Nhược thị là tình trạng suy giảm thị lực, thường do tật khúc xạ. Nếu không phát hiện, điều trị sớm thị lực trẻ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vivision kid giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân và điều trị kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ thị lực cho trẻ.

Hiểu về nhược thị

Định nghĩa

Nhược thị hay “mắt lười,” là tình trạng thị lực suy giảm ở một hoặc cả hai mắt, ngay cả khi đã chỉnh bằng kính hoặc kính áp tròng. Điều này có nghĩa là, sau khi đeo kính phù hợp, nếu một mắt vẫn nhìn kém hơn mắt kia (chênh lệch trên hai hàng thị lực), có thể mắc nhược thị. Các nguyên nhân khác như bệnh lý về mắt cần được loại trừ trước khi chẩn đoán.

Nhược thị là tình trạng thị lực bị suy giảm ở một hoặc cả hai mắt

Dấu hiệu

Dấu hiệu của nhược thị thường không dễ nhận ra, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, nhưng một số biểu hiện dưới đây có thể giúp ba mẹ nhận biết sớm:

• Nhìn mờ một hoặc hai mắt: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở cả gần và xa, và có xu hướng nheo mắt hoặc nghiêng đầu để nhìn rõ hơn.
• Mỏi mắt: Trẻ thường xuyên than phiền về việc mắt bị mỏi, căng thẳng khi thực hiện các hoạt động đòi hỏi sự tập trung thị giác như đọc sách, xem tivi hoặc học tập.
• Có thể kèm theo lác hoặc sụp mí: Nhược thị có thể đi kèm với tình trạng lác mắt (mắt bị lệch) hoặc sụp mí (mí mắt bị sụp xuống), khiến cho một mắt không thể nhìn rõ như mắt còn lại.

Nguyên nhân

Nhược thị có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Lác/lé: Mắt lác khiến não bộ bỏ qua hình ảnh từ mắt bị lệch, làm giảm chức năng thị lực của mắt đó, dẫn đến nhược thị.
• Cản trở quang học: Đục thủy tinh thể hoặc các vấn đề khác gây cản trở ánh sáng đến võng mạc có thể làm suy giảm thị lực, dẫn đến nhược thị.
• Tật khúc xạ và lệch khúc xạ: Tật khúc xạ như cận, viễn, loạn thị, hoặc sự chênh lệch lớn về độ khúc xạ giữa hai mắt có thể khiến mắt yếu không được kích thích đầy đủ, gây ra nhược thị.

Nhược thị do tật khúc xạ là một trong các nguyên nhân phổ biến nhất và thường gặp ở trẻ em và có thể gây hậu quả nghiêm trọng đến thị lực nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Hiểu rõ các nguyên nhân và chú ý các dấu hiệu cảnh báo là chìa khóa giúp bảo vệ thị lực cho trẻ.

Lác/lé là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhược thị

Nhược thị do tật khúc xạ

Nhược thị do tật khúc xạ là một trong những dạng nhược thị phổ biến nhất, đặc biệt là ở trẻ em. Tật khúc xạ, bao gồm cận thị, viễn thị, và loạn thị, không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nhìn rõ mà còn có thể gây ra nhược thị nếu không được điều trị kịp thời.

Những tật khúc xạ nào gây nhược thị?

Các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị và loạn thị đều có thể gây ra nhược thị. Khi mắt không thể tập trung đúng vào võng mạc do các vấn đề khúc xạ, hình ảnh nhận được sẽ bị mờ. Nếu tình trạng này kéo dài mà không được điều chỉnh bằng kính hoặc phương pháp điều trị thích hợp, mắt sẽ không phát triển thị lực tối ưu và dẫn đến nhược thị.

Khi nào bị nhược thị do tật khúc xạ?

Nhược thị do tật khúc xạ thường xuất hiện khi mức độ tật khúc xạ cao hoặc khi có sự chênh lệch lớn về khúc xạ giữa hai mắt. Dưới đây là các tình huống cụ thể:

Do tật khúc xạ cao

Nhược thị do tật khúc xạ cao thường xảy ra ở mắt có mức độ khúc xạ cao, đặc biệt là ở các trường hợp sau:

• Viễn thị: Trẻ có viễn thị trên +6.0D (đi-ốp) thường có nguy cơ nhược thị cao hơn. Điều này là do mắt phải điều tiết nhiều để nhìn rõ, dẫn đến mỏi mắt và giảm thị lực.
• Loạn thị: Trẻ có loạn thị trên +2.5D thường gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật thể, do hình ảnh bị méo mó. Điều này làm giảm kích thích thị giác và có thể dẫn đến nhược thị.
• Cận thị: Mức độ cận thị cao, đặc biệt là trên -5.0D đến -6.0D, cũng có thể gây nhược thị, khi mắt không thể tập trung vào hình ảnh xa và thiếu sự kích thích thị lực cần thiết.

