Bịt mắt không đúng cách có thể gây nhược thị cả mắt lành!

Bài viết được thẩm định bởi Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Thị Xuân Thủy

vào ngày 31/07/2024

Nhược thị là tình trạng mắt ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ của cả hai mắt. Nếu bịt mắt không đúng cách có thể gây ra nhược thị cả mắt lành. Vì vậy, vivision kid sẽ hướng dẫn các phương pháp điều trị căn bệnh này đúng cách. 

Tổng quan về nhược thị ở trẻ em

Nhược thị là gì?

Nhược thị là tình trạng một mắt của trẻ nhìn mờ và mắt còn lại nhìn rõ. Bộ não của họ bắt đầu phớt lờ đôi mắt mờ của họ và chỉ sử dụng mắt có tầm nhìn rõ ràng để nhìn. Khi bộ não của họ phụ thuộc nhiều hơn vào con mắt khỏe hơn, thị lực của con mắt yếu hơn càng trở nên kém hơn theo thời gian. 

Bệnh mắt này là một vấn đề y tế nghiêm trọng cần được điều trị bởi chuyên gia chăm sóc mắt.

Nguyên nhân

Nhược thị xảy ra khi có điều gì đó tạo ra sự khác biệt giữa mắt của con bạn và cách mắt tập trung vào đồ vật mà mắt nhìn vào. Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tật khúc xạ này là các vấn đề về thị lực khác hoặc các vấn đề về cấu trúc của mắt, bao gồm:

Tật khúc xạ: Tật khúc xạ là vấn đề về hình dạng tự nhiên của mắt hoặc khả năng tập trung của mắt khiến tầm nhìn của bạn bị mờ. Nếu con bạn mắc tật khúc xạ mà không được điều trị ngay, trẻ có thể bị nhược thị. Tật khúc xạ ở trẻ em dẫn đến nhược thị bao gồm: Cận thị, viễn thị, loạn thị.

Lác mắt: Xảy ra khi hai mắt bạn không thẳng hàng với nhau. Đôi mắt của bạn thường di chuyển cùng nhau cùng một lúc. Nếu một trong hai mắt của con bạn di chuyển mà không khớp với mắt kia, não của chúng có thể bắt đầu phụ thuộc vào mắt này hơn mắt kia.

Tình trạng cấu trúc của mắt: Bất kỳ tình trạng nào ảnh hưởng đến chức năng mắt của con bạn đều có thể gây mờ mắt và dẫn đến nhược thị, bao gồm:

Sụp mí mắt: Đặc biệt nếu một mí mắt sụp xuống đủ để che mất một phần mắt của con bạn.

Các vấn đề với giác mạc của bạn như: Sẹo ở giác mạc ngăn chặn ánh sáng đến phía sau mắt.

Tổng quan về nhược thị ở trẻ em

Tổng quan về nhược thị ở trẻ em

Dấu hiệu của nhược thị

Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng mắc tật khúc xạ này ở con mình, bạn có thể sẽ thấy những thay đổi trong cách chúng tương tác với các đồ vật và không gian xung quanh. Một đứa trẻ bị nhược thị có thể:

  • Va vào đồ vật khi vận động hoặc ngã nhiều hơn bình thường.
  • Ưu tiên một bên cơ thể của họ.
  • Trẻ thường xuyên nheo mắt khi nhìn, đặc biệt là khi nhìn xa hoặc trong điều kiện ánh sáng yếu.
  • Trẻ có thể nghiêng đầu khi nhìn để bù đắp cho sự khác biệt thị lực giữa hai mắt.
  • Trẻ thường xuyên than vãn về việc mỏi mắt, đặc biệt khi nhìn xa hoặc tập trung vào một vật thể trong thời gian dài.
  • Có lác mắt.
  • Có mí mắt sụp xuống.

Các phương pháp điều trị nhược thị

Chỉnh quang: Đeo kính có thể điều chỉnh tật khúc xạ gây nhược thị. Khi thị lực của con bạn được cải thiện, não của chúng có thể quay trở lại sử dụng cả hai mắt để nhìn. Con bạn có thể cần kính và các phương pháp điều trị khác cùng một lúc.

Phẫu thuật: Phẫu thuật không trực tiếp điều trị nhược thị, nhưng có thể giải quyết các nguyên nhân gốc rễ gây ra, chẳng hạn như:

  • Lé mắt: Phẫu thuật điều chỉnh cơ mắt để làm thẳng mắt, giúp cả hai mắt làm việc đồng đều hơn. Điều này có thể cải thiện khả năng phối hợp và đồng bộ giữa hai mắt, từ đó giúp giảm nhược thị.
  • Sụp mí mắt: Phẫu thuật nâng mí mắt bị sụp để không che khuất trục nhìn của mắt, giúp cải thiện khả năng nhìn của mắt bị ảnh hưởng.
  • Đục thủy tinh thể: Loại bỏ đục thủy tinh thể nếu có, để ánh sáng có thể đi qua vào võng mạc mà không bị cản trở.

Bịt mắt: Bịt bên mắt nhìn rõ hơn và cố gắng tập trung nhìn mọi thứ xung quanh và diễn tả chúng. Việc chặn tầm nhìn từ mắt mạnh hơn buộc não của con bạn phải sử dụng hình ảnh từ mắt yếu hơn để nhìn. Điều này giúp tăng cường sức mạnh cho mắt yếu hơn. 

