Trẻ nhỏ cũng có nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ như cận thị, viễn thị hay loạn thị. Cùng tìm hiểu các nguyên nhân gây ra nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ ở trẻ nhỏ, dấu hiệu trẻ mắc tật khúc xạ và một số cách phòng tật khúc xạ hiệu quả.

Nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ có thể gặp ở trẻ nhỏ là gì ?

Trẻ nhỏ cũng có nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ. Các tật khúc xạ phổ biến có thể gặp ở trẻ nhỏ bao gồm cận thị, viễn thị và loạn thị. Những tật khúc xạ này có thể ảnh hưởng đến quá trình học tập và sinh hoạt hàng ngày của trẻ nhỏ. Việc phát hiện và điều chỉnh kịp thời bằng kính hoặc các phương pháp điều trị khác rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển thị lực tốt nhất cho trẻ

Cận thị (Myopia) là tình trạng mắt không thể nhìn rõ các vật ở xa do tia sáng hội tụ trước võng mạc. Trẻ em bị cận thị có xu hướng nhìn rõ hơn khi đọc sách hoặc xem các vật gần nhưng gặp khó khăn khi nhìn bảng ở trường hoặc vật ở xa.

Viễn thị (Hyperopia) là tình trạng mắt gặp khó khăn khi nhìn rõ các vật gần vì tia sáng hội tụ phía sau võng mạc. Trẻ em bị viễn thị có thể gặp khó khăn trong việc đọc sách hoặc làm các hoạt động đòi hỏi tập trung gần.

Loạn thị (Astigmatism) là sự biến dạng của giác mạc, dẫn đến hình ảnh bị nhòe hoặc méo mó do ánh sáng không hội tụ đúng tại một điểm trên võng mạc. Loạn thị có thể kết hợp với cận thị hoặc viễn thị, khiến cho tầm nhìn bị ảnh hưởng ở mọi khoảng cách.

Sự khác biệt chính giữa các tật khúc xạ là cách mà ánh sáng hội tụ ở mắt và ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ ở các khoảng cách khác nhau.

Trẻ nhỏ có nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ như cận thị, viễn thị và loạn thị

Nguyên nhân khiến trẻ có nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ

Việc nhận diện và hiểu rõ các nguyên nhân gây tật khúc xạ ở trẻ nhỏ không chỉ giúp chúng ta có cái nhìn sâu hơn về tình trạng sức khỏe thị lực của trẻ mà còn tạo cơ sở cho việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng khám phá các yếu tố chính làm tăng nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ ở trẻ nhỏ.

Yếu tố di truyền

Di truyền đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của tật khúc xạ ở trẻ em. Các gen liên quan đến cấu trúc và chức năng của mắt có thể được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, ảnh hưởng đến cách mắt phát triển và hoạt động. Nếu các cấu trúc này không phát triển bình thường do yếu tố di truyền, trẻ có thể gặp phải nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ ngay từ khi còn nhỏ.

Nếu cha mẹ hoặc người thân trong gia đình có tiền sử mắc các tật khúc xạ, khả năng trẻ em phát triển các vấn đề tương tự sẽ cao hơn đáng kể so với những trẻ không có tiền sử gia đình. 

Thói quen sinh hoạt và học tập

Việc sử dụng thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng có thể gây ra căng thẳng cho mắt, đặc biệt là khi tiếp xúc trong thời gian dài. Khi trẻ em sử dụng các thiết bị này, mắt phải điều tiết liên tục để tập trung vào màn hình, dẫn đến mỏi mắt và có thể làm tăng nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ ở trẻ. 

Ngoài ra, ánh sáng xanh từ màn hình điện tử cũng có thể gây hại cho mắt nếu tiếp xúc trong thời gian dài mà không có biện pháp bảo vệ.

Tư thế ngồi học không đúng, chẳng hạn như ngồi quá gần sách vở, cúi gập người hoặc ngồi lệch sang một bên có thể làm tăng áp lực lên mắt và gây ra mỏi mắt. Khi trẻ ngồi học trong tư thế không phù hợp, mắt phải điều tiết nhiều hơn để tập trung, điều này có thể làm tăng nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ.

Học tập hoặc đọc sách trong điều kiện ánh sáng không đủ có thể gây căng thẳng cho mắt vì mắt phải làm việc nhiều hơn để nhìn rõ. Khi ánh sáng không đủ sáng, đồng tử phải giãn rộng hơn để thu nhận đủ ánh sáng, điều này có thể làm tăng sự điều tiết của mắt và gây ra mỏi mắt. Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể góp phần vào sự phát triển của các tật khúc xạ.