Do lệch khúc xạ

Nhược thị có thể xảy ra khi có sự chênh lệch đáng kể về khúc xạ giữa hai mắt, được gọi là lệch khúc xạ. Các mức độ lệch khúc xạ có nguy cơ cao gây nhược thị bao gồm:

• Viễn thị: Chênh lệch khúc xạ trên +1.5D giữa hai mắt có thể làm cho một mắt yếu hơn mắt kia, dẫn đến nhược thị.
• Loạn thị: Chênh lệch trên +2.0D về loạn thị giữa hai mắt cũng có thể gây ra nhược thị.
• Cận thị: Chênh lệch trên -3.0D về cận thị có thể khiến mắt có độ cận thấp hơn không nhận đủ kích thích thị giác, dẫn đến nhược thị.

Do tật khúc xạ phối hợp với các nguyên nhân khác

Nhược thị do tật khúc xạ có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi kết hợp với các yếu tố khác như lác mắt hoặc cản trở quang học (ví dụ như đục thủy tinh thể). Sự kết hợp này làm tăng nguy cơ giảm thị lực và đòi hỏi phải điều trị phức tạp hơn để cải thiện thị lực của trẻ.

Điều trị nhược thị do tật khúc xạ

Điều trị nhược thị do tật khúc xạ đòi hỏi một kế hoạch điều trị toàn diện để đảm bảo phục hồi và phát triển thị lực tốt nhất cho trẻ. Các phương pháp điều trị thường bao gồm việc điều chỉnh tật khúc xạ, sử dụng các biện pháp bổ sung và theo dõi thường xuyên.

Nguyên tắc chung

• Điều trị nguyên nhân: Việc điều chỉnh chính xác tật khúc xạ là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Sử dụng kính thuốc hoặc thấu kính tiếp xúc phù hợp giúp mắt tập trung đúng cách, làm giảm sự khác biệt giữa các mắt và giúp cải thiện thị lực.
• Hạn chế sử dụng mắt khỏe hơn: Để khuyến khích mắt yếu phát triển, cần hạn chế sự sử dụng của mắt khỏe hơn. Điều này giúp mắt yếu có cơ hội làm việc nhiều hơn và cải thiện chức năng thị giác.
• Bài tập thị giác: Các bài tập thị giác như luyện tập phối hợp mắt và khả năng tập trung giúp mắt yếu được kích thích và cải thiện khả năng nhìn. Những bài tập này có thể bao gồm việc nhìn vào các mục tiêu gần và xa, hoặc các hoạt động khác để tăng cường sự phối hợp của mắt.

Điều trị cụ thể

Chỉnh kính:

• Đánh giá lại chính xác tật khúc xạ: Trước khi bắt đầu điều trị, cần thực hiện một đánh giá toàn diện để xác định đúng mức độ tật khúc xạ của trẻ. Điều này bao gồm việc đo chính xác độ cận, viễn, và loạn thị.
• Chỉnh kính: Dựa trên kết quả đánh giá, bác sĩ sẽ chỉ định kính phù hợp để điều chỉnh tật khúc xạ. Việc sử dụng kính đúng độ là cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị.
• Theo dõi và đánh giá lại: Sau khi bắt đầu điều trị bằng kính, cần theo dõi thường xuyên để đánh giá sự cải thiện thị lực và điều chỉnh kính nếu cần thiết. Điều này giúp đảm bảo rằng mắt đang nhận được sự kích thích thị giác tối ưu.

Cần có sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa khi áp dụng các phương pháp điều trị nhược thị

Bịt mắt/ Gia phạt:

• Cơ chế bịt mắt/gia phạt: Bịt mắt là phương pháp làm cho mắt khỏe hơn không hoạt động, từ đó ép mắt yếu phải làm việc nhiều hơn. Phương pháp này có thể bao gồm việc sử dụng băng dán hoặc thiết bị bịt mắt trong một khoảng thời gian nhất định hàng ngày.
• Cách làm và thời gian bịt: Thời gian và cách thực hiện bịt mắt sẽ phụ thuộc vào mức độ nhược thị và yêu cầu điều trị cụ thể. Thông thường, bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể về số giờ cần bịt mắt mỗi ngày và cách thực hiện để đạt hiệu quả tốt nhất.
• Tra thuốc: Đôi khi, tra thuốc hoặc sử dụng thuốc nhỏ mắt có thể được khuyến cáo để hỗ trợ quá trình điều trị. Các thuốc này giúp giảm triệu chứng và hỗ trợ quá trình phục hồi thị lực.
• Thay đổi điều trị theo từng trường hợp: Mỗi trường hợp nhược thị đều khác nhau, do đó cần có sự điều chỉnh phù hợp dựa trên mức độ tật khúc xạ, độ tuổi, và sự cải thiện sau tái khám. Điều này giúp đảm bảo rằng kế hoạch điều trị luôn được điều chỉnh để đạt hiệu quả tối ưu.

Việc theo dõi và điều chỉnh liên tục trong quá trình điều trị tật khúc xạ và nhược thị là rất quan trọng để đạt được kết quả tốt nhất và ngăn ngừa tình trạng nhược thị kéo dài... 

Chọn vivision kid – Hệ thống Phòng khám Mắt uy tín với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, đồng hành cùng ba mẹ trong việc chẩn đoán và điều trị nhược thị do tật khúc xạ. Đặt lịch khám và nhận tư vấn chuyên sâu qua hotline: 0334141213 hoặc truy cập atrang web của chúng tôi để biết thêm thông tin.