Hãy để con bạn thực hiện bài tập này mỗi ngày duy trì trong vòng 6 tháng đến 1 năm. Thị lực bên mắt bị nhược thị có thể sẽ được cải thiện.

Thuốc nhỏ mắt: Chuyên gia chăm sóc mắt có thể nhỏ thuốc nhỏ mắt (thường là atropin) vào mắt khỏe của con bạn. Thuốc tạm thời làm cho mắt đó bị mờ, khiến não của con bạn phải sử dụng mắt yếu hơn để nhìn. Tuy nhiên, bạn đừng quá lo lắng vì thuốc nhỏ mắt an toàn và sẽ không ảnh hưởng vĩnh viễn đến thị lực của con bạn.

Bài tập nhược thị: Dùng miếng che, che bên mắt nhìn rõ hơn, sử dụng ngón tay trỏ của một tay đưa ra trước mắt rồi từ từ di chuyển ngón tay ra xa. Tập trung vào sự di chuyển từ gần đến xa trong một thời gian của ngón tay. Tiếp theo, nghỉ 5 phút và lặp lại bài tập một lần nữa. Lặp lại bài tập 10 lần một ngày để cải thiện tình trạng mắt nhược thị.

Lưu ý: Bịt mắt hay sử dụng thuốc nhỏ mắt là phương pháp điều trị nhược thị hiệu quả, tuy nhiên có thể gây nhược thị đảo ngược ở mắt lành nếu điều trị không đúng cách.

Bịt mắt là phương pháp điều trị nhược thị hiệu quả

Bịt mắt là phương pháp điều trị nhược thị hiệu quả

Nhược thị đảo ngược và cách phòng tránh

Một trong những phương pháp điều trị nhược thị phổ biến và hiệu quả nhất là bịt mắt. Tuy nhiên, bịt mắt không đúng cách sẽ dễ gây tình trạng nhược thị ở cả mắt lành. Vì vậy, việc hiểu rõ nhược thị đảo ngược và cách phòng tránh sẽ giúp đạt hiệu quả tốt nhất khi sử dụng phương pháp bịt mắt.

Nhược thị đảo ngược là gì?

Nhược thị đảo ngược là tình trạng thị lực của mắt khỏe mạnh bị suy giảm khi điều trị nhược thị ở mắt yếu. Tình trạng này thường xảy ra khi mắt yếu được điều trị bằng cách bịt mắt khỏe để buộc mắt yếu phải làm việc nhiều hơn và cải thiện thị lực.

Tuy nhiên, nếu không kiểm soát đúng cách, mắt khỏe có thể bị yếu đi do không được sử dụng, dẫn đến nhược thị ngược. Đặc biệt là nhóm trẻ nhỏ tuổi < 2-3 tuổi.

Nhược thị đảo ngược thường xảy ra do việc điều trị nhược thị không đúng cách hoặc quá mức. Một số nguyên nhân cụ thể bao gồm:

  • Bịt  mắt khỏe quá lâu hoặc dùng atropin quá mức: Việc bịt mắt khỏe liên tục và không có sự điều chỉnh thời gian hợp lý có thể khiến mắt khỏe bị suy giảm thị lực.
  • Không theo dõi thường xuyên: Thiếu sự giám sát và điều chỉnh phương pháp điều trị theo tình trạng cụ thể của bệnh nhân.

Cách phòng tránh nhược thị đảo ngược

Việc phòng tránh nhược thị đảo ngược rất quan trọng để đảm bảo trẻ có thị lực tốt nhất. Dưới đây là một số cách phòng tránh bệnh mắt này: 

  • Đưa trẻ đi khám mắt ít nhất 1 năm/lần để theo dõi tình trạng nhược thị và phát hiện sớm các biến chứng.
  • Tuân thủ phác đồ điều trị và hướng dẫn điều trị của bác sĩ
  • Khi sử dụng atropin hãy dùng kính chỉnh toàn bộ khúc xạ liệt điều tiết, đảm bảo rằng bệnh nhân đeo kính có độ chính xác và phù hợp để hỗ trợ cả hai mắt trong quá trình điều trị.
  • Sử dụng các phương pháp điều trị bổ sung như liệu pháp thị giác để cân bằng sự phát triển của cả hai mắt.

Nhắn tin với vivision kid (tên cũ là FSEC) để được các chuyên gia nhãn khoa tư vấn nếu ba mẹ còn băn khoăn trong quá trình điều trị nhược thị tại nhà cho trẻ tại đây. 

Lời khuyên

Để tránh nhược thị đảo ngược cần đưa trẻ đi tái khám định kỳ để bác sĩ kiểm tra sự cải thiện thị lực của trẻ, từ đó có những thay đổi phù hợp với tình trạng của trẻ. Đừng ngại hỏi bác sĩ nếu ba mẹ có thắc mắc gì trong quá trình điều trị nhược thị cho trẻ nhé. 

vivision kid
Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Thị Xuân Thủy
Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Thị Xuân Thủy
Chuyên gia Kiểm soát cận thị
Xem thêm

Chuyên môn: Chuyên gia Kiểm soát Cận thị tiến triển và Khúc xạ Nhãn nhi

Uy tín: Bằng khả năng giao tiếp và kết nối, chuyên gia Xuân Thủy ấn tượng với mọi người và bệnh nhân nhí bằng sự kiên trì, nhẹ nhàng đem lại một nguồn năng lượng tích cực.

Gắn thẻ:

Bịt mắt chữa nhược thị

Nhược thị