Nhược thị ở trẻ viễn thị có nguy hiểm không?

Bài viết được thẩm định bởi Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý

vào ngày 29/04/2024

Nếu nhược thị ở trẻ viễn thị không được điều trị kịp thời, thị lực có thể không hồi phục hoàn toàn. Cùng tìm hiểu chi tiết về viễn thị và nhược thị do viễn thị nhé!

Viễn thị ở trẻ nhỏ là bệnh gì?

Viễn thị là một tật khúc xạ của mắt, trong đó hình ảnh của các vật thể không được hội tụ đúng trên võng mạc mà bị hội tụ phía sau. Nguyên nhân là là do trục nhãn cầu cầu ngắn hoặc giác mạc/thể thủy tinh quá phẳng. Điều này dẫn đến việc trẻ nhỏ gặp khó khăn khi nhìn rõ các vật ở gần. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tật viễn thị có thể làm ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sự phát triển thị lực và toàn diện của trẻ.

Nguyên nhân của viễn thị ở trẻ em

Viễn thị ở trẻ nhỏ có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau như:

  • Sinh lý theo tuổi: Khi trẻ mới sinh, trục nhãn cầu của trẻ thường ngắn hơn so với người trưởng thành, chỉ khoảng 17 mm so với trục nhãn cầu của người lớn là 23- 23.5 mm. Điều này dẫn đến tình trạng viễn thị sinh lý ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, khi trẻ lớn lên, trục nhãn cầu sẽ dần dài ra, làm giảm mức độ viễn thị. 
  • Cấu trúc mắt bẩm sinh: Một số trẻ có cấu trúc mắt bẩm sinh với trục nhãn cầu ngắn hơn bình thường. Điều này khiến cho ánh sáng từ các vật thể không được hội tụ đúng trên võng mạc mà hội tụ phía sau, dẫn đến viễn thị. Nguyên nhân của cấu trúc mắt bất thường này có thể là do yếu tố di truyền hoặc các yếu tố ảnh hưởng trong quá trình mang thai như dinh dưỡng, bệnh lý của mẹ hoặc các yếu tố môi trường khác.
  • Yếu tố di truyền: Viễn thị có thể có tính chất di truyền. Nếu bố hoặc mẹ hoặc cả hai bị viễn thị, nguy cơ trẻ em cũng mắc phải tật khúc xạ này cao hơn. Điều này cho thấy yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển tật khúc xạ của mắt.
  • Phẫu thuật mắt: Trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ em có thể bị viễn thị do ảnh hưởng của các ca phẫu thuật mắt, chẳng hạn như phẫu thuật đục thủy tinh thể. Khi phẫu thuật làm thay đổi cấu trúc hoặc hình dạng của giác mạc hoặc thể thủy tinh, điều này có thể dẫn đến viễn thị. Việc lắp đặt kính nội nhãn không phù hợp trong các ca phẫu thuật đục thủy tinh thể cũng có thể gây ra tình trạng này.

Dấu hiệu của trẻ bị viễn thị

Việc phát hiện sớm viễn thị ở trẻ nhỏ rất quan trọng để ngăn ngừa các vấn vấn đề như nhược thị và lác mắt. Một số dấu hiệu cho thấy trẻ có thể bị viễn thị bao gồm:

  • Khó khăn khi nhìn gần: Trẻ bị viễn thị thường gặp khó khăn khi nhìn các vật ở gần. Chẳng hạn, khi đọc sách hoặc làm bài tập, trẻ có thể phải đưa sách hoặc vở ra xa để có thể nhìn rõ chữ. Trẻ lớn hơn có thể phàn nàn về việc mờ mắt khi học tập, viết bài.
  • Mỏi mắt và nhức đầu: Khi cố gắng điều tiết để nhìn rõ các vật ở gần, trẻ có thể cảm thấy mỏi mắt, nhức mắt, hoặc thậm chí chảy nước mắt. Điều này có thể kèm theo nhức đầu, đặc biệt là sau khi trẻ thực hiện các hoạt động đòi hỏi nhìn gần như đọc sách, làm bài tập hoặc xem tivi.
  • Nguy cơ mắc lác mắt: Trẻ bị viễn thị có nguy cơ cao mắc lác trong. Điều này xảy ra khi mắt phải cố gắng điều tiết quá mức để nhìn rõ các vật ở gần, dẫn đến tình trạng mắt bị lác hoặc lệch.
Trẻ bị viễn thị thường gặp khó khăn khi nhìn các vật ở gần

Trẻ bị viễn thị thường gặp khó khăn khi nhìn các vật ở gần

Biến chứng nguy hiểm của viễn thị ở trẻ em

Nếu viễn thị ở trẻ nhỏ không được điều trị đúng cách, có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số biến chứng của viễn thị trẻ em, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển thị lực và khả năng học tập của trẻ:

  • Nhược thị: Viễn thị không được điều chỉnh kịp thời, đặc biệt là ở mức độ cao (≥ +5,00D), có thể gây ra nhược thị. Nhược thị ở trẻ viễn thị là tình trạng mà thị lực ở một hoặc cả hai mắt không được tiếp nhận hình ảnh theo quá trình chính thị hóa, dẫn đến suy giảm thị lực lâu dài. 
  • Giảm khả năng vận động và chậm phát triển: Trẻ nhỏ mắc viễn thị ảnh hưởng đến thị lực mà không được chỉnh kính có thể gặp khó khăn trong các hoạt động vận động và phát triển thể chất, ảnh hưởng học tập và giao tiếp do khó nhìn rõ các vật ở gần.
  • Lác trong: Trẻ bị viễn thị cao có nguy cơ mắc lác trong. Lác trong là một biến chứng của viễn thị trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn làm suy giảm thị lực và là một trong những nguyên nhân gây  nhược thị nếu không được điều trị.
Mắt bình thường và mắt nhược thị

Mắt bình thường và mắt nhược thị

Hậu quả của nhược thị ở trẻ em

Nhược thị là một biến chứng phổ biến và nguy hiểm của viễn thị, đặc biệt là khi tình trạng này không được phát hiện và điều trị sớm. Nhược thị ở trẻ viễn thị thường không có triệu chứng rõ rệt, đặc biệt là khi chỉ một mắt bị ảnh hưởng. Điều này khiến cho trẻ và cả phụ huynh khó nhận ra vấn đề, dẫn đến việc thị lực của trẻ bị suy giảm nghiêm trọng.

Biểu hiện của nhược thị

Nhược thị ở trẻ viễn thị thường không có triệu chứng rõ ràng. Trẻ em hiếm khi nhận thấy sự mất thị lực ở một bên mắt, mặc dù có thể nheo mắt hoặc che một mắt. Trẻ nhỏ cũng khó nhận thức được sự khác biệt về thị lực giữa hai mắt. Vì vậy nhược thị ở trẻ viễn thị thường chỉ được phát hiện qua việc khám thị lực định kỳ.

Một số biểu hiện của nhược thị ở trẻ viễn thị có thể bao gồm:

  • Trẻ nheo mắt hoặc che một mắt khi cố gắng nhìn rõ.
  • Trẻ gặp khó khăn trong việc xác định khoảng cách hoặc phối hợp mắt – tay.
  • Một số trẻ lớn hơn có thể nhận thấy sự khiếm khuyết ở mắt bị ảnh hưởng hoặc có thể gặp khó khăn trong việc nhận biết chiều sâu.

Nhược thị ảnh hưởng đến trẻ như thế nào?

Nhược thị ở trẻ viễn thị có thể gây ra nhiều tác hại cho trẻ, ảnh hưởng đến việc học (đọc viết chậm, dễ mệt mỏi, tiếp thu chậm, viết sai, hay bị nhức mắt) và sinh hoạt hàng ngày (dễ bị va chạm, làm vỡ đồ, dễ té ngã, khó hòa nhập, thiếu tự tin).

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhược thị ở trẻ viễn thị có thể không hồi phục hoàn toàn. Điều trị sớm có khả năng cải thiện thị lực toàn diện. Trong một số trường hợp, trẻ lớn hơn vẫn có thể cải thiện thị lực qua điều trị. Tuy nhiên tình trạng tái phát có thể xảy ra và một số bệnh nhân có thể vẫn gặp khó khăn trong việc nhìn ngay cả đã trưởng thành.

Biểu hiện nhược thị ở trẻ viễn thị

Biểu hiện nhược thị ở trẻ viễn thị

Điều trị viễn thị ở trẻ em như thế nào?

Việc điều trị viễn thị ở trẻ em rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển thị lực bình thường và hỗ trợ cho quá trình học tập của trẻ:

  • Đeo kính : Đây là phương pháp điều trị viễn thị phổ biến nhất cho trẻ em. Kính viễn thị được thiết kế để hội tụ ánh sáng đúng cách vào võng mạc, giúp trẻ nhìn rõ hơn. Kính không chỉ giúp cải thiện thị lực mà còn hỗ trợ trẻ trong việc học tập và tham gia các hoạt động hàng ngày. Việc chọn kính phù hợp với kích thước và hình dáng khuôn mặt của trẻ là rất quan trọng để đảm bảo sự thoải mái và hiệu quả.
  • Kính áp tròng: Kính áp tròng cũng là một lựa chọn phổ biến, đặc biệt đối với trẻ lớn hơn. Chúng có tác dụng tương tự như kính viễn thị nhưng thường gọn nhẹ và thoải mái hơn. Kính áp tròng có thể giúp trẻ tự tin hơn trong các hoạt động thể chất và không bị cản trở bởi gọng kính. Tuy nhiên, việc chăm sóc và vệ sinh kính áp tròng là rất quan trọng để tránh nhiễm trùng mắt.
  • Phẫu thuật: Phẫu thuật khúc xạ là một phương pháp điều trị viễn thị, tuy nhiên, nó chỉ được khuyến cáo cho người đã đủ 18 tuổi. Trước khi quyết định phẫu thuật, bác sĩ sẽ đánh giá sức khỏe mắt của bệnh nhân và đảm bảo rằng độ viễn ổn định trong ít nhất một năm. Điều này là cần thiết để đảm bảo rằng phẫu thuật sẽ mang lại kết quả tốt nhất và an toàn.
Đeo kính điều trị viễn thị

