Tắc lệ đạo là một tình trạng phổ biến, đặc biệt ở trẻ sơ sinh. Vậy tắc lệ đạo có tự khỏi không. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng tắc lệ đạo và các giải pháp điều trị hiệu quả.

Tắc lệ đạo là gì?

Tắc lệ đạo xảy ra khi hệ thống thoát nước mắt bị nghẽn một phần hoặc hoàn toàn, khiến nước mắt không thể thoát xuống mũi như bình thường. Điều này dẫn đến tình trạng chảy nước mắt nhiều, kích ứng và có thể gây nhiễm trùng mắt mạn tính.

Tắc lệ đạo ở trẻ. Tắc lệ đạo có tự khỏi không?

Hầu hết nước mắt của chúng ta được sản xuất từ tuyến lệ, nằm phía trên mỗi bên mắt. Nước mắt liên tục tiết ra giúp làm ẩm và bảo vệ bề mặt mắt. 

Sau đó, nước mắt được dẫn vào hai điểm lệ nhỏ nằm ở góc trong của mi mắt trên và dưới, rồi chảy qua các ống lệ quản vào túi lệ gần sống mũi. Từ đây, nước mắt được dẫn xuống mũi qua ống lệ mũi và sẽ bay hơi hoặc được tái hấp thu.

Dấu hiệu tắc lệ đạo

Tắc lệ đạo thường biểu hiện qua nhiều triệu chứng rõ rệt, bao gồm:

Chảy nước mắt liên tục: Ngay cả khi không có nguyên nhân kích thích như gió hay khóc, mắt vẫn chảy nước không kiểm soát do nước mắt không thể thoát xuống mũi qua ống lệ mũi.

Ghèn và rỉ dịch: Nước mắt ứ đọng không chỉ gây chảy nước mắt mà còn làm tăng nguy cơ tích tụ ghèn và rỉ dịch. Điều này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến các bệnh nhiễm trùng khác.

Sưng đỏ mí mắt: Mí mắt bị viêm do tắc nghẽn, làm cho chúng trở nên sưng đỏ. Nếu tình trạng kéo dài, mí mắt có thể dính vào nhau, đặc biệt là sau khi ngủ dậy.

Dụi mắt thường xuyên: Do cảm giác ngứa và khó chịu, trẻ nhỏ thường có xu hướng dụi mắt nhiều, làm tăng nguy cơ kích thích thêm và tổn thương cho mắt.

Tắc lệ đạo có tự khỏi không?

Tắc lệ đạo có tự khỏi không? Tình trạng tắc lệ đạo có thể tự khỏi trong một số trường hợp, nhưng điều này phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tắc nghẽn.

Tắc lệ đạo bẩm sinh: Ở trẻ sơ sinh, tắc lệ đạo thường là do hệ thống thoát nước mắt chưa hoàn thiện, đặc biệt là khi lớp màng mỏng che ống lệ mũi chưa mở ra. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp tắc lệ đạo bẩm sinh sẽ tự cải thiện trong vòng vài tháng sau sinh khi hệ thống này hoàn thiện hơn.

Để hỗ trợ quá trình này, phụ huynh có thể được hướng dẫn thực hiện các biện pháp như massage nhẹ nhàng vùng quanh mắt để giúp mở ống lệ mũi nhanh hơn.

Tắc lệ đạo mắc phải: Những trường hợp tắc lệ đạo do chấn thương ở mắt, vùng xoang hoặc hậu quả của phẫu thuật vùng xoang hàm thường không thể tự khỏi. Việc điều trị có thể yêu cầu can thiệp y tế, như thông lệ đạo bằng các kỹ thuật y khoa hoặc phẫu thuật để khắc phục tình trạng nghẽn. 

Trong những trường hợp nhiễm trùng nghiêm trọng, kháng sinh có thể được chỉ định để ngăn ngừa biến chứng.

Như vậy, khả năng tự khỏi của tắc lệ đạo chủ yếu liên quan đến nguyên nhân gây ra nó. Trong khi tắc lệ đạo bẩm sinh có thể tự hết mà không cần can thiệp, tắc lệ đạo mắc phải thường đòi hỏi sự can thiệp y tế để tránh các vấn đề phức tạp hơn.

