Viễn thị sinh lý là một tình trạng đặc biệt, thường gặp ở trẻ nhỏ, với khả năng tự biến mất khi trẻ lớn lên. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viễn thị sinh lý, cách chẩn đoán, điều trị cũng như cách chăm sóc mắt cho trẻ.
Viễn thị sinh lý là gì?
Viễn thị sinh lý là tình trạng phổ biến và bình thường ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hầu hết trẻ sơ sinh đều có viễn thị khoảng 3 đến 6 diop. Tuy nhiên, khi trẻ lớn lên, mắt phát triển và mức độ viễn thị giảm dần. Viễn thị sinh lý thường không gây ảnh hưởng lớn đến thị lực nếu được chăm sóc và theo dõi kịp thời.
Cấu trúc mắt viễn thị sinh lý
Viễn thị sinh lý là một phần bình thường trong sự phát triển của mắt trẻ em. Mặc dù tình trạng này có thể gây ra một số khó khăn trong việc nhìn gần, nhưng hầu hết trẻ em đều có khả năng tự điều chỉnh để nhìn rõ. Hiểu biết về tình trạng này giúp phụ huynh nhận diện sớm các vấn đề về mắt và có kế hoạch chăm sóc mắt hợp lý cho trẻ.
Nguyên nhân gây ra viễn thị sinh lý ở trẻ em
Viễn thị sinh lý là tình trạng rất phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là một phần của quá trình phát triển bình thường của mắt và thường tự khỏi khi trẻ lớn lên. Nguyên nhân chính của viễn thị sinh lý là do:
- Cấu trúc nhãn cầu chưa hoàn thiện: Mắt trẻ sơ sinh nhỏ, trục nhãn cầu ngắn và công suất khúc xạ của giác mạc và thủy tinh thể chưa phát triển đủ ánh sáng đi qua và hội tụ chính xác vào võng mạc.
- Sự phát triển của mắt: Khi trẻ lớn lên, mắt phát triển và tăng kích thước, trục mắt tăng và khả năng khúc xạ tăng, cho phép hình ảnh hội tụ rõ nét trên võng mạc.
Các yếu tố khác có thể góp phần làm tăng nguy cơ viễn thị ở trẻ:
- Di truyền: Nếu bố mẹ bị viễn thị, trẻ cũng có nguy cơ cao mắc phải tình trạng này.
- Chế độ dinh dưỡng: Thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết cho mắt như vitamin A, vitamin C, kẽm… có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của mắt và làm tăng nguy cơ viễn thị.
- Thói quen sinh hoạt: Sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, đọc sách trong điều kiện ánh sáng kém, không giữ đúng khoảng cách khi đọc… cũng có thể làm tăng nguy cơ viễn thị ở trẻ.
Cơ chế hoạt động của mắt khi bị viễn thị sinh lý
Do trục nhãn cầu còn ngắn hoặc độ cong của giác mạc chưa đủ, nên ánh sáng sẽ hội tụ ở một điểm phía sau võng mạc thay vì trên võng mạc. Để nhìn rõ, mắt phải điều tiết rất nhiều, tức là thể thủy tinh phải căng lên để tăng độ cong, giúp hình ảnh di chuyển về phía trước và rơi vào võng mạc.
Tuy nhiên, việc điều tiết liên tục này sẽ khiến mắt nhanh mỏi và có thể gây ra các triệu chứng như nhức đầu, mờ mắt, khó tập trung…
Mắt bị viễn thị sinh lý như là một chiếc máy ảnh bị “lệch tiêu cự”, khiến ánh sáng hội tụ sau võng mạc thay vì trên võng mạc như bình thường. Tuy nhiên, độ viễn thị này ở trẻ nhỏ thường không quá lớn và mắt có thể tự điều chỉnh để bù trừ khiếm khuyết này. Do đó, hầu hết trẻ em bị viễn thị sinh lý đều nhìn rõ và không gặp khó khăn trong sinh hoạt và học tập.