Trẻ sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài làm tăng nguy cơ mắc tật khúc xạ

Thời gian hoạt động ngoài trời ít

Ánh sáng tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển mắt khỏe mạnh ở trẻ em. Nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em dành nhiều thời gian ngoài trời tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên có thể giảm nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ như cận thị. 

Ánh sáng ngoài trời giúp mắt điều chỉnh khoảng cách giữa thủy tinh thể và võng mạc, giữ cho tầm nhìn sắc nét. Ngược lại, ánh sáng trong nhà, ngay cả khi ngồi gần cửa sổ vẫn không đủ để mang lại lợi ích tương tự như ánh sáng tự nhiên ngoài trời.

Hiện nay, với sự gia tăng của các hoạt động trong nhà như sử dụng thiết bị điện tử, xem tivi và chơi game, thời gian trẻ em dành cho các hoạt động ngoài trời đã giảm đáng kể. Việc ít tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên và dành nhiều thời gian trong nhà có thể góp phần làm tăng nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ. 

Do đó, việc khuyến khích trẻ em dành ít nhất hai giờ mỗi ngày ngoài trời, trong điều kiện bảo vệ khỏi tia UV là rất quan trọng để hỗ trợ sự phát triển mắt khỏe mạnh​ và phòng nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ. 

Chế độ dinh dưỡng không cân đối

Chế độ dinh dưỡng không cân đối có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe mắt của trẻ em. Thiếu hụt các dưỡng chất quan trọng như vitamin A và omega-3 có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về thị lực. 

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của võng mạc và thị lực ban đêm, với những thiếu hụt nghiêm trọng có thể gây khô mắt và quáng gà, thậm chí dẫn đến mù lòa. Omega-3, đặc biệt là DHA, rất cần thiết cho sự phát triển của võng mạc và phòng tật khúc xạ.

Chế độ ăn không cân đối, thiếu các nhóm thực phẩm cần thiết hoặc quá nhiều đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ ở trẻ em.

Chế độ ăn không cân đối, quá nhiều đồ ăn nhanh làm tăng nguy cơ mắc tật khúc xạ

Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết sớm nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ

Để phát hiện sớm các nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ ở trẻ nhỏ, phụ huynh và giáo viên cần lưu ý các triệu chứng và dấu hiệu sau. Việc chú ý đến những dấu hiệu này và đưa trẻ đến bác sĩ mắt nếu cần thiết có thể giúp phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về khúc xạ, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và học tập của trẻ.

Các triệu chứng thường gặp

Cha mẹ và người giám hộ cần chú ý đến những triệu chứng và dấu hiệu sau:

• Nhìn mờ hoặc không rõ khi nhìn xa hoặc gần: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở xa (như bảng học ở trường) hoặc gần (như sách, vở). 
• Nheo mắt hoặc nhìn nghiêng khi xem tivi hoặc đọc sách: Khi trẻ phải nheo mắt hoặc nghiêng đầu để cố gắng nhìn rõ hơn, điều này có thể là biểu hiện của việc trẻ gặp khó khăn trong việc điều chỉnh thị lực của mình. Hành động này thường là dấu hiệu của tật khúc xạ như cận thị hoặc loạn thị.
• Đau đầu hoặc mỏi mắt sau khi học tập hoặc sử dụng thiết bị điện tử: Trẻ có thể cảm thấy đau đầu hoặc mỏi mắt sau khi đọc sách, làm bài tập hoặc sử dụng máy tính, điện thoại. Điều này thường xảy ra khi mắt phải làm việc quá sức để điều chỉnh thị lực.

Những điều cần chú ý đối với phụ huynh và giáo viên

Trẻ gặp khó khăn trong việc đọc sách hoặc viết chữ có thể là dấu hiệu của vấn đề về khúc xạ như cận thị hoặc viễn thị, khiến trẻ không nhìn rõ chữ và viết sai kích thước. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự tự tin và kết quả học tập của trẻ.

Trẻ thường xuyên dụi mắt hoặc phàn nàn về mỏi mắt có thể do mắt phải làm việc quá sức, đặc biệt khi đọc sách hoặc sử dụng thiết bị điện tử lâu. Mỏi mắt có thể dẫn đến đau đầu và giảm khả năng tập trung.

