Nhược thị mổ có hết không?

Bài viết được thẩm định bởi Khúc xạ Nhãn khoa Trần Ngọc Huế

vào ngày 30/07/2024

Bài viết này sẽ giải đáp câu hỏi “Nhược thị mổ có hết không?“, đặc biệt khi nhược thị là bệnh lý nhiều người gặp phải, đồng thời cung cấp thông tin chi tiết về các phương pháp phẫu thuật nhược thị, giúp bạn lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Tổng quan về nhược thị 

Câu hỏi “Nhược thị mổ có hết không?” là mối quan tâm hàng đầu của nhiều bệnh nhân và gia đình họ. Để trả lời câu hỏi này một cách toàn diện, trước hết chúng ta cần có hiểu biết tổng quan về nhược thị.

Nhược thị là gì?

Nhược thị, còn gọi là “mắt lười”, là tình trạng một hoặc cả hai mắt không phát triển thị lực bình thường trong giai đoạn đầu đời, mặc dù không có bất thường về cấu trúc mắt. Đây là rối loạn thần kinh thị giác, thường bắt đầu từ thời thơ ấu và có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành nếu không được điều trị kịp thời.

Tỷ lệ người bị nhược thị

Theo các nghiên cứu gần đây, tỉ lệ nhược thị chiếm khoảng 2-2.5% dân số. Nếu bị nhược thị 2 mắt nguy cơ mù lòa cao hơn bình thường là 3.3%. Ở trẻ em, tỷ lệ này có thể lên đến 5%. Tại các nước đang phát triển, con số này có thể cao hơn do thiếu các chương trình sàng lọc và điều trị sớm. 

Cơ chế nhược thị 

Nhược thị xảy ra khi não không xử lý đúng thông tin thị giác từ một hoặc cả hai mắt. Cơ chế này thường bao gồm:

  • Ức chế thần kinh: Não ưu tiên xử lý thông tin từ mắt khỏe mạnh hơn và dần bỏ qua tín hiệu từ mắt yếu.
  • Thiếu kích thích thị giác: Do các vấn đề như lác mắt, đục thủy tinh thể, hoặc tật khúc xạ không được điều chỉnh.
  • Phát triển không đồng đều: Mắt yếu không phát triển các kết nối thần kinh cần thiết trong giai đoạn quan trọng của sự phát triển thị giác.

Hiểu rõ về cơ chế này giúp chúng ta nhận thức được tầm quan trọng của việc phát hiện và điều trị sớm nhược thị, đặc biệt là ở trẻ em.

Nhược thị là một dạng rối loạn thần kinh thị giác

Nhược thị là một dạng rối loạn thần kinh thị giác

Nhược thị mổ có hết không? 

Nhược thị mổ có hết không còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, tình trạng thị lực hiện tại, cùng với yếu tố sức khỏe và độ tuổi của bệnh nhân. Điều quan trọng là việc phát hiện và điều trị sớm để hạn chế các biến chứng thị lực trong tương lai.

Hiệu quả của phẫu thuật nhược thị

Phẫu thuật có thể cải thiện tình trạng nhược thị, nhưng hiệu quả phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

Tuổi tác

  • Trẻ em: Có tỷ lệ thành công cao hơn khi phẫu thuật, đặc biệt là trước 7 tuổi. 
  • Người trưởng thành: Khả năng cải thiện thị lực thông qua phẫu thuật khó khăn hơn, nhưng không phải là không thể.

Nguyên nhân gây nhược thị

  • Đục thủy tinh thể: Phẫu thuật có thể mang lại kết quả tích cực.
  • Sụp mi: Can thiệp sớm có thể ngăn ngừa nhược thị phát triển.
  • Lác mắt: Phẫu thuật chỉnh lác có thể cải thiện thị lực và thẩm mỹ.

Mức độ nhược thị

  • Nhược thị nhẹ đến trung bình: Có khả năng cải thiện tốt sau phẫu thuật.
  • Nhược thị nặng: Kết quả có thể hạn chế hơn, nhưng vẫn có thể cải thiện.

Tỷ lệ thành công của phẫu thuật nhược thị

Tỷ lệ thành công của phẫu thuật nhược thị khác nhau tùy theo nghiên cứu và loại can thiệp:

  • Phẫu thuật đục thủy tinh thể ở trẻ em: Tỷ lệ thành công có thể lên đến 80-90% nếu được thực hiện sớm.
  • Phẫu thuật sụp mi: Khoảng 70-80% trường hợp có cải thiện đáng kể về thị lực.
  • Phẫu thuật lác: 60-80% bệnh nhân có cải thiện về thẩm mỹ và chức năng thị giác.

