Mắt cận thị không chỉ ảnh hưởng đến tầm nhìn mà còn làm tăng nguy cơ rách/bong võng mạc. Đây là một biến chứng mắt cận thị vô cùng nguy hiểm, có thể gây mất thị lực vĩnh viễn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng tìm hiểu ngay nhé!
Nguy cơ bong võng mạc của mắt cận thị
Cận thị (myopia) là một tình trạng tật khúc xạ phổ biến, trong đó nguyên nhân chính gây cận thị là do độ dài trục nhãn cầu cao hơn trung bình của mắt. Do đó, ánh sáng đi vào mắt hội tụ trước võng mạc thay vì trên võng mạc, dẫn đến tầm nhìn bị mờ khi nhìn các vật ở xa.
Võng mạc là màng thần kinh tại mắt giúp tập trung hình ảnh vào não và chuyển tín hiệu lên não để phân tích và giúp con người nhìn nhận được sự vật xung quanh. Bong võng mạc là một tình trạng nguy hiểm có thể xảy ra khi mắt cận thị, trong đó võng mạc bị tách rời khỏi các lớp còn lại của mắt dẫn đến mất khả năng xử lý hình ảnh. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến phần bong rộng hơn, rách võng mạc gây ảnh hưởng thị lực vĩnh viễn.
Đối với mắt cận thị nặng, nhãn cầu lớn hơn sao với bình thường khiến võng mạc bị kéo căng, đặc biệt ở vùng chu biên, nơi võng mạc trở nên mỏng và dễ tổn thương hơn, gây ra các biến chứng như bong/ rách võng mạc hoặc xuất huyết dịch kính.
Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, những tổn thương này có thể dẫn đến suy giảm hoặc mất thị lực. Việc điều trị trong giai đoạn muộn chủ yếu tập trung vào duy trì thị lực hiện có và làm chậm quá trình thoái hóa, chứ không thể phục hồi thị lực đã mất.
Bong võng mạc
Vì sao mắt cận thị có thể gây bong võng mạc
Cận thị có thể gây bong võng mạc chủ yếu do những thay đổi về cấu trúc và cơ học ở mắt liên quan đến sự kéo dài nhãn cầu. Dưới đây là những nguyên nhân chính:
- Ở mắt cận thị, chiều dài trục nhãn cầu tăng lên (kéo dài), khiến võng mạc bị kéo căng và mỏng đi, đặc biệt là ở các vùng ngoại vi. Sự mỏng đi này khiến võng mạc dễ bị rách hoặc thủng hơn .
- Buồng dịch kính mở rộng ở mắt cận thị dẫn đến bong dịch kính sau (PVD) sớm hơn và thường xuyên hơn . PVD xảy ra khi dịch kính bên trong mắt bị hóa lỏng và tách khỏi võng mạc. Ở người cận thị, PVD xảy ra ở độ tuổi trẻ hơn và tạo ra lực kéo lên võng mạc, có thể gây rách hoặc rách võng mạc .
- Các vết rách võng mạc do lực kéo võng mạc khiến dịch kính thể hóa lỏng tràn vào không gian dưới võng mạc, dẫn đến bong võng mạc do rách (RRD) , loại bong võng mạc phổ biến nhất liên quan đến cận thị .
- Sự biến dạng cơ học do mắt kéo dài cũng gây áp lực lên võng mạc và các mô lân cận (màng mạch và củng mạc), làm tăng nguy cơ bong võng mạc .
- Cận thị nặng, đặc biệt là với trường hợp có giãn lồi củng mạc, có thể tạo ra lực kéo lớn lên võng mạc, làm tăng nguy cơ bong võng mạc .
Tóm lại, cận thị góp phần gây bong võng mạc bằng cách gây thoái hóa dịch kính và PVD sớm, làm mỏng võng mạc và tăng áp lực cơ học, tất cả đều làm tăng nguy cơ rách võng mạc dẫn đến bong võng mạc. Nguy cơ này tăng theo mức độ cận thị và độ giãn trục nhãn cầu
Mắt cận thị có thể gây bong rách võng mạc
Các triệu chứng và dấu hiệu cảnh báo bong võng mạc ở mắt cận
Dưới đây là những dấu hiệu của việc võng mạc bị tổn thương hoặc đang trong quá trình bong ra ở mắt cận thị. Nếu gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, người bệnh cần được thăm khám ngay lập tức bởi bác sĩ chuyên khoa mắt để ngăn ngừa nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn.
- Chớp sáng (Flashes): Bệnh nhân cận thị có thể thấy những tia sáng lóe lên đột ngột trong tầm nhìn, ngay cả khi đang ở trong môi trường tối. Hiện tượng này xảy ra do võng mạc bị kéo căng hoặc bị rách, gây kích thích các tế bào cảm thụ ánh sáng.
- Xuất hiện nhiều chấm đen bay trước mắt (ruồi nay-Floaters): Sự gia tăng đột ngột về số lượng chấm đen, hoặc cảm giác như có các vật thể nhỏ di chuyển trong tầm nhìn, là dấu hiệu rõ ràng của tổn thương võng mạc hoặc dịch kính ở mắt cận thị. Những “ruồi bay” này thường là do các mảnh nhỏ của mô võng mạc hoặc dịch kính bị tách ra.
- Mất một phần thị lực: Cảm giác như có một màn đen hoặc bóng tối che phủ một phần tầm nhìn, thường bắt đầu từ rìa và lan vào trung tâm, là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy võng mạc đã bắt đầu bong ra khỏi vị trí bình thường của nó.
Xuất hiện nhiều chấm đen bay trước mắt là dấu hiệu bong võng mạc ở mắt cận thị
Biện pháp phòng ngừa và điều trị khi bị bong võng mạc do mắt cận thị
Để phòng ngừa và điều trị bong võng mạc do mắt cận thị, đặc biệt là cận thị nặng, cần thực hiện các biện pháp sau đây. Trước hết, khám mắt định kỳ và theo dõi kỹ lưỡng là điều rất quan trọng để phát hiện sớm các dấu hiệu thoái hóa võng mạc ở mắt cận thị, từ đó có thể can thiệp kịp thời. Đồng thời, cần tránh các hoạt động có nguy cơ gây chấn thương cho mắt, đặc biệt là các môn thể thao va chạm để giảm thiểu nguy cơ tổn thương võng mạc.
Nếu phát hiện các triệu chứng của bong võng mạc ở mắt cận thị, việc điều trị kịp thời là cần thiết. Các phương pháp như phẫu thuật laser hoặc các can thiệp khác có thể được sử dụng để ngăn chặn mất thị lực nghiêm trọng, giúp duy trì sức khỏe mắt và chất lượng cuộc sống.
Khám mắt định kỳ và theo dõi kỹ lưỡng để phát hiện sớm các dấu hiệu bong võng mạc
Mắt cận thị đặc biệt cận thị cao không chỉ ảnh hưởng đến tầm nhìn mà còn làm tăng nguy cơ bong võng mạc do sự giãn lồi của nhãn cầu và thoái hóa võng mạc. Những yếu tố này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm mất thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, việc hiểu rõ về nguy cơ này và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe mắt và duy trì thị lực ổn định.
Hãy đến vivision kid để chăm sóc đôi mắt của bé cùng các chuyên gia nhãn khoa hàng đầu, đảm bảo tương lai thị lực sáng rõ và khỏe mạnh!