Cách chẩn đoán viễn thị sinh lý
Việc chẩn đoán viễn thị sinh lý cần được thực hiện bởi các chuyên gia như bác sĩ nhãn khoa hoặc cử nhân khúc xạ. Quy trình chẩn đoán bao gồm các bước sau:
- Kiểm tra thị lực: Kiểm tra thị lực để đánh giá khả năng nhìn rõ của mắt ở các khoảng cách khác nhau.
- Xác định khúc xạ: Thực hiện các kỹ thuật chuyên môn để đánh giá tật khúc xạ.
Điều trị viễn thị sinh lý
Viễn thị sinh lý thường không cần điều trị y tế vì đây là một phần tự nhiên trong quá trình phát triển của mắt. Hầu hết trẻ em sẽ tự điều chỉnh và tình trạng này sẽ tự hết khi trẻ lớn lên.
Nếu mức độ viễn thị vẫn còn cao sau 2-3 tuổi, hoặc trẻ gặp khó khăn trong việc học tập và sinh hoạt, cần thăm khám kỹ lưỡng để xem xét khả năng can thiệp.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê kính cận cho trẻ để giúp trẻ nhìn rõ hơn và giảm mỏi mắt, đặc biệt khi trẻ gặp khó khăn trong học tập hoặc sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng kính cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa.
Điều chỉnh thói quen sinh hoạt:
- Đảm bảo đủ ánh sáng: Khi đọc sách, viết bài, trẻ nên ngồi ở nơi có đủ ánh sáng.
- Giữ khoảng cách thích hợp: Khi đọc sách, viết bài, trẻ cần giữ khoảng cách hợp lý giữa mắt và sách.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử: Việc sử dụng điện thoại, máy tính bảng quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ mỏi mắt và cận thị.
- Chế độ dinh dưỡng: Cung cấp cho trẻ một chế độ ăn uống cân đối, giàu vitamin A, C, E để hỗ trợ sức khỏe đôi mắt.
- Tập thể dục cho mắt: Các bài tập cho mắt như tập nhìn xa gần, xoay mắt… có thể giúp giảm mỏi mắt và cải thiện thị lực.
Chăm sóc mắt cho trẻ em bị viễn thị sinh lý
Việc chăm sóc mắt đúng cách sẽ giúp giảm tình trạng mỏi mắt, nhức đầu do trẻ phải điều tiết mắt quá nhiều để nhìn rõ. Đồng thời, có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng như lác, nhược thị, tạo điều kiện tốt nhất để mắt trẻ phát triển bình thường. Dưới đây là cách chăm sóc mắt cho trẻ bị viễn thị sinh lý:
Cho trẻ khám mắt định kỳ: Khám mắt định kỳ là một phần quan trọng trong việc bảo vệ thị lực cho trẻ. Việc này giúp phát hiện sớm các bệnh lý về mắt và có kế hoạch can thiệp kịp thời.
Đeo kính khi có chỉ định: Trong trường hợp độ viễn của trẻ ảnh hưởng đến tình trạng điều tiết, lác,… thì việc đeo kính là cần thiết.
Tạo môi trường học tập thoải mái: Bố mẹ nên tạo một môi trường học tập thoải mái, thoáng mát, đủ ánh sáng để giúp trẻ học tập hiệu quả mà không gây mỏi mắt.
Massage mắt nhẹ nhàng: Việc massage mắt nhẹ nhàng có thể giúp thư giãn mắt và giảm mỏi mắt.
Chăm sóc mắt cho trẻ bị viễn thị sinh lý
Viễn thị sinh lý là một phần tự nhiên trong quá trình phát triển của trẻ. Với những kiến thức đã được chia sẻ, hy vọng các bậc phụ huynh đã hiểu rõ hơn về tình trạng này. Việc chăm sóc mắt cho trẻ bị viễn thị sinh lý không chỉ giúp giảm thiểu các triệu chứng khó chịu mà còn góp phần bảo vệ thị lực lâu dài cho bé.
Hãy nhắn tin ngay cho hệ thống phòng khám mắt trẻ em vivision kid để đặt lịch thăm khám cho bé với các chuyên gia nhé.