Hạn chế của phẫu thuật

Mặc dù phẫu thuật có thể mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng có một số hạn chế:

  • Không phải tất cả các trường hợp nhược thị đều có chỉ định phẫu thuật.
  • Kết quả có thể không hoàn toàn như mong đợi, đặc biệt ở người trưởng thành.
  • Cần kết hợp với các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả tốt nhất.

Câu trả lời cho “Nhược thị mổ có hết không?” phụ thuộc vào khá nhiều yếu tố. 

Trong khi phẫu thuật có thể mang lại cải thiện đáng kể cho nhiều bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em, nó không phải là giải pháp “chữa dứt điểm” cho mọi trường hợp. Và tùy vào nguyên nhân gây nhược thị mà bác sĩ sẽ có chỉ định mổ hay không (đục thủy tinh thể, sụp mi, lác mắt). 

Tuy nhiên, đối với người lớn bị lác mắt, phẫu thuật cơ mắt có thể làm thẳng mắt để cải thiện thẩm mỹ, nhưng không giúp cải thiện thị lực. Tóm lại, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa mắt để có được đánh giá chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp nhất cho trường hợp cụ thể của mình.

Nhược thị mổ có hết không?

Nhược thị mổ có hết không?

Những phương pháp phẫu thuật nhược thị

Trong điều trị nhược thị, phẫu thuật nhược thị đóng vai trò quan trọng, đặc biệt khi nguyên nhân gây bệnh liên quan đến các vấn đề cấu trúc của mắt. Dưới đây là các phương pháp phẫu thuật nhược thị chính được áp dụng:

Phẫu thuật đục thủy tinh thể

Phương pháp này áp dụng cho trẻ bị đục thủy tinh thể bẩm sinh, một nguyên nhân phổ biến gây nhược thị ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

  • Đối tượng: Trẻ em bị đục thủy tinh thể bẩm sinh, một hoặc cả hai mắt.
  • Thời điểm: Có thể thực hiện ngay sau khi trẻ chào đời nếu cần thiết.
  • Quy trình:
    • Gây mê toàn thân cho trẻ.
    • Rạch một đường nhỏ trên giác mạc.
    • Loại bỏ thủy tinh thể đục.
    • Thay thế bằng thấu kính hoặc thủy tinh thể nhân tạo.
  • Lưu ý: 
    • Trẻ dưới 6 tháng tuổi thường chỉ thay thế bằng thấu kính. 
    • Trẻ trên 6 tháng tuổi có thể cấy ghép thủy tinh thể nhân tạo.

Phẫu thuật sụp mi

Sụp mi nặng có thể cản trở tầm nhìn và dẫn đến nhược thị, đặc biệt ở trẻ em đang trong giai đoạn phát triển thị giác.

Mục đích: Nâng mi mắt, mở rộng trường nhìn, ngăn ngừa hoặc cải thiện nhược thị.

Thời điểm: Nên can thiệp sớm ở trẻ em để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển thị giác.

Kỹ thuật: Tùy thuộc vào mức độ sụp mi và độ tuổi của bệnh nhân.

Lưu ý quan trọng

  • Hiệu quả phụ thuộc vào tuổi: Phẫu thuật thường mang lại kết quả tốt nhất khi thực hiện ở trẻ em, đặc biệt là trước 7 tuổi.
  • Kết hợp điều trị: Phẫu thuật thường chỉ là một phần của quá trình điều trị. Cần kết hợp với các phương pháp khác như đeo kính, bịt mắt, hoặc tập luyện thị giác.
  • Theo dõi lâu dài: Sau phẫu thuật, cần theo dõi và đánh giá thường xuyên để đảm bảo kết quả lâu dài và phát hiện sớm các vấn đề có thể phát sinh.
  • Kỳ vọng thực tế: Mặc dù phẫu thuật có thể cải thiện đáng kể tình trạng nhược thị, nhưng không phải lúc nào cũng có thể phục hồi hoàn toàn thị lực.

Phẫu thuật lác

Lác mắt là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nhược thị ở trẻ em. Phẫu thuật chỉnh lác có thể cải thiện đáng kể thị lực và ngăn ngừa nhược thị phát triển.

Đối tượng: Trẻ em và người lớn bị lác mắt.