Điều trị tắc lệ đạo

Khi xuất hiện các dấu hiệu tắc lệ đạo, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây tắc lệ đạo và độ tuổi của bệnh nhân, các phương pháp điều trị sẽ được điều chỉnh phù hợp.

Tắc lệ đạo bẩm sinh: Khi trẻ có dấu hiệu chảy nước mắt, điều quan trọng là phải đưa trẻ đi khám để bác sĩ xác định nguyên nhân chính xác, đồng thời loại trừ các bệnh lý nguy hiểm khác như glôcôm bẩm sinh hoặc viêm nhiễm trong mắt.

Phương pháp điều trị đơn giản và phổ biến nhất là massage nhẹ nhàng vùng góc trong của mắt, ở vị trí túi lệ, kết hợp với sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng sinh. Phần lớn các trường hợp sẽ tự khỏi nhờ phương pháp này. 

Điều trị tắc lệ đạo bằng cách massage

Nếu tình trạng không cải thiện khi trẻ được 2-3 tháng tuổi, bác sĩ có thể thực hiện thủ thuật bơm rửa và thông lệ đạo để khôi phục sự thoát nước mắt. Độ tuổi lý tưởng để thực hiện thông lệ đạo là khi trẻ từ 4 đến 6 tháng tuổi. Nếu vượt quá 1 tuổi, hiệu quả của phương pháp thông lệ đạo sẽ giảm đáng kể, và khi đó, phẫu thuật tạo đường thông lệ đạo mới có thể là phương án điều trị duy nhất.

Tắc lệ đạo mắc phải: Trong các trường hợp tắc lệ đạo do chấn thương hoặc bệnh lý mắc phải, việc bơm rửa thường không mang lại kết quả. Bệnh nhân sẽ cần được can thiệp phẫu thuật để tạo một đường dẫn nước mắt mới từ mắt xuống mũi

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ có thể đặt ống silicon để giúp duy trì sự thông suốt của đường dẫn mới. Phẫu thuật này không chỉ giúp ngăn chảy nước mắt mà còn giảm nguy cơ nhiễm trùng và tích tụ mủ ở túi lệ. 

Nếu việc tạo đường thông không thể thực hiện, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt túi lệ để loại bỏ ổ viêm và tránh các biến chứng như áp-xe túi lệ. Tuy nhiên, sau khi cắt túi lệ, bệnh nhân sẽ phải sống chung với tình trạng chảy nước mắt mãi mãi.

Cách chăm sóc bị tắc lệ đạo

Để hỗ trợ quá trình hồi phục và giảm thiểu các triệu chứng khó chịu của tắc lệ đạo, bạn có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc sau:

Vệ sinh mắt: Sử dụng bông y tế đã thấm nước muối sinh lý để lau sạch ghèn và rỉ dịch quanh mắt của trẻ. Điều này giúp duy trì vệ sinh và ngăn ngừa nhiễm trùng.

Massage góc mắt: Thực hiện massage nhẹ nhàng ở vùng góc trong của mắt ( vị trí túi lệ) để hỗ trợ thông tắc đường dẫn nước mắt. Việc massage nên được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Dùng thuốc kháng sinh: Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, như mắt bị mủ hoặc sưng đỏ, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh nhỏ mắt. Hãy tuân thủ liều lượng và thời gian sử dụng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ.

Đưa trẻ đi khám: Nếu sau 3 tháng tình trạng tắc lệ đạo không cải thiện hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng nặng, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị chuyên sâu.

Mặc dù tắc lệ đạo gây ra nhiều phiền toái cho trẻ nhỏ và gia đình, nhưng với sự kiên trì và các biện pháp điều trị phù hợp, tình trạng này hoàn toàn có thể khắc phục. 

Hầu hết các trường hợp tắc lệ đạo đều tự khỏi khi trẻ lớn lên. Việc thường xuyên massage mắt cho bé, nhỏ nước muối sinh lý và theo dõi sát sao tình trạng của bé là những biện pháp hỗ trợ hiệu quả. Quan trọng hơn hết, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời nếu tình trạng không cải thiện.

Đặt lịch khám  vivision kid để được các bác sĩ Nhãn khoa tư vấn về tình trạng tắc lệ đạo của bé và cách điều trị phù hợp.