Chẩn đoán, điều trị viêm kết mạc do tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Bài viết được thẩm định bởi Bác sĩ Lê Đức Thiện

vào ngày 30/07/2024

Viêm kết mạc do tắc tuyến lệ gây ra những khó chịu và lo lắng cho bé và cha mẹ. Chẩn đoán sớm và điều trị hiệu quả để ngăn ngừa các biến chứng và giúp trẻ hồi phục nhanh chóng. Hãy cùng vivision kid tìm hiểu chi tiết trong bài sau đây.

Bệnh viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Viêm kết mạc là tình trạng viêm của lớp mô mỏng, trong suốt phủ trên tròng trắng của mắt và bên trong mí mắt (kết mạc). Khi các mạch máu nhỏ trong kết mạc bị sưng và kích thích, tròng trắng mắt có thể chuyển sang màu đỏ hoặc hồng. 

Tắc tuyến lệ trẻ sơ sinh xảy ra khi hệ thống dẫn nước mắt bị chặn một phần hoặc hoàn toàn, dẫn đến triệu chứng như chảy nước mắt liên tục, kích ứng hoặc viêm kết mạc.

Bệnh viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Bệnh viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Nguyên nhân

Tắc tuyến lệ thường gặp ở người lớn tuổi hơn, nhưng trẻ em cũng có thể mắc phải tình trạng này. Nguyên nhân chính gây tắc tuyến lệ bao gồm:

  • Tuổi tác: Quá trình lão hóa có thể ảnh hưởng đến chức năng của mắt và mí mắt.
  • Sưng tuyến lệ: Sưng tấy tại các tuyến lệ có thể làm cản trở sự lưu thông nước mắt.
  • Tổn thương mũi: Chấn thương hoặc tổn thương vùng mũi có thể gây tắc nghẽn hệ thống dẫn nước mắt.
  • Ảnh hưởng thuốc: Trong một số trường hợp hiếm hoi, điều trị bằng thuốc có thể dẫn đến tắc tuyến lệ.
  • Khối u: Sự hiện diện của khối u gần tuyến lệ có thể gây cản trở dòng chảy của nước mắt.

Dấu hiệu nhận biết viêm kết mạc do tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh bị viêm kết mạc do tắc tuyến lệ trẻ sơ sinh thường có những dấu hiệu sau:

  • Chảy nước mắt và gỉ mắt: Trẻ có thể chảy nước mắt liên tục mà không phải do khóc, tình trạng này thường rõ rệt hơn khi thời tiết lạnh, có gió hoặc nắng. Vào mỗi sáng, trẻ có thể thấy gỉ vàng dính quanh mí mắt.
  • Mắt ướt: Mắt trẻ thường xuyên ướt như vừa khóc do nước mắt không được thoát ra đúng cách.
  • Dấu hiệu viêm kết mạc: Kết mạc mắt có thể bị đỏ, có mủ hoặc sưng nề, và trẻ có thể cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, thường xuyên dụi mắt.
  • Độ rõ của dấu hiệu tắc tuyến lệ: Sự nhận diện tắc tuyến lệ có thể phụ thuộc vào mức độ tắc nghẽn. Nếu tắc một phần, các triệu chứng có thể không rõ ràng ngay lập tức và cần một thời gian để cha mẹ nhận ra sự khác biệt.
Dấu hiệu nhận biết viêm kết mạc do tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Dấu hiệu nhận biết viêm kết mạc do tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Biến chứng của tắc tuyến lệ

Nếu không được điều trị kịp thời, tắc tuyến lệ trẻ sơ sinh có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng bao gồm:

  • Loét giác mạc: Khi tuyến lệ không hoạt động hiệu quả, sự thiếu nước mắt có thể làm cho giác mạc trở nên khô và dễ bị tổn thương. Tình trạng khô giác mạc có thể dẫn đến sự hình thành các vết loét, gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực. Loét giác mạc có thể cần điều trị khẩn cấp để ngăn ngừa biến chứng nặng nề hơn.
  • Viêm giác mạc: Tắc tuyến lệ có thể dẫn đến sự tích tụ của vi khuẩn và các chất cặn bã trên bề mặt mắt, làm tăng nguy cơ viêm giác mạc. Viêm giác mạc là tình trạng viêm nhiễm của giác mạc gây ra các triệu chứng như đỏ mắt, đau, nhạy cảm với ánh sáng, và thị lực bị ảnh hưởng.
  • Nhiễm trùng nội nhãn: Nếu tắc tuyến lệ kéo dài và không được điều trị, vi khuẩn có thể xâm nhập sâu vào mắt, gây ra nhiễm trùng nội nhãn. Nhiễm trùng nội nhãn là một biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được điều trị kịp thời.
  • Giảm thị lực vĩnh viễn: Trong trường hợp nặng, nếu các biến chứng do tắc tuyến lệ không được điều trị, có thể dẫn đến giảm thị lực vĩnh viễn. Các tổn thương giác mạc, viêm và nhiễm trùng có thể gây ra tổn hại lâu dài đến cấu trúc mắt và chức năng thị giác.
Tắc tuyến lệ có thể gây giảm thị lực vĩnh viễn