Đeo kính điều trị viễn thị

Cách phòng tránh nhược thị ở trẻ viễn thị

Giai đoạn từ 0 đến 7 tuổi là thời điểm quan trọng trong sự phát triển chức năng thị lực của trẻ. Trong giai đoạn này, bất kỳ nguyên nhân nào cản trở thị lực đều có thể dẫn đến nhược thị, một tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng nhìn của trẻ sau này. Do đó, việc phòng tránh nhược thị ở trẻ viễn thị trong giai đoạn này là vô cùng cần thiết.

Khám mắt định kỳ: Trẻ cần được đi khám mắt định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề bất thường về thị lực. Việc này giúp bác sĩ nhanh chóng tìm ra phương pháp điều trị tốt nhất. Khám mắt định kỳ đã trở thành một hoạt động thiết yếu trong việc bảo vệ đôi mắt của trẻ. Những trẻ gặp phải các vấn đề về mắt như tật khúc xạ, đục thủy tinh thể sẽ được điều trị kịp thời, từ đó ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực đến thị giác sau này.

Tầm soát tật khúc xạ: Việc tầm soát tật khúc xạ là rất quan trọng, đặc biệt là đối với những trẻ có tiền sử gia đình mắc các vấn đề về mắt. Nếu phát hiện sớm, trẻ có thể được điều trị bằng kính hoặc các phương pháp khác, giúp cải thiện thị lực và giảm nguy cơ nhược thị.

Ngoài ra để phòng tránh nhược thị ở trẻ viễn thị, các bậc phụ huynh nên áp dụng phương pháp như:

  • Giáo dục trẻ về sức khỏe mắt: Hướng dẫn trẻ cách chăm sóc mắt và nhận biết các dấu hiệu bất thường.
  • Giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử: Hạn chế thời gian trẻ ngồi trước màn hình để bảo vệ mắt khỏi căng thẳng.
  • Khuyến khích hoạt động ngoài trời: Các nghiên cứu cho thấy việc hoạt động ngoài trời có thể giúp giảm nguy cơ mắc tật khúc xạ.

Đặc biệt tất cả trẻ em nên được thăm khám bác sĩ nhãn khoa trước 5 tuổi để phát hiện những bất thường về mắt. Việc này giúp có hướng thăm khám và điều trị kịp thời, ngăn ngừa nhược thị phát triển.

Khám mắt định kỳ giúp phát hiện các bất thường thị lực bao gồm nhược thị ở trẻ viễn thị

Khám mắt định kỳ giúp phát hiện các bất thường thị lực bao gồm nhược thị ở trẻ viễn thị

Tóm lại, nhược thị ở trẻ viễn thị có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nhược thị ở trẻ viễn thị sẽ gây ra những khó khăn trong học tập, giao tiếp và các hoạt động hàng ngày của trẻ cũng như ảnh hưởng lâu dài đến thị lực của trẻ. Vì vậy, việc theo dõi và chăm sóc sức khỏe mắt cho trẻ là vô cùng quan trọng. Các bậc phụ huynh nên đảm bảo cho trẻ được khám mắt định kỳ, tầm soát các tật khúc xạ và áp dụng những biện pháp phòng ngừa cần thiết. 

Liên hệ với các chuyên gia của vivision kid qua Zalo hoặc gọi hotline 0334141213 để được tư vấn và giải đáp thắc mắc thêm nhé!

Lời khuyên

Viễn thị ở trẻ em có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có nhược thị. Để phòng tránh nhược thị ở trẻ viễn thị và điều trị hiệu quả viễn thị, phụ huynh cần đưa trẻ đến các cơ sở có bác sĩ chuyên khoa mắt để được thăm khám chính xác nhất.

logo vivisionkid
Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý
Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý
Chuyên gia Kiểm soát cận thị
Xem thêm

Chuyên môn: Chuyên gia Kiểm soát Cận thị tiến triển Trẻ em

Uy tín: Khúc xạ Nhãn khoa Nguyễn Khắc Quý được đánh giá cao bởi chuyên môn y khoa vững vàng, phong cách làm việc chuyên nghiệp và tận tâm với người bệnh. Nhờ sự chẩn đoán chính xác, tư vấn nhiệt tình và phác đồ điều trị hiệu quả, Khúc xạ Nhãn khoa đã giúp đỡ nhiều bệnh nhân vượt qua bệnh tật.

Gắn thẻ:

biến chứng của viễn thị trẻ em

nhược thị ở trẻ viễn thị

viễn thị trẻ em