Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá mối liên hệ giữa loạn thị và lác mắt, các triệu chứng thường gặp, cũng như những phương pháp điều trị hiệu quả để khắc phục vấn đề này.

Giới thiệu về loạn thị và lác

Loạn thị là một tình trạng thị giác phổ biến xảy ra khi giác mạc hoặc thủy tinh thể của mắt có hình dạng không đều, khiến ánh sáng không thể tập trung chính xác vào võng mạc. 

Điều này dẫn đến hiện tượng mờ mắt hoặc khó nhìn rõ các đối tượng, đặc biệt là khi nhìn từ xa. Loạn thị có thể tồn tại độc lập hoặc kết hợp với các tật khúc xạ khác như cận thị hoặc viễn thị.

Hình ảnh người loạn thị thấy

Lác (strabismus) là tình trạng mà hai mắt không thẳng hàng, dẫn đến việc chúng không cùng nhìn về một hướng. 

Lác có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm lác trong (esotropia), khi một mắt quay vào trong, và lác ngoài (exotropia), khi một mắt quay ra ngoài. Tình trạng này có thể gây ra nhiều vấn đề về thị giác, bao gồm khả năng nhìn 3D và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thị giác bình thường, đặc biệt ở trẻ em.

Cả loạn thị và lác đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Biến chứng của loạn thị

Loạn thị nặng trên 2 diop nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nguy cơ cao gây ra nhược thị. Nhược thị là tình trạng suy giảm nghiêm trọng về thị lực mà không thể cải thiện bằng kính mắt, do não bộ không nhận diện được hình ảnh mà mắt truyền đạt.

Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ em có loạn thị nặng, khi việc điều tiết mắt trở nên quá mức, khiến võng mạc không được kích thích đủ để truyền tín hiệu hình ảnh đến não. Nếu nhược thị được phát hiện sớm, có thể can thiệp hiệu quả để hồi phục thị lực.

Nhược thị là một trong những vấn đề thị giác phổ biến ở trẻ em và thường xuất hiện khi loạn thị nặng không được kiểm soát. Nếu phát hiện muộn, đặc biệt là sau 12 tuổi, khi mắt đã phát triển hoàn chỉnh, các biện pháp can thiệp có thể không mang lại hiệu quả và có nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn. 

Do đó, việc khám mắt cho trẻ em ngay khi phát hiện dấu hiệu bất thường là rất quan trọng. Việc phát hiện sớm loạn thị và áp dụng các biện pháp điều trị kịp thời sẽ giúp trẻ bảo vệ được thị lực, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ phát triển nhược thị nghiêm trọng.

Vì sao loạn thị gây ra lác? 

Loạn thị khiến mắt phải nỗ lực nhiều hơn để điều tiết và điều chỉnh hình ảnh cho rõ nét, dẫn đến căng thẳng và mệt mỏi cho cơ mắt. Khi mắt gặp khó khăn trong việc nhìn rõ do loạn thị, nó sẽ cố gắng tập trung hơn để điều chỉnh hình ảnh, gây ra các vấn đề sau:

Quá trình điều tiết: Khi mắt phải điều tiết quá mức, các cơ vận động của mắt sẽ hoạt động liên tục. Điều này có thể dẫn đến sự mất cân bằng trong cơ học của mắt, khiến một mắt không thể hoạt động hài hòa với mắt còn lại.

Căng thẳng mắt: Khi một mắt loạn thị không thể nhìn rõ, mắt đó sẽ cố gắng tập trung mạnh mẽ hơn để điều chỉnh hình ảnh. Điều này tạo ra một áp lực lớn lên cơ mắt, đặc biệt là ở trẻ em, khi các cơ mắt còn đang phát triển.

Sự quy tụ quá mức: Việc điều tiết quá mức để bù đắp cho loạn thị có thể dẫn đến tình trạng lác trong (esotropia), nơi mắt quay vào trong. Đặc biệt ở trẻ em, khi mắt phải quy tụ để lấy hình ảnh rõ nét hơn, có thể gây ra sự không cân đối giữa hai mắt. 

Nếu mắt bị nhược thị không thể cung cấp hình ảnh rõ ràng, mắt còn lại có thể trở nên lác do không nhận được sự hỗ trợ thị giác đồng đều.

Người bị lác mắt

Tóm lại, loạn thị có thể dẫn đến lác mắt do áp lực liên tục lên cơ mắt và quá trình điều tiết không cân bằng, đặc biệt là ở trẻ em. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa những vấn đề này.

Điều trị loạn thị để ngăn ngừa lác

Đối với những trường hợp loạn thị nhẹ, bệnh có thể không cần điều trị. Tuy nhiên, đối với những trường hợp nặng hơn, việc áp dụng các biện pháp điều trị là cần thiết để ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh và tránh nguy cơ nhược thị. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:

Kính thuốc: Hầu hết các trường hợp loạn thị có thể được điều chỉnh bằng kính thuốc. Đây là biện pháp đơn giản, dễ thực hiện và có hiệu quả cao, đồng thời ít gây ra biến chứng. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ nhãn khoa để tìm ra loại kính phù hợp với mức độ loạn thị và nhu cầu cá nhân.

Phẫu thuật: Trong những trường hợp loạn thị nặng mà kính thuốc không mang lại kết quả như mong muốn, phẫu thuật có thể là một lựa chọn. Phương pháp này sử dụng tia laser hoặc dao vi phẫu để định hình lại giác mạc một cách vĩnh viễn. Các kỹ thuật phổ biến bao gồm LASIK (thay đổi khúc xạ định hình nhu mô giác mạc), PRK (thay đổi khúc xạ cắt bỏ biểu mô giác mạc) và LASEK (thay đổi khúc xạ định hình giác mạc vạt dưới biểu mô).

Ortho-K (Orthokeratology): Đây là phương pháp sử dụng kính áp tròng cứng, được thiết kế đặc biệt để đeo vào ban đêm. 

Kính này giúp thay đổi tạm thời hình dạng của giác mạc trong khi ngủ, cho phép mắt nhìn rõ hơn vào sáng hôm sau và duy trì tình trạng này trong suốt cả ngày. Quy trình này được lặp lại hàng đêm để đảm bảo thị lực tốt vào ban ngày.

Loạn thị có thể gây ra lác do mắt phải liên tục điều chỉnh để tập trung vào hình ảnh, dẫn đến căng thẳng cơ mắt. Đặc biệt ở trẻ em, việc điều chỉnh thị lực không thành công có thể khiến một mắt bị lệch đi, gây ra hiện tượng lác. 

Vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị loạn thị kịp thời đóng vai trò quan trọng, giúp ngăn ngừa biến chứng lác và duy trì thị lực ổn định cho người bệnh.

Lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ phụ thuộc vào mức độ loạn thị và nhu cầu cụ thể của từng bệnh nhân. Hãy đến vivision kid để cùng chúng tôi chăm sóc sức khỏe đôi mắt con em mình.