sử dụng và những lưu ý khi sử dụng. 

Cách sử dụng: hướng dẫn cách nhỏ mắt, liều lượng và tần suất

Sử dụng thuốc nên có chỉ định của Bác sĩ.

• Rửa tay: Trước khi nhỏ thuốc, hãy rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước.
• Chuẩn bị thuốc: Lắc nhẹ ống thuốc nếu cần (theo hướng dẫn của nhà sản xuất).
• Tư thế: Ngồi hoặc nằm thoải mái để dễ dàng nhỏ thuốc vào mắt.
• Để đầu ống nhỏ cách mắt: Giữ ống nhỏ cách mắt khoảng 1-2 cm để tránh nhiễm khuẩn và tránh tổn thương mắt
• Nhỏ thuốc:
  • Nhẹ nhàng kéo mi mắt xuống dưới để tạo rãnh.
  •  Nhỏ một giọt thuốc vào trong túi kết mạc (mi dưới).
• Nhắm mắt: Nhắm mắt lại trong khoảng 1-2 phút để thuốc có thể thẩm thấu tốt hơn.
• Lau sạch: Nếu có bất kỳ giọt thuốc nào rơi ra ngoài, hãy lau bằng khăn sạch.
• Tránh chạm vào mắt: Sau khi nhỏ thuốc, không nên chạm vào mắt hoặc dụi mắt.
• Chờ từ 10-15 phút trước khi sử dụng thuốc khác hoặc trước khi đeo kính áp tròng.

Liều lượng sử dụng thuốc tùy thuộc vào mục đích sử dụng thuốc

• Liều dùng làm liệt cơ thể mi/ giãn đồng tử: sử dụng thuốc 0.5%, 1 giọt/ngày x 3 ngày trước khi khám khúc xạ.
• Liều điều trị viêm màng bồ đào: Thuốc Atropin 1% mỗi lần 1 giọt. Sử dụng 1 lần 1 ngày.
• Liều điều trị kiểm soát cận thị: sử dụng Atropin 0.01%, 0.025% hoặc 0.05% mỗi lần 1 ngày trong 2-3 năm và xem xét giảm liều khi tình trạng cận thị ổn định.

Sử dụng thuốc nhỏ mắt Atropin

Lưu ý khi sử dụng

Cần thận trọng khi sử dụng thuốc  Atropin với những đối tượng sau:

+ Trẻ em < 3 tháng tuổi, trẻ mắc hội chứng Down. Đối với trẻ từ 3-6 tuổi nên hỏi ý kiến của Bác sĩ và không được để trẻ tự ý nhỏ thuốc.

+ Người già ( đặc biệt là người có Glaucome và phì đại tiền liệt tuyến).

+ Người có các bệnh cấp tính: sốt cao, nhược cơ, tiêu chảy,

+ Người co bệnh tim mạch: suy tim, nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, sau phẫu thuật tim mạch,…

+ Không nên sử dụng Atropin khi đang lái xe hoặc vận hành máy móc.

+ Atropin còn có tương tác với một số loại Acetyl Cholin và các loại thuốc khác. Nên có chỉ định của Bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng thuốc. Cách bảo quản thuốc

• Đóng/ vặn kín nắp lọ thuốc sau khi sử dụng, để thẳng đứng ở nơi thoáng mát, tránh nơi ẩm thấp, tránh ánh nắng trực tiếp hoặc nơi có nhiệt độ cao (dưới 30 độ).
• Tránh xa tầm tay của trẻ em.

Tác dụng phụ của thuốc nhỏ mắt atropin

Thuốc atropin có thể gây ra một số tác dụng phụ. Dưới đây là những tác dụng phụ phổ biến và nghiêm trọng có thể xảy ra:

Tác dụng phụ phổ biến (ADR >1/100)

• Nhìn mờ: Do giãn đồng tử nên người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc nhìn gần.
• Khô miệng: Đặc biệt nếu thuốc được hấp thụ vào hệ thống.
• Nhạy cảm với ánh sáng: Do đồng tử mở rộng, mắt có thể nhạy cảm hơn với ánh sáng.
• Rối loạn nhịp tim: rối loạn nhịp chậm, rối loạn nhịp nhanh, hồi hộp, đánh trống ngực…  

Tác dụng phụ nghiêm trọng (hiếm gặp, ADR <1/100)

• Tăng nhãn áp: Ở những người có tiền sử hoặc đang bị bệnh glaucoma (góc hẹp hoặc góc đóng), atropin có thể làm tăng áp lực nội nhãn.
• Phản ứng dị ứng: Có thể gây ra phát ban, đỏ da, ngứa, hoặc sưng ở vùng mặt hoặc mắt. Nghiệm trọng hơn có thể dẫn đến sốc phản vệ.
• Khó thở hoặc tức ngực: Đây là triệu chứng nghiêm trọng và cần được cấp cứu ngay.

Lưu ý: Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, đặc biệt là những triệu chứng nghiêm trọng, hãy ngừng sử dụng thuốc và liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.

Atropin được sử dụng rộng rãi để kiểm soát cận thị và điều trị một số bệnh về mắt. Tuy nhiên cần thận trọng khi sử dụng và tham khảo ý kiến của bác sĩ. Nhắn tin với vivision ngay để đặt lịch khám hoặc tư vấn miễn phí về thuốc nhỏ mắt Atropin và các loại thuốc nhỏ mắt khác.