Quy trình:

  • Gây mê toàn thân (đặc biệt quan trọng đối với trẻ em).
  • Xác định và điều chỉnh các cơ mắt cần can thiệp.
  • Thời gian phẫu thuật khoảng 1 giờ, tùy thuộc vào số mắt cần điều chỉnh.

Hậu phẫu:

  • Bệnh nhân tỉnh sau khoảng 2 giờ.
  • Trẻ em có thể đi học lại sau vài ngày.
  • Người lớn có thể đi làm sau 1 tuần.

Kết quả và biến chứng:

  • Tỷ lệ thành công cao.
  • Biến chứng thường nhẹ như đỏ mắt, nhức mắt, nhìn đôi, có thể hết trong vài tuần.
  • Một số trường hợp cần phẫu thuật lặp lại hoặc đeo kính dài hạn.

Tóm lại, phẫu thuật nhược thị đóng vai trò quan trọng trong điều trị nhược thị, đặc biệt khi có các vấn đề cấu trúc như đục thủy tinh thể, lác mắt hoặc sụp mi. Tuy nhiên, nhược thị mổ có hết không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và cần được kết hợp với các phương pháp điều trị khác để đạt kết quả tối ưu.

Phẫu thuật nhược thị đóng vai trò quan trọng trong điều trị nhược thị

Phẫu thuật nhược thị đóng vai trò quan trọng trong điều trị nhược thị

Phương pháp điều trị kết hợp

Trong khi phẫu thuật nhược thị đóng vai trò khá quan trọng, thì việc kết hợp với các phương pháp điều trị khác là cần thiết để đạt được kết quả tối ưu. Dưới đây là các phương pháp điều trị kết hợp phổ biến và một số lời khuyên hữu ích cho người bệnh:

Chỉnh kính

  • Mục đích: Điều chỉnh các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị.
  • Phương pháp: Đeo kính đúng độ được kê toa bởi bác sĩ nhãn khoa.
  • Lợi ích: Giúp mắt nhược thị nhận được hình ảnh rõ nét, kích thích sự phát triển thị giác.

Bịt mắt

  • Đối tượng: Chủ yếu áp dụng cho trẻ em.
  • Cách thực hiện: Trẻ em sẽ được yêu cầu đeo miếng che mắt để kích thích hoạt động của mắt yếu hơn.
  • Nguyên lý: Buộc mắt yếu phải hoạt động, từ đó cải thiện thị lực.
  • Thời gian: Thường từ vài tuần đến vài tháng, tùy theo mức độ nhược thị và tuổi của trẻ.

Các bài tập mắt

Mục đích: Tăng cường thị lực và khả năng điều tiết của mắt nhược thị.

Loại bài tập:

  • Tập trung nhìn gần và xa
  • Bài tập hội tụ mắt
  • Bài tập theo dõi vật di chuyển

Tần suất: Thường xuyên, theo hướng dẫn của bác sĩ nhãn khoa.

Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa mắt

Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa mắt

Như vậy, việc phẫu thuật nhược thị có thể mang lại hiệu quả đáng kể, đặc biệt khi được thực hiện sớm và kết hợp với các phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi, nguyên nhân gây nhược thị và sự tuân thủ phác đồ điều trị của từng người. 

Do đó, để có được câu trả lời chính xác nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Để biết thêm thông tin chi tiết hoặc cần hỗ trợ về tình trạng nhược thị, hãy đặt lịch khám tại vivision để được các chuyên gia thăm khám và tư vấn trực tiếp.

Lời khuyên

Nhìn chung, nhược thị mổ có hết không phải dựa trên nhiều yếu tố và thường thì đối với trẻ em tuổi còn nhỏ, tỷ lệ thành công khi áp dụng phương pháp này sẽ cao hơn. Các phụ huynh nên lưu ý thời điểm điều trị càng sớm thì cơ hội chữa khỏi sẽ càng cao và hiệu quả.

logo vivisionkid
Khúc xạ Nhãn khoa Trần Ngọc Huế
Khúc xạ Nhãn khoa Trần Ngọc Huế
Chuyên gia Thị giác hai mắt
Xem thêm

Chuyên môn: Chuyên gia thị giác hai mắt và Khúc xạ Nhãn nhi

Uy tín: Bằng khả năng giao tiếp và kết nối, chuyên gia Ngọc Huế ấn tượng với mọi người và bệnh nhân nhí bằng sự kiên trì, nhẹ nhàng đem lại một nguồn năng lượng tích cực.

Gắn thẻ:

Nhược thị mổ có hết không