Phụ huynh và giáo viên nên chú ý đến những dấu hiệu này và đưa trẻ đi kiểm tra mắt. Ngoài ra cũng cần khuyến khích trẻ nghỉ ngơi thường xuyên, đảm bảo điều kiện học tập hợp lý và kiểm tra mắt định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề về thị lực.

Nên chú ý đến những dấu hiệu như mỏi mắt, dụi mắt,… ở trẻ nhỏ

Dinh dưỡng cho mắt có nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ

Một đôi mắt khỏe mạnh phụ thuộc vào việc bổ sung đầy đủ vitamin và dưỡng chất. Các vitamin và khoáng chất quan trọng cho mắt bao gồm:

• Vitamin A: Cần thiết để bảo vệ mắt, hỗ trợ điều trị bệnh mắt và ngăn ngừa quáng gà, mỏi mắt. Vitamin A giúp tăng cường sức khỏe giác mạc và chống lại nhiễm trùng.
• Vitamin B: Các vitamin B (B1, B2, B6, B12) giúp bảo vệ mắt khỏi các bệnh về mắt. Vitamin B2 đặc biệt quan trọng trong việc giúp mắt thích nghi với ánh sáng và giảm tình trạng mỏi mắt.
• Vitamin C: Tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ mắt khỏi tác hại của tia UV, và giúp kiểm soát các tình trạng viêm, xuất huyết kết mạc và lão hóa mắt.
• Vitamin E: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ mắt khỏi bệnh đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng, đồng thời giữ cho mắt luôn sáng khỏe.
• Omega 3: Giúp bảo vệ độ ẩm cho mắt, chống lại tình trạng khô mắt và giảm nguy cơ bệnh thoái hóa điểm vàng và tăng nhãn áp.
• Lutein và Zeaxanthin: Ngăn ngừa và làm chậm quá trình oxy hóa, bảo vệ điểm vàng của mắt và rất quan trọng cho sức khỏe mắt, đặc biệt là ở người lớn tuổi.

Để duy trì một đôi mắt khỏe mạnh, bạn nên bổ sung những thực phẩm sau vào chế độ ăn uống hàng ngày:

• Cá hồi: Giàu omega 3, giúp bảo vệ mắt và giảm nguy cơ bệnh lý. Nên ăn cá hồi ít nhất 2 lần/tuần.
• Cà rốt: Cung cấp vitamin A và lutein, giúp tăng cường sức khỏe giác mạc và võng mạc.
• Khoai lang: Giàu vitamin A, giúp phòng ngừa các bệnh về mắt và bảo vệ mắt khỏi viêm nhiễm.
• Ớt chuông đỏ: Chứa nhiều vitamin C, giúp ngăn ngừa đục thủy tinh thể và làm chậm quá trình lão hóa.
• Cà chua: Cung cấp lycopene và vitamin C, bảo vệ võng mạc và ngăn ngừa tế bào ung thư.
• Quả bắp (ngô): Chứa beta-carotene và zeaxanthin, giúp bảo vệ mắt khỏi đục thủy tinh thể và giảm tiêu hủy sắc tố mắt.
• Quả bơ: Cung cấp vitamin A, B6, C, E và lutein, giúp duy trì mắt sáng và khỏe mạnh.
• Các loại rau lá xanh: Giàu lutein và zeaxanthin, giúp bảo vệ mắt khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời và làm chậm quá trình lão hóa.
• Thịt nạc và thịt gia cầm: Cung cấp kẽm và protein, hỗ trợ chuyển vitamin A đến võng mạc.

Nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin A để tăng cường sức khỏe mắt

Tóm lại, nguy cơ gặp về vấn đề tật khúc xạ là một vấn đề sức khỏe mắt phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Tuy nhiên, nếu người bệnh có thể xây dựng lối sống lành mạnh, khám mắt định kỳ và điều trị kịp thời, hoàn toàn có thể kiểm soát và khắc phục tình trạng này. Hãy cùng chung tay bảo vệ đôi mắt sáng khỏe để tận hưởng một cuộc sống trọn vẹn.

Để bảo vệ và chăm sóc đôi mắt của trẻ, đặt lịch khám tại vivision kid ngay hôm nay. vivision kid cung cấp dịch vụ thăm khám mắt chuyên nghiệp với các bác sĩ mắt hàng đầu, giúp phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về tật khúc xạ.