Tắc tuyến lệ có thể gây giảm thị lực vĩnh viễn

Phương pháp chẩn đoán viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Để chẩn đoán viêm kết mạc do tắc tuyến lệ, các phương pháp sau có thể được áp dụng:

  • Hỏi bệnh sử và khám mắt toàn diện: Điều này nhằm xác định xem hệ thống lệ đạo của bệnh nhân có bị tắc nghẽn hay không. Nếu phát hiện tắc nghẽn, việc xác định nguyên nhân cụ thể là bước tiếp theo.
  • Nhuộm Fluorescein: Phương pháp này bao gồm việc bơm một chất nhuộm đặc biệt vào mắt và yêu cầu bệnh nhân nhấp nháy bình thường trong khoảng năm phút. Sự hiện diện của lượng lớn chất nhuộm trong mắt cho thấy có thể có tắc nghẽn trong hệ thống dẫn nước mắt.
  • Kiểm tra sự lưu thông của hệ thống dẫn lưu nước mắt: Kỹ thuật này bao gồm việc bơm dịch vào hệ thống lệ đạo qua điểm lệ ở góc trong của mắt. Nếu dịch không xuống được họng, điều này chỉ ra tắc nghẽn tuyến lệ.
  • Chụp X quang hoặc CT scan: Để có cái nhìn sâu hơn, chất cản quang có thể được bơm vào hệ thống lệ đạo trong quá trình chụp X quang hoặc CT scan, giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác hơn.
Chụp X quang hoặc CT scan để chẩn đoán viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Chụp X quang hoặc CT scan để chẩn đoán viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Điều trị viêm kết mạc do tắc tuyến lệ như thế nào?

Tùy thuộc vào nguyên nhân và đặc điểm viêm kết mạc do tắc tuyến lệ của từng bệnh nhân, các bác sĩ sẽ đề xuất những phương pháp điều trị tắc tuyến lệ phù hợp. Mỗi trường hợp có thể yêu cầu một cách tiếp cận điều trị khác nhau để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Mục tiêu điều trị

Để điều trị hiệu quả và giảm thiểu ảnh hưởng của bệnh, việc đặt ra các mục tiêu điều trị rõ ràng là rất quan trọng. Các mục tiêu chính bao gồm:

  • Giải quyết tắc nghẽn tuyến lệ: Để điều trị viêm kết mạc do tắc tuyến lệ, bước đầu tiên là phải giải quyết vấn đề tắc nghẽn. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm dùng thuốc làm giảm tình trạng viêm và giúp mở thông hệ thống dẫn lưu, hoặc thực hiện các thủ thuật y tế như xoa bóp hoặc thông tắc tuyến lệ. Điều này giúp khôi phục chức năng của tuyến lệ và cải thiện sự thoát nước mắt bình thường.
  • Khắc phục tình trạng viêm nhiễm: Một phần quan trọng của điều trị là phải khắc phục tình trạng viêm kết mạc do tắc tuyến lệ gây ra. Việc sử dụng thuốc kháng sinh hoặc kháng viêm có thể giúp giảm triệu chứng viêm kết mạc, như đỏ mắt, ngứa, và chảy nước mắt quá mức. Điều trị kịp thời sẽ giúp làm giảm viêm và ngăn ngừa sự phát triển của các biến chứng nghiêm trọng.
  • Ngăn ngừa biến chứng: Để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như loét giác mạc, viêm giác mạc, hoặc nhiễm trùng nội nhãn, việc theo dõi thường xuyên và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Bệnh nhân cần được hướng dẫn về cách chăm sóc mắt đúng cách, như không dụi mắt và duy trì vệ sinh mắt sạch sẽ. Đồng thời, việc kiểm tra định kỳ với bác sĩ nhãn khoa giúp phát hiện và điều chỉnh sớm các vấn đề phát sinh.
Ngăn ngừa biến chứng viêm kết mạc do tắc tuyến lệ gây ra

Ngăn ngừa biến chứng viêm kết mạc do tắc tuyến lệ gây ra

Các phương pháp điều trị

Dưới đây là các phương pháp điều trị hiệu quả để giải quyết tình trạng viêm kết mạc do tắc tuyến lệ:

  • Massage tuyến lệ: Massage tuyến lệ là một phương pháp điều trị đơn giản nhưng hiệu quả cho các trường hợp tắc nghẽn nhẹ. Bằng cách áp dụng áp lực nhẹ nhàng lên vùng quanh mắt, phương pháp này giúp kích thích sự lưu thông của dịch lệ và làm thông tắc nghẽn ở tuyến lệ. Massage thường được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ nhãn khoa và có thể giúp cải thiện tình trạng mà không cần can thiệp y tế phức tạp.
  • Sử dụng thuốc nhỏ mắt: Thuốc nhỏ mắt là lựa chọn phổ biến để điều trị viêm kết mạc do tắc tuyến lệ. Các loại thuốc này có thể bao gồm kháng sinh để điều trị nhiễm trùng và thuốc chống viêm để giảm triệu chứng như đỏ mắt và sưng. Thuốc nhỏ mắt giúp làm sạch vùng kết mạc và giảm tình trạng viêm, góp phần vào việc cải thiện tình trạng chung của mắt.
  • Bơm thông lệ đạo: Khi tắc nghẽn nghiêm trọng hơn và các phương pháp khác không hiệu quả, bơm thông lệ đạo là một phương pháp can thiệp y tế hiệu quả. Trong quá trình này, bác sĩ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để làm thông tắc nghẽn tại tuyến lệ, giúp khôi phục dòng chảy của dịch lệ và giảm triệu chứng viêm kết mạc. Phương pháp này thường được thực hiện dưới sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ chuyên khoa.
  • Phẫu thuật: Đối với các trường hợp tắc nghẽn nặng hoặc khi điều trị nội khoa không đem lại kết quả, phẫu thuật có thể là giải pháp cần thiết. Phẫu thuật nhằm loại bỏ hoặc sửa chữa các vấn đề gây ra tắc nghẽn trong tuyến lệ, giúp phục hồi chức năng bình thường của hệ thống dẫn lưu nước mắt. Quyết định phẫu thuật được đưa ra dựa trên đánh giá toàn diện của bác sĩ nhãn khoa về tình trạng cụ thể của bệnh nhân.
Phẫu thuật để giải quyết tình trạng viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Phẫu thuật để giải quyết tình trạng viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Phòng ngừa viêm kết mạc do tắc tuyến lệ

Để phòng ngừa viêm kết mạc do tắc tuyến lệ, hãy thực hiện các biện pháp sau:

  • Vệ sinh mắt cho trẻ sơ sinh một cách thường xuyên và đúng cách.
  • Theo dõi các dấu hiệu bất thường ở mắt trẻ.
  • Đưa trẻ đến bác sĩ ngay khi có nghi ngờ về bệnh.
  • Tránh tiếp xúc với người bị viêm kết mạc để ngăn ngừa lây nhiễm.
  • Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi sử dụng nhà vệ sinh.
  • Tránh dụi hoặc chà mắt khi cảm thấy ngứa hoặc khó chịu.
  • Không chia sẻ mỹ phẩm hoặc dụng cụ trang điểm, đặc biệt là bút kẻ mắt và thuốc bôi mi.
  • Đối với người đeo kính áp tròng, giữ ống kính sạch sẽ theo hướng dẫn của nhà sản xuất và chuyên gia.
  • Tránh xa khói thuốc lá, vì nó có thể kích thích đường mũi và làm nặng thêm tình trạng tắc tuyến lệ trẻ sơ sinh.

Nhắn tin ngay với vivision kid để được thăm khám và tư vấn chi tiết về gọng kính phù hợp với nhé.

Lời khuyên

Viêm kết mạc do tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh là bệnh lý cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Cha mẹ cần chú ý quan sát và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh. Việc phòng ngừa đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe mắt cho trẻ sơ sinh.

logo vivisionkid
Thạc sĩ Lê Đức Thiện
Bác sĩ Lê Đức Thiện
Thạc sĩ - Bác sĩ Nhãn khoa
Xem thêm

Chuyên môn: Bác sĩ chuyên khoa Mắt với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Mắt, và khúc xạ mắt trẻ em.

Uy tín: Bác sĩ Thiện được đánh giá cao bởi chuyên môn y khoa vững vàng, phong cách làm việc chuyên nghiệp và tận tâm với người bệnh. Nhờ sự chẩn đoán chính xác, tư vấn nhiệt tình và phác đồ điều trị hiệu quả, bác sĩ đã giúp đỡ nhiều bệnh nhân vượt qua bệnh tật.

Gắn thẻ:

Tắc tuyến lệ trẻ sơ sinh

Viêm kết mạc do tắc tuyến lệ